Çap üçün deyil



Yüklə 60,47 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/42
tarix26.08.2018
ölçüsü60,47 Mb.
#64701
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   42

1

1

Kompüter

S e h. 


7-26

>  Kompüterin mərkəzi qurğusu – 

prosessor

>   Giriş qurğuları

>  Çıxış qurğuları

>  Proqram təminatının növləri

>  Fayl və qovluq

>  Fayl və qovluqlarla iş

2





6

Dərslikdə hər mövzu üzrə 

materiallar aşağıdakı ardıcıllıqla 

yerləşdirilmişdir:



Maraqoyatma. Mövzuya maraq 

oyatmaq üçün müxtəlif situasiya 

və hadisələr təsvir edilir və 

suallarla yekunlaşdırılır. 



Fəaliyyət. Maraq oyadılan 

hadisələrin araşdırılmasına, 

onlarda səbəb-nəticə əlaqələrinin 

müəyyən edilməsinə yönəlmiş 

tapşırıqlar verilir.  Bu tapşırıqlar 

əvvəlki biliklərinizlə yeni 

öyrənəcəyiniz  materiallar 

arasında əlaqə yaratmağa xidmət 

edir. Yerinə yetirilmiş işin 

nəticəsini müzakirə etmək və 

səhvləri araşdırmaq üçün suallar 

verilir. 



İzahlar. Fəaliyyət zamanı müəyyən 

etdiyiniz faktlarla bağlı 

açıqlamalar verilir. Əsas 

anlayışlar, mövzu ilə bağlı izahlar, 

təriflər, qaydalar, bir sözlə, dərsin 

əsas məzmunu burada əks olunur.



Bu maraqlıdır. Mövzu ilə bağlı 

bilikləri genişləndirmək üçün 

nümunələr və maraqlı məlumatlar 

verilir.


Araşdıraq öyrənək. Mövzuda 

öyrənilənləri möhkəmləndirmək, 

tətbiq etmək və onlara münasibət 

bildirmək məqsədilə verilən 

tapşırıqlardır. 

Öyrəndiklərinizi yoxlayın. Hər 

mövzuda öyrəndiklərinizi 

qiymətləndirmək, zəif 

cəhətlərinizi müəyyən etmək üçün 

nəzərdə tutulur.

Ümumiləşdirici sual və tapşırıqlar. 

Hər bölmənin sonunda 

öyrəndiklərinizin tətbiqi ilə bağlı 

sual və tapşırıqlar verilir. 



Açar sözlər. Hər mövzu üzrə 

öyrənilən əsas anlayışlar.



1

7



6

4

3



2

5

8



3

4

Çap üçün deyil




1

1

Kompüter

S e h. 


7-26

>  Kompüterin mərkəzi qurğusu – 

prosessor

>   Giriş qurğuları

>  Çıxış qurğuları

>  Proqram təminatının növləri

>  Fayl və qovluq

>  Fayl və qovluqlarla iş

2





6

Dərslikdə hər mövzu üzrə 

materiallar aşağıdakı ardıcıllıqla 

yerləşdirilmişdir:



Maraqoyatma. Mövzuya maraq 

oyatmaq üçün müxtəlif situasiya 

və hadisələr təsvir edilir və 

suallarla yekunlaşdırılır. 



Fəaliyyət. Maraq oyadılan 

hadisələrin araşdırılmasına, 

onlarda səbəb-nəticə əlaqələrinin 

müəyyən edilməsinə yönəlmiş 

tapşırıqlar verilir.  Bu tapşırıqlar 

əvvəlki biliklərinizlə yeni 

öyrənəcəyiniz  materiallar 

arasında əlaqə yaratmağa xidmət 

edir. Yerinə yetirilmiş işin 

nəticəsini müzakirə etmək və 

səhvləri araşdırmaq üçün suallar 

verilir. 



İzahlar. Fəaliyyət zamanı müəyyən 

etdiyiniz faktlarla bağlı 

açıqlamalar verilir. Əsas 

anlayışlar, mövzu ilə bağlı izahlar, 

təriflər, qaydalar, bir sözlə, dərsin 

əsas məzmunu burada əks olunur.



Bu maraqlıdır. Mövzu ilə bağlı 

bilikləri genişləndirmək üçün 

nümunələr və maraqlı məlumatlar 

verilir.


Araşdıraq öyrənək. Mövzuda 

öyrənilənləri möhkəmləndirmək, 

tətbiq etmək və onlara münasibət 

bildirmək məqsədilə verilən 

tapşırıqlardır. 

Öyrəndiklərinizi yoxlayın. Hər 

mövzuda öyrəndiklərinizi 

qiymətləndirmək, zəif 

cəhətlərinizi müəyyən etmək üçün 

nəzərdə tutulur.

Ümumiləşdirici sual və tapşırıqlar. 

Hər bölmənin sonunda 

öyrəndiklərinizin tətbiqi ilə bağlı 

sual və tapşırıqlar verilir. 



Açar sözlər. Hər mövzu üzrə 

öyrənilən əsas anlayışlar.



1

7



6

4

3



2

5

8



3

4

Çap üçün deyil




· 

· 

Kompüterə informasiya hansı qurğular vasitəsilə daxil edilir? Həmin 



qurğuların ümumi adı nədir?

Yaddaş, emal və çıxış qurğuları hansı funksiyaları yerinə yetirir? 

9

8

Altınсı  sinifdə  kompüterin  yaddaş  qurğuları  haqqında  geniş  məlumat 



verilib. Növbəti iki dərsdə giriş və çıxış qurğularından danışılacaq. İndi isə 

verilənlərin emalı zamanı istifadə olunan qurğuları gözdən keçirək. 



Sistem  bloku  kompüterin  əsas  hissəsidir:  kompüterin  qalan  hissələri  ya 

sistem  blokunun  içərisində  yerləşir,  ya  da  ona  kənardan  qoşulur.  Sistem 

blokunun içərisində yerləşən ən vacib qurğu sistem lövhəsidir. Çox zaman 

ona  ana  lövhə  də  deyilir.  Sistem  lövhəsinin  üzərində  çoxlu    komponentlər 

quraşdırılıb. Bu komponentlər içərisində ən önəmli olanları mərkəzi prosessor

yaddaş və genişləndirmə yuvalarıdır

1. 


KOMPÜTERİN MƏRKƏZİ QURĞUSU – PROSESSOR

Cədvəli iş vərəqində çəkin. Şəklə baxın, kompüterin əsas və əlavə qurğuları-

nın  adlarını cədvəlin uyğun sətrinə yazın.

Nəticəni müzakirə edək:

- Bu qurğulardan hansılar giriş, hansılar çıxış qurğularıdır?

- Nə üçün qurğuları əsas və əlavə adlandırırlar?

Fäaliyy t – 1

ä

Fäaliyy t – 1



ä

Kompüterin əsas qurğuları

Kompüterin əlavə qurğuları

Bu maraqlıdır. 

Bu maraqlıdır. 

Vaxtilə mikroprosessorları ədədlərlə işarələyirdilər: 286



386486. Sonra isə onlara daha 

adlar verildi: PentiumCeleronAthlon



Duron.  Bəzi  adlara  rəqəmlər  də  əlavə  olundu,  məsələn,  Pentium  4.  İndi  daha 

yüksək səviyyəli prosessorlar istehsal olunur: Itanium, Xeon, Core, 

cəlbedici 

Apple Ax

.

Sistem lövhəsi



Mərkəzi prosessoru  mikroprosessor  və  ya,  sadəcə, 

prosessor da adlandırırlar. Prosessor kompüterin bütün 

qurğularının  işini  idarə  edir.  Məhz  buna  görə  mərkəzi 

prosessoru  kompüterin  “beyni”  adlandırırlar.  Ölçüsü 

2

təxminən 2 sm  olan müasir prosessorlarda milyonlarla 



elektron element olur. Kompüterin parametrləri verilər-

kən ilk növbədə prosessorun tipi göstərilir. 

Sistem lövhəsində digər vacib komponent genişləndirmə yuvaları, yaxud 

genişləndirmə slotlarıdır. Bu yuvalara xüsusi kartlar – genişləndirmə kartları 

taxılır. Onların köməyi ilə kompüterin özünü dəyişmədən istifadə imkanlarını 

genişləndirmək olur. 

Müxtəlif  qurğuları  sistem  lövhəsinə  qoşmaq  üçün  sistem  blokunun  arxa 

panelində çoxlu bağlayıcılar, yaxud portlar var. Hər bir bağlayıcıya bir xarici 

Sözlük

Sözlük


Sistem bloku 

Sistem lövhəsi

Prosessor

Slot, yuva

Port, bağlayıcı

Prosessoru  sürətli  olan  kompüter  daha  güclü  hesab  olunur.  Prosessorun 

sürəti herslə 

ilə ifadə 

olunur.

(Hz) ölçülür və meqahers (MHz), yaxud giqahers (GHz) 



Genişləndirmə 

yuvası


Port

Mərkəzi 


prosessor

Operativ 

yaddaş kartı 

Çap üçün deyil



Yüklə 60,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   42




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə