D. A. Nabiyeva, H. R. Zokirova O‘zbek tili fonetikasi

(Yod oling). Eliziya 
qator kelgan har xil turdagi ikki unlidan birining tushib 
qolishi hodisasidir. 
Sinerezis
hodisasida qator kelgan unlilar o‘zaro birikib, bir unliga 
aylansa, eliziya hodisalarida bu unlilardan biri tushib qoladi
2
. Ana shu xususiyatlari 
bilan bu hodisalar bir-biridan farq qiladi. 
Birnnchi so‘z oxiridagi unlining ikkinchi so‘z boshidagi unli bilan to‘qnashishi 
natijasida tushib qolishi hodisasi 
eliziya
hisoblanadi.; Masalan, 
borolmoq
olmoq, yozolmoq<_yoza olmoq, echkemar echki emar, bekoyim
oltariq
«to‘qqiz yoshli ot», ye
ttozik<.yetts oziq, 
«o‘n 
yoshli ot», mang‘it shevasida 
yashulli
«yoshi katta», 
xo‘jeli
va b. 
Leksema nomemalari tarkibida qator kelib qolgan ikki unlining talaffuz 
noqulayligini bartaraf qilishga moyillik tufayli sodir bo‘ladigan fonetik hodisalardan 
yana biri 
aferezis
hisoblanadi. 
(Yodda tuting)
Aferezis
ham xuddi eliziya kabi ikkita qator unlidan birining 
reduksiyalanishidir. Bir yerda keluvchi ikkita har xil unlidan birinchisining 
reduksiyalanib, o‘z artikulyatsiyasini yo‘qotishi eliziya bo‘lsa, xuddi shunday 
sharoitda ikkinchi unlining reduksiyalanishi aferezis sanaladi. Masalan, 
narsa
ersa, nechun
va b. 
Quyida qator kelgan ikki unlili leksema nomemalarining paydo bo‘lish 
sabablari hamda paydo bo‘lgan fonetik noqulaylikni bartaraf etish tendensiyasi 
tufayli uslubiy variantlarning ko‘payishi haqida to‘xtalib o‘tamiz. 
1. Leksema nomemalarida qator kelgan ikki unlining bir unliga aylanish 
yo‘llaridan biri 
sinerezis
hodisasidir.
3
(Yodda tuting) 
Sinerezis qator kelgan ikki unlining bir unliga aylanish