Carl gustav jung
Yüklə 3,33 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- V arm ıştı
204 ANALİTİK PSİKOLOJİ günümüzde, toplumsal derinliklerden yükselerek, üç yüz yıl önce aforoz edildiği üniversitelerin kapılarım çalmakta. Doğu düşüncesi de aynı durumda olsa gerek; düşük toplumsal düzeylere kök salmıştır da, şimdi yavaş yavaş yüzeye doğru yükseliyordur. D om ach’taki Antro- posofism tapınağı için beş altı milyon İsviçre Frangı nerden geldi? Bu paranın kaynağı herhalde tek bir kişi değil. Kendilerini açıktan açığa teosofist diye ilan edenlerin tam sayısını söyleyecek istatistik yok elimizde; ilan etmeyenlerse cabası. Am a milyonlarcası olduğu kesin. Bu sayıya birkaç milyon da Hıristiyan veya teosofist eğilimli ispirtiz- macı ekleyebiliriz. Büyük yenilikler hiçbir zaman tepeden gelmez, hep aşağılardan yükselir; tohumlarının gökten düşmüş olduğu nice gerçek olsa da ağaçlar, gökten aşağı değil, yeryüzünden göğe yükselirler. Yeryüzü kabuğunun kabarmasıyla bilincin kabarması aynı şey. H er şey göre celeşiyor, dolayısıyla, kuşkuya bürünüyor. Duraksayan, soru soran insan, barış anlaşmaları, dostluk paktları, demokrasi ve diktatörlük, kapitalizm ve Bolşeviklik ile şaşkın bir dünyayı seyrede dursun, ruhu kuşku ve güvensizlik kargaşasını yatıştıracak bir yanıta özlem duyu yor. Ruhun bilinçdışı güçlerine boyun eğenler, aşağı toplum düzeyin deki kimseler; ülkenin alabildiğine horlanan sessiz halkı, ünlü büyük lerin alışık olduğu akademik önyargılara bulaşmamış kimseler. Bütün bu insanlar, yukardan bakıldığında, acıklı, ya da gülünç bir güldürü sahneliyorlar gibi; ne var ki, bunlar da, bir zamanlar Tanrının hoşnut olduğu G alileliler kadar saf ve basit. İnsan ruhunun süprüntüsünü bir karış kalınlığında bir kitapta özetlenm iş görmek acı değil mi? Havelock Ellis ve Freud’un, bilimsel saygı ile karşılanan ciddi eser lerinde ciddi olarak ele aldığı konular, Anthropophyteia adlı kitapta nasıl da bir sürü saçmalıklar, olmayacak hayaller, saçma eylemler olarak yansıtılmış: O ne saçma sözler, eylemler, yabanıl fanteziler! Bunlara bilimsel saygı göstermede kusur etmeyen, Freud izleyicileri okurları da dünyanın dört bir bucağına dağılmış durumda. İtici şeyler karşısındaki bu coşkunluğu, bu yavanlığın uyandırdığı saygıyı nasıl açıklamalı? Görüyoruz ki itici şeyler ruha aittir, ruhun özündedir, eski yıkıntılardan kurtarılmış değerli el yazması parçalardır. İç yaşamın ÇAĞDAŞ İNSANIN RUHSAL SORUNU 205
tti/li ve gürültülü nesneleri bile çağdaş insan için değerlidir, çünkü umacına yaramaktadır. Hangi am aca mı? Freud, D üşlerin Yorum u adlı kitabının başında şu satırları
ılt*n gelinmezse yolumuz cehennemdir); güzel de, ne uğruna? Tanrılarımız, tahttan indirmemiz gereken bilinçli dünyamızın putları ve değerleridir. Eski tanrıların gözden düşmesinin başlıca nedeninin aşk skandalları olduğu bilinen bir gerçek. Tarih kendini yinelemekte; övülen erdemlerimizin ve eşsiz ülkülerimizin kuşkulu temellerini açığa çıkarmamız isteniyor; derken bir zafer çığlığı işitili yor: «tşte sizin tanrılarınız, insan işi hepsi de, tuzak bunlar, insan alçaklığının damgasını taşıyan sabuklamalardan başka şey değil ölü kemikleri ile dolu iğrenç beyaz mezarlar». Kulaklarımıza yabancı gelmiyor bu ses, vaktiyle kavrayam adığım ız Incil’deki sözcükler bun lar.
B unların gelişigüzel benzetm eler olm adığı kesin. F reud’çu psikolojiyi İncillerden üstün tutan ve bolşevikliği, yurttaşlık erde minden daha anlamlı bulan insanların sayısı oldukça kabarık. Oysa, bütün bu insanlar, gene bizim kardeşlerimiz ve her birimizde onları destekleyen hiç olmazsa bir ses var, çünkü sonunda, hepimizi saran biricik ruh söz konusu. Bu ruhsal değişikliğin beklenmedik sonucu dünyaya daha çirkin bir yüz giydirilmesi. Öyle çirkin ki bu yüz, onu sevemiyoruz artık, kendimizi bile sevemez olduk, sonunda da bizi iç yaşamımızın gerçek liğinden ötelere çekecek hiçbir şey bulamaz olduk dış dünyada. Bu ruhsal değişikliğin gerçek anlamı burada kuşkusuz. Karma ve ruhların beden değiştirmesi öğretileri ile teosofi neyi anlatmaya çalışıyor sanki, bu dünyanın ahlaksal açıdan tamamlanmamış kişiler için geçici bir sağlık merkezi gibi görünmekte olduğunu, değil mi? Çağdaş dünyanın içkin anlamını göreceli yapıyor, ancak başka bir teknik uyguluyor, o kadar; dünyamızı alçaltmaktan çok, başka, daha yüksek dünyalar vaat ederek, ona göreceli bir anlam veriyor, o kadar. Sonuç değişmiyor. Bütün bu düşüncelerin «bilimsel» olmadığı kesin, işin gerçek yanı bunların çağdaş insanı aşağılardan ele geçirdiği, en az bilinçli
2 0 6 ANALİTİK PSİKOLOJİ olduğu yanından. Çağdaş düşüncenin, Einstein’ın görecelik kuramıyla uzlaşması ve atomun yapısıyla ilgili, bizi gerekircilikten ve görsel betimlemeden uzaklaştıran fikirleri benimsemesi rastlantı mıdır? Fizik bilimi bile madde dünyamızı buharlaştırıveriyor. Çağdaş insan ruhsal yaşam gerçeğine dönüyorsa ve dünyanın kendisine vermediği güveni ondan bekliyorsa, bence bunun şaşılacak yanı yok. Ancak, ruhsal açıdan, Batı dünyası tehlikeli durumda, ruhumuzun güzelliği konusundaki kuruntu yüzünden acımasız gerçeğe gözümüzü kapamadığımız oranda da bu tehlike artmakta. Batı, kendi sarhoşluk bulutu içinde yaşıyor, kendi yüzünü göremiyor. Acaba başka ırklara nasıl görünüyoruz? Çin, Hint bizler için ne düşünüyor? Siyah halklar arasında ne gibi duygular uyandırıyoruz? Ya o, ülkelerinden yoksun kıldığımız, içki ile frengi ile köklerine kibrit suyu ektiğimiz ulusların düşüncesi nedir bizim için? Bir Kızılderili dostum var. Beyaz adam konusunda çene çalıyor duk bir keresinde, bana şöyle demişti: «Beyazları anlamıyoruz, hep tedirgin dürümdalar, sürekli olarak bir şey aramaktalar. Nedir aradık ları? Bilmiyoruz. Onları anlamıyoruz. Burunları pek dik, dudakları pek ince ve acımasız, yüzlerindeki çizgiler de öyle. Düpedüz deli bunlar.» Adını bilmiyordu, ama onu anımsamıştı dostum: Her ülkeye, ken disini ilgilendirmeyen ülkelere bile kanadını germek isteyen yırtıcı Aryen kuşuydu bu. Hıristiyanlığın tek gerçek, beyaz ırktan İsa’nın tek kurtarıcı olduğunu bize inandıran şu ünlü büyüklük kuruntumuza da değinmişti. Tüm Doğuyu, bilimimizle, teknolojimizle kargaşaya salıp, ondan vergi alıyor, misyonerlerimizi ta Ç in’e kadar gönderiyoruz. Afrika misyonerlerinin çokkarılı evlilik düzenini kaldırması sonucu, fuhuş öylesine artm ıştır ki, yalnız U ganda’da, yılda, zührevi hastalıklardan korunma önlemleri için yirmi bin İngiliz lirası harcan maktadır; bunun, sözünü etmediğim ahlâksal sonuçlan daha da kötü. «İyi» Avrupalı da, bu yola getirici başarıları için misyonerlerine ücret ödemekte. Polinezya’da çekilen acılardan, esrar ticaretinin nimet lerinden söz ettiğim yok daha. Kendi ahlâk bulutlarından dışarı çıkarıldığında, Avrupalının görünümü böyle işte. Ruhsal yaşamın gömülü bölümlerini açığa çıkar- Yüklə 3,33 Mb. Dostları ilə paylaş:
|