Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar
Yüklə 7,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 144
balaca vəhşilərə çevirirlər. Bu da onların köməyi ilə nə vaxtsa Partiya intizamının əleyhinə çıxmaq istəyinin qarşısını həmişəlik almağa kömək edir. Balacalar Partiyanı, Partiya ilə bağlı hər şeyi ilahiləşdirmək dərəcəsinə varırlar. Mahnılar, küçə yürüşləri, bayraqlar, nümayişlər, çiyinlərinə tədris tüfəngləri götürüb meydanda addımlamaları, şüar qışqırmaları, Böyük Qardaşa sitayiş-hamısı, hamısı hələlik balacalara cəlbedici oyun kimi görünür. Onların qəzəb və amansızlığını yadfikirlilərin, Dövlətin düşmənlərinin, xaricilərin, satqınların, ziyankarların, fikir cinayətkarlarının əleyhinə yönəldirlər. Otuz yaşlı valideynlərin öz uşaqlarından qorxmaları az qala adi hala çevrilib. Buna əsasları da var. Elə həftə olmur ki, "Tayms"da yeniyetmə casus ovçusunun -"balaca qəhrəman"ın (qəzet onları həmişə belə adlandırırdılar) valideynlərini etibardan salan hansısa ifadəni eşidib ata-analarını Fikir Polisinə təslim etməsi barədə xəbərə təsadüf olunmasın. Boynuna dəyən rezin "güllənin" yeri hələ də ağrıdırdı. Gündəliyinə nə yazacağını özü də bilmədən həvəssiz halda qələmi əlinə götürdü. Yenidən O`Brayen haqqında fikirləşməyə başladı. Bir neçə il bundan əvvəl... Neçə il? Yəqin ki, yeddi il olardı,- yuxuda zülmət kimi qaranlıq otaqda dolaşdığını görmüşdü. Yan tərəfdəki bir nəfər ona "Biz heç vaxt qaranlıq olmayan yerdə görüşəcəyik!"- demişdi. Həm də bu sözlər əmr kimi yox, çox sakit şəkildə sözarası, adi məlumat kimi çatdırmışdı. Uinston isə dayanmadan otaqda var-gəl edirdi. Maraqlıdır ki, o vaxt yuxuda eşitdiyi sözlərə elə də ciddi əhəmiyyət verməmişdi. Yalnız aradan illər keçəndən sonra sözlər ona belə əhəmiyyətli görünməyə başlamışdı. Uinston yuxunu O`Brayenlə ilk görüşündən əvvəl, yoxsa sonra gördüyünü, nə də eşitdiyi səsin O`Brayenə məxsusluğu qərarına nə zaman gəldiyini heç cür yadına sala bilmirdi. Amma istənilən halda səs sahibini tanımışdı. Yuxuda onunla danışan O`Brayen idi. Uinston heç vaxt, hətta Nifrət Ikidəqiqəliyində baxışları bir anlığa qəribə şəkildə rastlaşandan sonra da O`Brayenin dost, yoxsa düşmən olduğunu kəsdirə bilməmişdi. Əslində bunun elə böyük əhəmiyyəti də yox idi. Aralarında dostluq hissindən də önəmli sayıla biləcək qarşılıqlı anlaşma yaranmışdı. O`Brayen "Biz heç vaxt qaranlıq olmayan yerdə görüşəcəyik"-demişdi. Uinston bu sözlərin mənasını başa düşməmişdi. Lakin onun hansısa yolla mütləq həqiqətə çevriləcəyinə inanmışdı. Teleekrandakı danışığa ara verildi. Boğanaq otağa aydın və qulağa xoş gələn şeypur sədaları yayıldı. Ardınca yenə diktorun səsi eşidildi. "Diqqət! Diqqət! Az öncə Malabar cəbhəsindən təcili xəbərlər almışıq. Qoşunlarımız Cənubi Hindistanda parlaq qələbə qazanmışlar. Sizə bildirməliyəm ki, az sonra çatdıracağım məlumat müharibəni əhəmiyyətli dərəcədə sonluğuna yaxınlaşdırmışdır. Məlumatı dinləyin". "İndi gərək bəd xəbərlər gözləyək" - deyə Uinston fikirləşdi. Zənnində yanılmamışdı. Avrasiya ordusunun darmadağın edilməsi ilə əlaqədar qanlı döyüş səhnələrinin təsvirindən, öldürülən və əsir götürülənlərin miqdarı ilə bağlı ağlagəlməz rəqəmlərin oxunuşundan sonra gələn həftədən etibarən şokolad normasının otuz qramdan iyirmi qrama endiriləcəyi bildirildi. Uinston yenə gəyirdi. Cinin təsiri yerini əzginlik hissinə buraxaraq bədənindən çıxmışdı. Teleekranda ölkə sakinlərinə ya qələbəni bayram etmək, ya da əllərindən alınmış şokoladı unutdurmaq üçün "Sənə, Okeaniya" marşı səslənirdi. Oturduğu yerdən ekrana düşməsə də, Uinston ayağa qalxıb farağat vəziyyəti almalı oldu. "Sənə, Okeaniya!" marşı yüngül musiqi ilə əvəzləndi. Uinston arxası teleekrana çevrili halda pəncərəyə yaxınlaşdı. Hava əvvəlki kimi işıqlı və soyuq idi. Haradasa uzaqda partlayan raket gurultusunun boğuq əks-sədası eşidildi. Indi hər həftə Londona təxminən iyirmi-otuz belə raket düşürdü.
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 145
Aşağıda, küçədə külək cırıq plakatı yenə də şiddətlə divara çırpır, üstündəki INGSOS sözü gah açılır, gah da görünməz olurdu. Ingsos. Ingsosun müqəddəs dayaqları. Yenidil, ikifikirlilik, keçmişi dəyişdirmək imkanları. Uinstona elə gəldi ki, okeanın dibindəki meşədə dolaşır, əcaib varlıqlar arasında yolunu itirib, sanki özü də həmin əcaib varlıqlardan biridir. Yalqızlığından dəhşətə gəlmişdi. Keçmiş ölmüşdü. Gələcəyi təsəvvürə gətirmək mümkün deyildi. Indi burada yaşayan yeganə insan övladı olduğuna inana bilərdimi? Partiyanın hakimiyyətinin sona qədər davam edib-etməyəcəyini necə öyrənmək olardı? Cavab kimi Həqiqət Nazirliyinin ağ fasadına iri hərflərlə yazılmış üç şüar gözləri önünə gəldi. MÜHARİBƏ - SÜLHDÜR AZADLIQ - KÖLƏLİKDİR CƏHALƏT - QÜVVƏDİR Cibindən iyirmi beş sentlik metal pul çıxardı. Onun bir üzündə kiçik, aydın hərflərlə həmin şüarlar, o biri üzündə isə Böyük Qardaşın başı həkk olunmuşdu. Hətta xırda pulun üstündə də Böyük Qardaşın baxışları insanı təqib edirdi. Sikkələrdə, markalarda, kitab cildlərində, bayraqlarda, plakatlarda, siqaret qutularında-hər yerdə, hər yerdə Böyük Qardaş vardı. Hara ayaq bassan, bu baxışlar səni izləyir, bu səs səni öz sehrində saxlayırdı. Yuxuda, yaxud ayıqda, yemək yeyəndə, yaxud işləyəndə, küçədə, yaxud evdə, hamam otağında, yaxud yataqda – heç yerdə, heç yerdə ondan xilas olmaq mümkün deyildi. Kəllə sümüyünün içindəki bir neçə kub santimetr boz maddədən başqa yalnız sənin özünə məxsus olan heç bir şeyin yox idi. Günəş bir az da qalxmışdı. Həqiqət Nazirliyinin az öncə gün işığında parıldayan minlərlə pəncərəsi indi qala mazğalları kimi qaranlıq görünürdü. Qarşısındakı nəhəng ehrama baxanda Uinstonun ürəyi sıxıldı. Bu qala çox möhkəm idi, onu heç bir hücumla almaq mümkün deyildi. Hətta min raketin də onu dağıtmağa gücü çatmazdı. Uinston gündəliyi kimin üçün yazmasına öz- özlüyündə bir də heyrətləndi. Kimin üçün yazır? Gələcək üçün, keçmiş üçün, bəlkə təxəyyülündə canlandırdığı mübhəm əsr üçün...Onu ölüm yox, ləğv edilmə təhlükəsi gözləyir. Gündəliyini külə, özünü isə buxara çevirəcəklər. Özünü yaddaşlardan həmişəlik silməmişdən əvvəl isə, bu gündəliyi yalnız Fikir Polisi oxuyacaq. Torpaq üzərindəki izin nədir, hətta bir parça kağıza cızmaqara elədiyin və kimə ünvanlandığı bilinməyən quru sözün də qorunub saxlanmayacaqsa, sən gələcəyə necə müraciət edə bilərsən? Teleekranda saat 14-ü vurdu. On dəqiqədən sonra evdən çıxmalı idi. 14.30-da iş başlayırdı. Qəribə olsa da, saat zənginin səsi cəsarətini yenidən özünə qaytardı. O, həqiqət haqqında car çəkən, amma səsini heç kəsin eşitmədiyi tənha həyulə idi. Hətta belə olsa da, sözlərini dediyi, yazdığı müddətdə dünyada hansı prosesinsə arası kəsilməyəcəkdi. Sözünü heç kimə eşitdirə bilmirsən, amma ən azı normal insan kimi qalırsan, bəşər nəslinin irsini yaşadırsan, qoruyursan. Uinston masanın arxasına keçdi, qələmi mürəkkəbə batırıb yenidən yazmağa başladı. Gələcəyə, yaxud keçmişə-fikrin azad olduğu, insanların biri-birindən seçildiyi, tənha yaşamadığı, həqiqətin həqiqət kimi dərk edildiyi, var olanların heçliyə çevrilmədiyi dövrə- Tənhalar, yalqızlar dövründən, Böyük Qardaş və ikifikirlilik epoxasından - salamlar! Artıq canlı meyidə çevrildiyinin fərqində idi. Ona görə də məhz indi, fikirlərini ifadə etmək qabiliyyətini yenidən özünə qaytarandan sonra geriyə dönüş üçü n heç bir yol qoymayan zəruri addım atdığını düşünürdü. Hər bir hərəkətin nəticəsii o hərəkətin özündə təcəssüm olunur. Uinston yazıya davam etdi. Fikir cinayəti ölümlə nəticələnmir. Fikir cinayətinin özü ÖLÜM deməkdir.
Yüklə 7,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|