“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
160
"Hello! Hello!"- deyə səmimiyyətlə onları salamladı, stulu çəkib oturdu. Dərhal da ətrafa kəsif
tər iyi yayıldı. Çəhrayı sifətində də tər damlaları muncuqlanmışdı. Parsonsun qeyri-adi tərləmək
qabiliyyəti vardı. Raketkanın islanmış tutacağından yapışan kimi Ictimai Mərkəzdə sonuncu dəfə
kimin tennis oynadığını səhvsiz müəyyənləşdirmək olurdu. Saym barmaqları arasında kimyəvi
karandaş tutaraq sözlərin uzun sütunlarla alt-alta yazıldığı kağızlarını çıxarıb oxumağa
başlamışdı.
- Nahar vaxtı da işləyir, -deyə Parsons başı ilə Sayma işarə etdi. - Siz o kağızlarda nə
görmüsünüz, dostum? Hər halda mənim başım çıxan məsələ deyil. Smit, bilirsiniz, niyə dalınızca
düşmüşəm? Pul verməyi unutmusunuz.
- Nə pul?- Uinston soruşdu, dərhal da özündən asılı olmayaraq əlini cibinə atdı. Maaşın təxminən
dörddə biri müxtəlif könüllü abunələrə gedirdi. Sayları o qədər çox idi ki, yadda saxlamaq da
olmurdu.
- Nifrət Həftəsi üçün yaşayış yerləri üzrə pul toplayırıq. Bizim binanın xəzinədarı mənəm. Gərək
əsl bayram əhvalı yaranması üçün əlimizdən gələni eləyək. Açıq deyirəm, əgər köhnə "Qələbə"
binası meydana başqalarından az bayraqla çıxsa, daha bu mənim günahım deyil. Iki dollar vəd
etmişdiniz.
Uinston iki əzilmiş, yağımsov əskinas çıxarıb Parsonsa uzatdı. O, savadsız, amma səliqəli xətlə
dəftərçəsində qeydiyyat apardı.
-Yeri gəlmişkən, dostum, eşitdim dünən bizim balaca yaramaz quşatanla sizi əməlli-başlı atəşə
tutub. Ona möhkəm təpindim. Hətta dedim ki, bir də belə iş görsə, tutub quşatanını əlindən
alacağam.
- Mənə elə gəldi ki, uşaqları edama baxmağa aparmadığınıza görə bir az kefləri pozulmuşdu,-
deyə Uinston dilləndi.
- Elədir. Bilirsiniz... Amma baxan kimi düzgün tərbiyə aldıqları hiss olunur, elə deyilmi? Ikisi də
çox dəcəl və yaramzdırlar, amma nələr danışmırlar! Bütün vaxtı ya Kəşfiyyatçılar, ya da
müharibə haqqında fikirləşirlər. Heç xəbəriniz var ki, keçən şənbə günü, Berkampestdə yürüşdə
olarkən balaca qızım nə edib? Orada iki başqa qızcığazı da yanına alıb, dəstədən ayrılıblar və az
qala yarım gün tanımadıqları bir nəfəri təqib ediblər. Iki saat meşə ilə arxasınca gediblər,
nəhayət, Amerşemdə patrula təhvil veriblər.
- Bunu nə üçün ediblər? - bir balaca özünü itirən Uinston soruşdu.
Parsons qalib ədası ilə sözünə davam etdi.
- Qızım fikirləşib ki, o, düşmən casusudur, bəlkə əraziyə paraşütlə atıblar. Məsələ belə olub,
dostum. Heç bilirsiniz, o, birinci nədən şübhələnib? Qızım həmin adamın ayaqqabılarının
qəribəliyinə diqqət yetirib. Deyirdi ki, heç vaxt belə ayaqqabı geyən adam görməmişəm. Bəlkə
xaricidir? Yeddi yaşı var, amma gör nələr fikirləşir!
- Bəs o adamın axırı nə oldu?-bunu da Uinston soruşdu.
- Daha bu mənlik deyil. Qətiyyən təəccüblənmərəm, eşitsəm ki,..? Parsons əlini tapança kimi
irəli uzadıb damağını şaqqıldatdı.
- Əla!- Saym gözünü oxuduğu kağızlardan çəkmədən fikri dağınıq halda dilləndi.
- Biz heç bir imkanı əldən verə bilmərik! - Uinston da vəzifəsini yerinə yetirirmiş kimi
təqdiredici ahənglə başını tərpətdi.
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
161
- Özünüz görürsünüz, müharibədir - deyə Parsons söhbətə yekun vurdu.
Onun sözlərinin təsdiqi kimi başlarının üstündəki teleekrandan da şeypur səsləri eşidildi. Lakin
bu dəfə hərbi uğurlardan danışılımırdı. Rifah Nazirliyinin məlumatı oxunurdu.
- Yoldaşlar! - deyə enerjili, cavan səs ekrandan qışqırırdı.-Diqqət, yoldaşlar! Indi sizə çox
mühüm xəbərlər çatdıracağıq. Istehsalat cəbhəsində yeni qələbələr qazanılmışdır! Bütün növlər
üzrə istehlak malları istehsalı haqqında yekun məlumatlar ötən illə müqayisədə həyat
səviyyəsinin azı iyirmi faiz yüksəldiyini göstərir. Bu gün səhərdən başlayaraq bütün Okeaniyanı
qarşısıalınmaz kortəbii nümayişlər dalğası bürümüşdür. Zəhmətkeşlər Böyük Qardaşın müdrik
rəhbərliyi altında yeni, xoşbəxt həyata qovuşduqlarına görə öz minnətdarlıq hisslərini bildirmək
üçün bayraqlar və şüarlarla zavodlardan, müəssisələrdən küçələrə axışmışlar. Sizi bəzi
göstəricilərlə tanış edirik. Istehlak mallarının istehsalı...
"Bizim yeni xoşbəxt həyatımız" sözləri bir neçə dəfə təkrarlandı. Son vaxtlar Rifah Nazirliyinin
bu ifadədən yaman xoşu gəlirdi. Əvvəlcə şeypur səsindən diqqəti bir qədər yayınan Parsons indi
bütün sifətinə yayılmış təntənəli ifadə ilə ağzını açıb hayıl-mayıl teleekrana baxırdı. Rəqəmləri
ardıcıl izləyə bilmirdi, amma onlara sevinmək lazım olduğunu başa düşürdü. Bərkiyib kömürə
dönmüş tütünlə yarıya qədər doldurulmuş iri, çirkli qəlyanını cibindən çıxardı. Həftədə tütün
normasının yüz qram olduğu şəraitdə çəkən adamlar qəlyanlarını nadir hallarda tam doldura
bilirdilər. Uinston "Qələbə" siqareti çəkirdi. Tütünün dağılmaması üçün onu həmişə dik tutmağa
çalışırdı. Yeni talonlarla yalnız sabahdan mal buraxılacaqdı. Uinstonun isə cəmisi dörd siqareti
qalmışdı. Teleekranda deyilənləri daha yaxşı eşitmək üçün indi özünü ətrafdakı səs-küydən
tamam təcrid etməyə çalışırdı. Deyəsən, guya həftəlik şokolad normasını iyirmi qrama qədər
artırdığına görə bəzi yerlərdə hətta Böyük Qardaşa minnətdarlıq bildirmək üçün mitinqlər də
keçirilmişdi. Uinston düşündü ki, axı elə dünən şokolad normasının azaldılaraq həftədə iyirmi
qrama endirildiyi elan olunub. Doğrudanmı aradan vur-tut bir gün, vur-tut iyirmi dörd saat
keçəndən sonra adamlar bu yalanı həzm edəcəklər? Əlbəttə, həzm edəcəklər! Gözünün
qarşısında Parsons şüursuz heyvan kütlüyü ilə həyasız yalanı çox asanlıqla həzm etdi. Qonşu
masada oturub ördək kimi qaqqıldayan gözsüz adam da həvəslə, fanatikcəsinə həzm etdi. Indi
onlar şokolad normasının hələ keçən həftə otuz qram olduğunu iddia edən hər kəsi tapıb üzə
çıxarmağa, xüsusi amansızlıqla tapdalayıb əzməyə, buxara çevirməyə hazırdırlar! Yəqin ki,
Saym da yalanı həzm etmişdi. Amma buna daha mürəkkəb yolla-ikifikirliliyin tətbiqi sayəsində
nail olmuşdu. Belə çıxırdı ki, o, Uinston yaddaş hissini qoruyub saxlayan yeganə adamdır?
Teleekrandan hələ də statistika nağılı eşidilirdi. Ötən illə müqayisədə yemək, paltar, mənzil,
mebel, qazança, istilik, gəmi, helikopter, kitab, yeni doğulan körpələr-hər şey, hər şey artmışdı.
Xəstəliklər, cinayətlər, ruhi pozuntular isə qat-qat azalmışdı. Dəqiqəbədəqiqə, ilbəil hər kəs və
hər şey sürətlə, gurultu ilə inkişaf edirdi. Uinston da bir az əvvəl Saymın elədiyi kimi, qaşığın
ucu ilə masaya dağılmış sousda xətlər çəkməyə, daha doğrusu, axarı bir səmtə yönəltməyə
başladı. Həyatının maddi tərəfi ilə bağlı qəzəb dolu fikirlər sinəsini deşirdi. Görəsən, həmişə belə
olmuşdu? Ərzaqların dadı həmişə indikinə bənzəmişdi? Çevrilib yeməkxanaya baxdı. Alçaq
tavanlı basabas otaq, sürtünməkdən yeyilib-çirklənmiş divarlar, çox yaxın düzüldüklərindən
adamların az qala biri-birlərinin qarınlarına girdikləri yağlı dəmir masa və stullar, əyri qaşıqlar,
çirkli podnoslar, yağlovça kasalar, ağ və kobud qədəhlər-hər gün gördükləri mənzərə bu idi. Hər
tərəfə pis iyli yağ hopmuşdu, hər dəlmə-deşik hislə, tozla dolmuşdu. Bütün bunlara turşumuş
cinin, keyfiyyətsiz qəhvənin, dəmir tamı verən şorbanın, köhnə, tərli paltarların qoxusu
qarışmışdı. Görəsən, insanın mədəsində və duyğu orqanlarında həmişə belə etiraz yaşanmışdı?
Görəsən, insana həmişə haqqı çatan bir şeyin aldadılaraq əlindən alınması hissi hakim
kəsilmişdi? Əslində, Uinston xatırlaya bildiyi bütün şüurlu həyatı boyu indikindən fərqli
vəziyyətin şahidi olmamışdı. Yadına düşəsi yemək bolluğu görməmişdi, corabları, pal-paltarları
həmişə yırtıq-yamaq, nimdaş olmuşdu. Köhnə, sürtülmüş mebellər daim laxlayırdı. Mənzillər
heç zaman qızdırılmırdı. Metro qatarları basa-bas idi. Binalar çatlayıb uçulurdu. Çörək qara və