75
74
4
21.
MƏSƏLƏ HƏLLİ
Verilmiş təsviri almaq üçün proqram yazın.
Həlli. Gördüyünüz kimi, şəkildəki ulduzların ölçüləri və rəngləri eynidir,
ancaq onların arasındakı məsafələr müxtəlifdir. Ona görə də bu məsələnin
həllində altproqramdan istifadə etmək əlverişli olar. Belə ki, öncə bir ulduz
çəkən altproqram yazmaq, sonra əsas proqramda Bağanı lazım olan mövqelərə
aparıb həmin altproqramı çağırmaq lazımdır.
sil
ilkinvəziyyət
qələminrəngi 4
ulduz
sağa 90
irəli 120
sola 90
ulduz ()
sağa 90
irəli 150
sola 90
ulduz ()
sağa 90
irəli 200
sola 90
ulduz ()
altproqram ulduz ()
[
qələmiendir
təkrarla 5 [
irəli 100
sola 72
irəli 100
sağa 144]
qələmiqaldır
]
()
Bu proqram kodunu bir qədər də təkmilləşdirmək olar. Diqqət etsəniz, görə-
cəksiniz ki, növbəti ulduzun çəkilişindən öncə
komandalar qrupu gəlir. Bu komandalar Bağanı yeni mövqeyə keçirir. Qrupdakı
üç komandadan yalnız
komandasının parametri ( ) dəyişir. Ona görə də
bu komandalar qrupunun əsasında
adlı yeni altproqram (parametrli) ya-
ratmaqla proqram kodunu daha da təkmilləşdirmək olar.
sağa 90
irəli x
sola 90
irəli
x
keçid
sil
ilkinvəziyyət
qələminrəngi 4
ulduz
keçid (120)
ulduz ()
keçid (150)
ulduz ()
keçid (200)
ulduz ()
altproqram ulduz ()
[
qələmiendir
təkrarla 5 [
irəli 100
sola 72
irəli 100
sağa 144]
qələmiqaldır
]
altproqram keçid (d)
[
sağa 90
irəli d
sola 90
]
()
Məsələ 1.
Sonuncu proqram kodunu elə dəyişdirin ki, nəticədə aşağıdakı təsvir alınsın.
Nümunä 1.
Altproqramlardan düzgün istifadə
ilk baxışdan çətin görünən, çox
vaxt tələb edən məsələlərin həllini
asanlaşdırır.
Çap üçün deyil
Nümunä 2.
4
77
76
Verilmiş şəkli çəkmək üçün proqram tərtib edin.
Həlli. Ayrıca belə bir fiquru ALPLogo mühitində necə çəkməyi 6-cı sinifdə
öyrənmisiniz. Verilmiş üç fiqur bir-birindən yalnız ölçü və mövqelərinə görə
fərqlənir. Ona görə də proqramda
və
adlı altproqramlardan
istifadə etmək məqsədəuyğundur.
fiqur
keçid
sil
ilkinvəziyyət
qələmineni 4
fiqur (150)
keçid (150)
fiqur (50)
keçid (450)
fiqur (50)
altproqram fiqur (b)
[
qələmiendir
qələminrəngi 1
təkrarla 20 [
təkrarla 4 [
irəli b
sağa 90]
sağa 18]
]
altproqram keçid (d)
[
qələmiqaldır
get d, 150
]
Məsələ 2.
Sonuncu proqramı elə dəyişdirin ki, aşağıdakı təsvir alınsın.
Məsələ 3.
Bu təsviri almaq üçün proqram yazın. Proqramda altproqramlardan istifadə
edin.
Çap üçün deyil
Nümunä 2.
4
77
76
Verilmiş şəkli çəkmək üçün proqram tərtib edin.
Həlli. Ayrıca belə bir fiquru ALPLogo mühitində necə çəkməyi 6-cı sinifdə
öyrənmisiniz. Verilmiş üç fiqur bir-birindən yalnız ölçü və mövqelərinə görə
fərqlənir. Ona görə də proqramda
və
adlı altproqramlardan
istifadə etmək məqsədəuyğundur.
fiqur
keçid
sil
ilkinvəziyyət
qələmineni 4
fiqur (150)
keçid (150)
fiqur (50)
keçid (450)
fiqur (50)
altproqram fiqur (b)
[
qələmiendir
qələminrəngi 1
təkrarla 20 [
təkrarla 4 [
irəli b
sağa 90]
sağa 18]
]
altproqram keçid (d)
[
qələmiqaldır
get d, 150
]
Məsələ 2.
Sonuncu proqramı elə dəyişdirin ki, aşağıdakı təsvir alınsın.
Məsələ 3.
Bu təsviri almaq üçün proqram yazın. Proqramda altproqramlardan istifadə
edin.
Çap üçün deyil
78
ÜMUMİLƏŞDİRİCİ SUAL VƏ TAPŞIRIQLAR
1. Riyazi məsələnin düzgün həll olunduğunu necə müəyyən etmək olar?
2. M dəyişəninə hansı qiymət mənimsədilir?
3. Verilmiş komandaların icrasından sonra x dəyişəninin qiyməti nə olacaq?
4. Proqramın nəticəsi nə olacaq?
5. Verilmiş proqramda səhvləri tapın.
6. Verilmiş təsviri almaq üçün altproqramda hansı fiqurun çəkilməsini
vermək olar?
M =
(2.5+10)*10/5+3*40
x = 45
a = 2
x = x – a
a = x + 1
x = (x + 7) / 10
dəyişən x
qələmiendir
x = 5
təkrarla 18 [
irəli x+5
sağa 10]
qələmiendir
y = 10
əgər (y > 5)
[
irəli 100
sağa x]
əkshalda
[
sağa x x = y : 2]
fiqur (50)
altproqram fiqur (a, r)
[
irəli a sola a irəli a
]
Çap üçün deyil