Çap üçün deyil



Yüklə 60,47 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə33/42
tarix26.08.2018
ölçüsü60,47 Mb.
#64701
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   42

Fäaliyy t

ä

Fäaliyy t



ä

69

68



4

19. 


ALTPROQRAM

·

·



 Bu fiqurlar sizə hansı oyunu xatırladır?

 Qrafik redaktorda onları necə çəkmək olar?  

İş sahəsinin (200, 300), (400, 500) və (350, 420) nöqtələrində tərəfi 30 olan 

kvadrat çəkmək üçün proqram tərtib edin. 



Nəticəni müzakirə edək:

- Hansı komandalar təkrarlanır?

- Onları dövr kimi yazmaq olarmı?

Gördüyünüz kimi, başlanğıcda verilmiş fiqurlar bərabər sayda eyniölçülü 

kvadratlardan  təşkil  olunub.  Ona  görə  də  həmin  fiqurları  qrafik  redaktorda 

eyni asanlıqla çəkmək olar: sadəcə, bir kvadratı çəkib, sonra isə onu çoxalda-

raq tələb olunan mövqeyə yerləşdirmək lazımdır. Ancaq O, S, J, T fiqurlarını 

ALPLogo  mühitində  çəkməyə  cəhd  etsəniz,  onların  proqramlarının  I 

fiqurunun proqramı qədər sadə olmayacağını görəcəksiniz. Bunun səbəbi ar-

dıcıl  çəkilən  kvadratların  başlanğıc  mövqeləri  arasında  qanunauyğunluğun 

olmamasıdır.  Ona  görə  də  bu  məsələnin  bir  dövr  daxilində  həlli  çətinlik 

yaradır. İndi öyrənəcəyiniz yanaşma isə problemi asan yolla həll edir. 

Bəzən  proqramda  müəyyən  komandalar  ardıcıllığını  proqramın  müxtəlif 

yerlərində istifadə etmək lazım gəlir. Proqramlaşdırmada bu zərurət altproq-



ramlar vasitəsilə həll olunur. Adından da göründüyü kimi, altproqram əsas 

proqramın daxilində yerləşir.

Bir proqramda bir neçə, hətta onlarla, yüzlərlə alt-

proqram ola bilər. Hər bir altproqramın öz adı olur və 

ona həmin adla müraciət olunur. Proqramlaşdırmada 

buna altproqramın çağırılması deyilir. Proqramda 

adı çəkilən, yəni çağırılan altproqram dərhal icra olu-

nur. Altproqramın icrası sona çatan kimi əsas proq-

ramın  işi  bilavasitə  altproqramın  çağırıldığı  yerdən 

sonra gələn komandadan davam etdirilir. Bir altproq-

ramı istənilən qədər çağırmaq olar. 

ALPLogo  mühitində  altproqram 

açar sözü ilə başlayır və ondan sonra altproqramın adı 

yazılır. Addan sonra açılan və bağlanan mötərizələr 

 Altproqramları əsas proqramın sonunda yer-

ləşdirmək məqsədəuyğundur. 



altproqram

() 


 

qoyulur.


ƏSAS PROQRAM

 

İndi  daha  anlaşıqlı  olması  üçün  altproqramı  bir  nümunə  üzərində  əyani 



göstərək. Aşağıdakı proqramı ALPLogo mühitində yazıb icra etsəniz,   fiquru 

alınacaq:  

S

ilkinvəziyyət

sil

kvadrat


qələmiqaldır

sola 90

irəli 40

sağa 90

kvadrat()



geri 40

kvadrat() 



qələmiqaldır

sola 90

irəli 40

sağa 90

kvadrat() 



altproqram kvadrat () 

[

  qələmiendir



  təkrarla 4 [irəli 40 sağa 90]

]

()



Bu nümunədə proqramın sonunda yerləşən və 

 adlandırılmış alt-

proqram (

), sadəcə, Bağanın durduğu mövqe-

dən başlayaraq kvadrat çəkir. Proqramın mətnində bu altproqrama 4 dəfə mü-

raciət olunub. 

kvadrat

altproqram kvadrat ()

 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - 



 

- - - - - - - - - - - - - - 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - 

- - - - - - - - - - - - - - 

- - - - - - - - - - -

- - - - - - - 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - 

altproqram  

ın çağırılması

altproqramın çağırılması



ALTPROQRAM

- - - - - - - - - - - - - - - - - 

- - - - - - - - - - - 

- - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - 

- - - - - - - - - - - - - -

Sözlük

Sözlük


Altproqram

Altproqramın adı

Altproqramın çağırılması

O

I



S

J

T



Çap üçün deyil


Yuxarıdakı  dörd  kvadratın  ölçü  və  rəngə  görə  fərqləndiyini  gördünüz. 

Burada təbii olaraq belə bir sual yaranır: 

 altproqramını çağıran za-

man çəkiləcək kvadratın tərəfinin uzunluğunu və rəngini bildirmək olmazmı? 

kvadrat

71

70



4

Aşağıdakı proqramı ALPLogo mühitində yazıb icra edin. Nəticədə nə 

alındı? Altproqramı necə adlandırmaq olardı? O, neçə dəfə çağırılır? 

ilkinvəziyyət

sil

get 100, 150

cizgi() 


get 600, 150

cizgi() 


get 100, 400

cizgi() 


get 600, 400

cizgi() 


altproqram cizgi ()

[

  qələminrəngi 4 



  qələmineni 120

  qələmiendir

  təkrarla 36 [irəli 10 sağa 10]

  qələmiqaldır

]

Altproqramlardan  istifadə  olunması  həm  proqramın  yazılması  vaxtını 



qısaldır,  həm  proqram  kodunun  həcmini  azaldır,  həm  də  proqramın  struk-

turunu daha anlaşıqlı edir. Eyni zamanda bu yanaşma proqramın yazılışında 

səhvlərin sayının azalmasına da təsir göstərir.  

20. 


ALTPROQRAMDA DƏYİŞƏNLƏR

· 

·



Bu kvadratlar bir-birindən nə ilə fərqlənir?

 Yalnız bir altproqramdan istifadə etməklə bu şəkli çəkmək olarmı? 

Araådıraq – öyränäk

Araådıraq – öyränäk

Öyrändiklärinizi yoxlayın

Öyrändiklärinizi yoxlayın



1. Altproqram nədir?

2. Altproqramların hansı üstünlükləri var?

3. Kvadrat altproqramından istifadə etməklə I fiqurunu çəkən proqram yazın.

4. İki altproqramın (kvadrat və üçbucaq) köməyi ilə aşağıdakı fiquru çəkən

    proqram yazın.

?

Fäaliyy t



ä

Fäaliyy t

ä

Verilmiş proqram tərəfinin uzunluğu 200 piksel olan qırmızı kvadrat çəkir. 



üzərində elə dəyişikliklər edin ki, şəkildə göstərilmiş qaydada yaşıl, göy və sarı 

kvadratlar çəkilsin.



Nəticəni müzakirə edək:

- Növbəti kvadratı çəkmək üçün proqram kodunda hansı dəyişiklikləri etdiniz?

- Dəyişənlərdən istifadə etməklə bu proqram kodunu necə yazmaq olar? 

Proqram 


ilkinvəziyyət

sil

qələmiendir

qələminrəngi 4 

təkrarla 4 [irəli 200 sağa 90]

Sözlük


Sözlük

Parametrli altproqram

Altproqramın başlığı

Altproqramın adı

Altproqramın parametri

Bu  halda  proqram  kodunun  həcmi  önəmli  dərə-

cədə azalardı. Proqramlaşdırma dillərində belə im-

kan nəzərə alınıb. Məsələn, ALPLogo mühitində 

tərəfi a olan kvadrat çəkən altproqram aşağıdakı 

şəkildə ola bilər.  



Çap üçün deyil


Yüklə 60,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   42




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə