130
Nə verəcəklər sabah sənə, əgər bu gün bilsələr ki, onların
düşməni İblis artıq ölüb və onun hiylələri daha onlarçün
qorxulu deyil? Nə işə yarayacaqsan, İblisin ölümündən sonra?
Məgər sənə, müdrik din xadiminə, məlum deyilmi ki, məhz
iblisin varlığı keşişlərin peyda olmasına səbəb olmuşdur və bu
köhnəlmiş ədavətə səbəb qızıl və gümüşlər dindarların
cibindən siz vaizlərin və ruhani ustadların cibinə axmaqda
davam edir? Məgər sənin kimi bir üləma bilmirmi ki, səbəbin
aradan qalxması ilə nəticə də yoxa çıxacaq? Mənim ölümümü
sən necə arzulaya bilərsən, bilə-bilə ki, bununla həm
mövqeyini itirəcək, həm maaşından məhrum olacaq, həm də
arvad-uşağını ac qoyacaqsan? ”
İblis bir anlığa susdu və üzündən yalvarış dolu ifadəni
silərək sözünə əminliklə davam etdi: “Özündən razı görünsən
də, vallah səfehsən. Qulaq as, mən sənə bizi bir-birimizə
bağlayan həqiqəti söyləyim. İnsan ilk dəfə günəşi görəndə
əllərini uzadaraq söylədi: “Bu göy qübbəsinin arxasında böyük
Allah vardır, xeyirin yaradıcısı!” Sonra isə kürəyini işığa
çevirdi və yerdəki kölgəsini görüb dedi: “Torpağın dərinliyində
qorxulu iblis yaşayır, şər törədicisi”. Və o özlüyündə: “Mən iki
qüdrətli qüvvə arasındayam. Birinə sığınmalı, digəri ilə
döyüşməliyəm”, – deyə düşündü.
Beləcə əsrlər bir-birini əvəz edir, insansa əvvəlki tək iki
qüvvə arasında yaşayırdı: onlardan birinə şükr eləyirdi, çünki
bu qüvvə onun ruhunu göylərə qaldırırdı; digərini isə
lənətləyirdi, çünki o onun ruhunu zülmətə qərq edirdi. Lakin o
nə şükranlığın mənasını anlayır, nə lənətin əhəmiyyətini dərk
edirdi və beləcə onu çiçəklərlə bəzəyən yay və onu əsim-əsim
əsdirən qış arasında bir ağac təki yaşayırdı. Məhz
131
sivilizasiyanın səhərində insan cəmiyyətində ailə, sonra isə
tayfa yarananda, bacarıq və meyllər əsasında əmək bölgüsü
yaranıb tayfanın bir qismi əkinçilik, digəri ev tikintisi, bir
başqaları toxuculuq və ovçuluqla məşğul olmağa başlayanda,
yer üzündə ilk din xadimləri yarandı. Və birinci dəfə insan
həyati əhəmiyyət daşımayan və heç bir təbii ehtiyacı ödəməyən
bir fəaliyyətlə məşğul olmağa başladı”.
İblis bir anlığa fasilə verdi. Sonra elə güldü ki, qəhqəhəsi
bütün vadiyə yayıldı. Lakin gülüşü ona həm də onun yarasını
xatırlatdı və o, ağrıdan üzü əyilmiş halda böyründən yapışdı.
Özünü düzəldib sözünə davam etdi: “Hə, elə o zamandan din
xadimləri yarandı. Bu hadisə belə olmuşdu. Tayfada La Vis
adlı birisi vardı. Adının mənasının nə olduğunu bilmirəm. O,
ağıllı, lakin çox tənbəl idi. Əkinçilikdən, maldarlıqdan və
ovçuluqdan, bir sözlə, əzələ gərginliyi tələb edən bütün
işlərdən zəhləsi gedirdi. O zamanlar qidanı yalnız zəhmətlə
əldə etmək mümkün olduğundan, La Vis gecələrin çoxunu ac
qarına yuxulamalı olurdu. Bir yay axşamı tayfa üzvləri
başçının alaçığının qabağına yığışaraq öz qayğılarını müzakirə
edən zaman kimsə ayı göstərərək çığırdı: “Gecənin allahına
baxın! Onun üzü qaralmış, gözəlliyi yoxa çıxmışdır, o, göydən
asılan bir qara daş parçasına dönmüşdür”. Başlarını qaldırıb
göyə baxan insanlar dəhşətə gəlib əsməyə başladılar. Sanki
zülmət özü əlləri ilə onların ürəklərini sıxırdı, zira, onlar
görünməmiş bir mənzərənin şahidi olurdular: gecənin allahı
getdikcə qara dairə formasını alır, sanki qara pərdə ilə hər yeri
örtərək torpağın rəngini dəyişir, dağları, daşları görünməz
edirdi. Bu zaman əvvəllər ayın batmasını müşahidə etmiş La
Vis vəziyyətdən faydalanmaq məqamının yetişdiyini anlayıb
132
irəli yeridi, əllərini göyə uzadaraq var səsi ilə danışmağa
başladı: “Diz çökün və başınıza kül ələyin. Qara şər allahı işıqlı
gecə allahına hücum etmişdir: əgər o qalib gəlsə, bizim
hamımız öləcəyik, yox əgər məğlub olsa – yaşayacağıq. Diz
çökün, dua edin və başınıza kül tökün. Gözlərinizi yumun və
göyə baxmayın, kim xeyir allahının şər allahı ilə döyüşünü
görsə, gözünün işığını və ağlını itirəcək, ömrünün axırınadək
kor və dəli qalacaqdır. Başınızı aşağı əyin və ürəklərinizdə
xeyir allahına qələbə arzulayın”.
Beləcə La Vis heç kimin eşitmədiyi qorxulu ifadələr uy-
durmaqda davam edərək xeyli danışdı. Bir qədər sonra ay yeni-
dən öz gözəlliyi ilə işıqlanmağa başlayanda, o, səsini bir qədər
də ucaldaraq sevinclə elan etdi: “İndi isə qalxın, ay camaat, gö-
yə baxın; gecənin allahı düşmənə qalib gəlmiş və budur o yeni-
dən ulduzlar arasında öz səyahətini davam etdirir. Bilin ki, öz
dualarınızla siz ona qaranlığın şərini üstələməyə kömək etmiş
oldunuz. Budur o indi daha əzəmətli və daha gözəl olmuşdur”.
Adamlar qalxaraq aya baxdılar. Ay əvvəlki tək parlaq
işıqla işıqlanırdı. Adamların qorxusu əminliklə, həyəcanı isə
sevinclə əvəz olundu. Onlar yallı getdilər, dəf və şeypurlarını
çaldılar, vadinin ən ucqar guşəsi belə onların sevinc sədaları ilə
doldu.
Elə həmin gecə tayfanın başçısı La Visi yanına çağırıb
dedi: “Sən bu gün görünməmiş bir iş gördün. Heç birimizin an-
laya bilmədiyi gizli sirrə vaqif olduğunu nümayiş etdirdin.
Odur ki, səni təbrik edirəm, bu gündən tayfada məndən sonra
ən ali şəxs olacaqsan. Mən tayfanın ən güclüsü və cəsarətlisi,
sən – ən çox biləni və müdriki; bizimlə allahlar arasında vasi-
Dostları ilə paylaş: |