136
insanlar mənə öz uşaqlarını qurban verirdilər; Yerusalim və
Romada isə camaat canını mənə nifrətdə ustalaşmış şəxslərə
tapşırırdı.
Günəşin altında yaradılan hər bir şəhərdə mənim adım di-
nin, elmin, incəsənətin və fəlsəfənin məhək daşı idi. Mənə görə
məbədlər tikilir, universitetlər və məktəblər yaradılır, saray və
qalalar ucaldılırdı.
Mən insanlarda qətiyyət oyadan qətiyyətəm. Mən insan-
ların əllərini hərəkətə gətirən ələm. Mən onların idrakına kəsər
gətirən fikirəm. Mən – əbədi və ölümsüz İblisəm ki, özlərini
diri saxlamaq üçün insanlar mənimlə döyüşməyə məhkum-
durlar. Əgər onlar mənə qarşı durmasalar idrakları yuxulayar,
tənbəllik canlarını alar, süstlük isə bədənlərini məhv edər.
Mən – ölümsüz və əbədi İblis, – kişilərin ağlında və
qadınların ürəklərində əsən, onları həyəcanlandıran səssiz
fırtınayam. Mənim qorxumdan onlar monastırlara üz tutur və
orada məni öz qorxuları ilə təsdiq edirlər. Mənim iradəmlə
onlar qumarxanalara, şənlik evlərinə yönəlir və orada mənim
arzularıma itaət nümayiş etdirirlər; gecənin sükutunda dua
oxuyaraq məni öz çarpayısından uzaqlaşdırmağa çalışan
monarx məni öz yatağına çağıran fahişədən çox fərqlənmir.
Mən ölümsüz və əbədi İblisəm, qorxu təməli üzərində
ucaldılmış monastır və səcdəgahların əsl memarı mənəm; mə-
nəm şəhvət və həzz təməli üzərində qurulmuş əxlaqsızlıq yuva-
larının daimi sakini. Mənim ölümümlə dünyadan qorxu və həzz
yoxa çıxacaq və onların dalınca da insan ürəyinin ümid və ar-
zuları. Həyat da simləri qırılmış ud kimi soyuq məzarlığı
xatırladacaq.
137
Mən ölümsüz və əbədi İblisəm. Mən yalanın, riyanın,
məkrin və alçaqlığın ilhamvericisiyəm və əgər bu xüsusiyyətlər
dünyanı tərk edəsi olsa, bəşəriyyət baxımsız bağa bənzəyəcək
ki, orda yalnız xeyir kollarının tikanları bitəcək.
Mən ölümsüz və əbədi İblisəm. Günahın anası da mə-
nəm, atası da. Əgər günah yox olsa, bütün günah döyüşçüləri
və onların ailələri də yox olacaq.
Mənəm şərin ürəyi. Mənim ürəyimin dayanması ilə bə-
şərdə hər hansı hərəkət də dayanacaq. Sən bunumu istəyirsən?
İstəyirsən ki, səbəb ölərək özü ilə birlikdə nəticəni də aparsın?
Mənəm hər şeyin səbəbi! Sən imkan verəcəksən ki, mənim
canım çıxsın bu səhralıqda? Sən doğrudan istəyirsən ki, səni
mənimlə bağlayan əzəli əlaqə qırılsın? Cavab ver, din xadimi!”
İblis əllərini qabağa uzatdı, boynunu yuxarı qaldırıb
dərindən nəfəs aldı; ağrı və əzabdan rəngi bozarmış halda o,
əsrlərin Nil çayı sahilində qoruyub saxladığı heykəllərdən
birinə çox bənzəyirdi. Huri Samaana parıldayan gözləri ilə
baxıb yorğun səsi ilə davam etdi: “Danışmaq əldən saldı məni.
Ölüm ayağında gücə qənaət etmək əvəzinə mən sənə adi
həqiqətləri izah etməli oldum. İndi sən hər şeyi bilirsən. Seçim
sənindir. İstəyirsən məni evinə apar və yaralarıma qulluq elə,
istəyirsən at, get məni burda, ölümün əlində”.
Ona qulaq asa-asa huri Samaan məzlumcasına əllərini
bir-birinə sürtürdü. Sonra isə üzr istəyirmiş kimi dilləndi: “Hə,
sən çox şeyə açdın mənim gözümü. Cahilliyimə görə məni
bağışla. Mən indi bildim ki, sən insanları azdırmaq üçün
yaranmısan. Azmaq isə insan nəfsini dərk etmək üçün bir
ölçüdür. Məhz bu ölçü ilə Uca Allah ruhları tərəziyə çəkir.
Mən anladım ki, sənin ölümünlə azma, şirniklənmə də yoxa
138
çıxacaq. Onunla bərabər insanı ayıq və ehtiyatlı olmağa sövq
edən ruhani məqam da yox olacaqdır.
Sən yaşamalısan, çünki sən ölsən və insanlar bundan
xəbər tutsalar, cəhənnəm qorxusu da yoxa çıxacaq, camaat
ibadətdən uzaqlaşacaq və günaha batacaqdır.
Sən yaşamalısan, zira, insan nəslinin əxlaqsızlıqdan və
günahdan xilas olması sənin həyatından asılıdır. O ki, qaldı
mənə, mən sənə olan nifrətimi insanlara olan sevgimə qurban
verəcəm”.
İblisi elə gülmək tutdu ki, yer əsdi. Dedi: “Sən necə də
ağıllısan, müqəddəs ata! İlahiyyat sahəsində tayın-bərabərin
yoxdu. Ağlının gücüylə sən mənim varlığımın mənasını mənim
özümdən də yaxşı dərk etdin.
Hə, indi ki, bizi bir-birimizə bağlayan ilahi ehtiyacı
yaxşıca anladıq, getmək lazımdır burdan. Yaxın gəl mənim
qardaşım və məni evinizə apar. Mən o qədər də ağır deyiləm.
Vadiyə gecə düşür, bəsdir bu torpağı qanımla suvardığım”.
Və huri Samaan qollarını çırmayıb əbasının ətəklərini
belinə keçirtdi, İblisi dalına alıb evinə tərəf yollandı.
* * *
Sükuta qərq olmuş və gecənin qara pərdəsinə bələnmiş
vadilərin arası ilə öz kəndinə doğru irəliləyən huri Samaanın
beli arxasındakı çılpaq bədənin ağırlığından ikiqat əyilmiş, qara
əbası və uzun saqqalı yaralının qanına batmışdı, dodaqları isə
ölməkdə olan İblisin sağalması üçün oxuduğu duaları
təkrarlayırdı.
139
KAFİR XƏLİL
I
Şimali Livanın balaca, tənha kəndinin camaatı Şeyx
Abbasa knyaza baxan kimi baxırdılar. Onun imarəti kasıb və
yapalaq kənd evlərinin arasında cansız cırtdanların yanında
sağlam nəhəng kimi görünürdü. Ətrafdakılar səfalət içində
yaşadıqları halda o, firavan bir həyat sürürdü. O danışanda
hamı ona itaət edər və baş əyərdi. İdrakın azad qüdrəti sanki
özü şeyxi özünün rəsmi şərhçisi və carçısı seçmişdi. Onun
qəzəbindən hamı qorxar, qəfil küləyin sovurduğu payız
yarpaqları kimi pərən-pərən düşərdi.
Əgər o kiməsə şillə çəkərdisə, zərərçəkmişin haqqı nə idi
ki, qımıldana, ya başını qaldıra, ya da heç olmasa nəyə görə
vurulduğunu aydınlaşdırmağa cəhd göstərəydi. Və əgər o
kiməsə gülümsünsə idi, kəndlilər bunu xeyir-dua kimi qəbul
edər, həsəd aparardılar həmin o kimsəyə.
İnsanların qorxusunun, Şeyx Abbasa itaətinin səbəbi
onların zəifliyində deyildi; yoxsulluq onları rəzalət səviyyəsinə
gətirib çıxarmışdı: yaşadıqları komalar və əkib-becərdikləri
tarlaların hamısı Şeyx Abbasa məxsus idi.
Dostları ilə paylaş: |