2014-cü il ərzində Azəri-Çıraq-Dərinsulu
Günəşli
(AÇG) neft və Şahdəniz qaz yataqlarından hasilat
davam etdirildi.
Azəri-Çıraq-Dərinsulu Günəşli
BP şirkəti Azərbaycan Beynəlxalq Əməliyyat
Şirkətinin adından AÇG yatağının
əməliyyatçısıdır. Bu, Xəzər hövzəsinin
Azərbaycan sektorunda ən iri neft yatağıdır və
Bakıdan təxminən 100 km şərqdə yerləşir. AÇG
yarğanlar, palçıq vulkanları, eləcə də dik
yamaclar daxil olmaqla sərt dəniz dibi relyefinə
malik geoloji baxımdan mürəkkəb yataqdır.
AÇG-də hasilat 1997-ci ilin noyabr ayında Çıraq
hissəsindən başlayıb. İndi buraya yatağın Mərkəzi,
Qərbi və Şərqi Azəri, Dərinsulu Günəşli və Qərbi
Çıraq hissələri də daxildir. 2014-cü ilin sonunda
AÇG-də ümumilikdə 84 neft hasilatı quyusu və 39
suvurma və qazvurma quyusu istismar olunurdu.
2014-cü ildə AÇG Qərbi Çıraq platformasından
hasilata başlamaqla mühüm bir hadisəni qeyd
etdi. Öncəqazma quyularının birindən ilk neft
yanvarın 28-də hasil olundu. İlin sonunadək Qərbi
Çıraqda hasilat artaraq altı quyudan gündəlik
90 min barelə çatdı.
2014-cü il ərzində AÇG-də hasilatın səviyyəsi,
demək olar ki, hamar olamağa davam etdi. İl
ərzində AÇG kompleksindən orta hesabla
gündə 638 min barel (ümumilikdə təxminən
31,5 milyon ton və ya 233 milyon barel) neft
hasil etdik.
7
BP Azərbaycanda Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2014
Əməliyyatlarımız
Platforma
Hasilatın başlanma
tarixi
Ölçü vahidi
Hasilat başlanandan
2014-cü ilin
sonunadək
2013
2014
Çıraq
Noyabr 1997
milyon barel
648,8
25,4
22,6
milyon ton
87,7
3,4
3,1
Mərkəzi Azəri
Fevral 2005
milyon barel
673,0
55,4
57,1
milyon ton
90,9
7,5
7,7
Qərbi Azəri
Dekabr 2005
milyon barel
627,8
68,7
54,5
milyon ton
85,0
9,3
7,4
Şərqi Azəri
Noyabr 2006
milyon barel
352,5
38,9
27,1
milyon ton
47,6
5,2
3,7
Dərinsulu
Günəşli
Aprel 2008
milyon barel
299,4
50,8
53,3
milyon ton
40,7
6.8
7,2
Qərbi Çıraq
Yanvar 2014
milyon barel
milyon ton
18,3
2,5
18,3
2,5
Cəmi
milyon barel
2 619,8
239,2
232,8
milyon ton
354,3
32,2
31,5
BP dənizdə Azərbaycanın əsas karbohidrogen yataqlarının
operatorudur. Quruda dünyanın ən böyük kompleks neft və qaz emalı
terminallarından birini, həmçinin onu region və dünya bazarları ilə
birləşdirən boru kəmərlərini idarə edirik.
Təhlükəsiz və etibarlı əməliyyatlar
Qərbi Çıraq platformasından 2014-cü ilin
yanvarında ilk neft hasil edildi və bu, 2010-cu ildə
sanksiyalaşdırılmış Çıraq neft layihəsini başa
çatdırdı.
Azəri-Çıraq-Dərinsulu Günəşli neft hasilatı
İşçilər təhlükəsiz şəkildə heyətdaşıma kapsulunda
Qərbi Çıraq platformasına qaldırılırlar.
2,6
milyard
barel Azəri-Çıraq-Dərinsulu
Günəşlidən 1997-2014-cü
illərdə hasil olunmuş neftin
ümumi həcmidir.
BP-nin törəmə şirkətlərinin dünyanın
müxtəlif yerlərində maye karbohidrogen
hasilatındakı xalis payı
a
(%)
36%
Avropa
Azərbaycan
Digər
b
ABŞ
44%
10%
10%
a
Gündə cəmi 844 min barel neft və 91 min barel kondensat.
b
“Digər”ə Əlcəzair, Anqola, Avstraliya, Kanada, Misir,
Hindistan, İndoneziya, İraq, Trinidad və Tobaqo daxildir.
Həmçinin Azərbaycan Respublikası
Dövlət Neft
Şirkətinə (SOCAR) gündə təxminən 7,6 milyon
kubmetr AÇG səmt qazı çatdırdıq ki, bu da
ümumilikdə 2,76 milyard kubmetrə bərabərdir.
AÇG-də hasilatın sabitləşdirilməsi istiqamətində
Azərbaycan hökuməti, SOCAR və digər
tərəfdaşlarımızla sıx əməkdaşlıq edərək əsas
diqqəti hasilat göstəriciləri üzrə hədəflərə
və planlara yönəltməyə davam etdik. Yeni
texnologiyalara və qurğulara gələcəkdə də
davamlı surətdə böyük investisiyaların qoyulması
ilə AÇG uzun illər boyunca dünya səviyyəli yataq
kimi öz hasilatını davam etdirə bilər.
2014-cü ildə AÇG fəaliyyətləri üzrə əməliyyat
xərclərinə təxminən 1 milyard dollar, əsaslı
xərclərə isə 2,3 milyard dollar vəsait sərf etdik.
8
BP Azərbaycanda Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2014
Şahdəniz platformasının vertolyotdan görünüşü.
Azəri-Çıraq-Dərinsulu Günəşlidən (AÇG) neft hasilatı, 2003-2014
(milyon barel)
27,3
27,2
34,0
38,7
44,6
47,1
51,8
52,4
47,8
58,0
70,1
74,9
69,6
71,7
89,1
81,4
42,8
69,7
72,4
90,6
98,0
76,6
62,5
35,0
49,0
45,8
51,4
49,6
41,4
45,2
4,0
39,2
25,4
55,4
68,7
38,9
50,8
22,6
57,1
54,5
27,1
53,3
18,3
46,4
49,5
42,5
17,7
50
100
150
200
250
300
2012
2013
2014
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
56,2
2004
2003
Çıraq
M rk zi Az ri
Q rbi Az ri
Ş rqi Az ri
D rinsulu Gün şli
Q rbi Çıraq
M rk zi Az ri
Hasilatın başlanğıcı
fevral 2005
Ş rqi Az ri
Hasilatın başlanğıcı
noyabr 2006
Q rbi Az ri
Hasilatın başlanğıcı
dekabr 2005
Dərinsulu Günəşli
Hasilatın başlanğıcı
aprel 2008
Çıraq
Hasilatın başlanğıcı
noyabr 1997
Şahd niz
Hasilatın başlanğıcı noyabr
2006
D d Qorqud
S yyar qazma
qurğusu
Heyd r liyev
S yyar qazma
qurğusu
İstiqlal
S yyar qazma qurğusu
Qərbi Çıraq
Hasilatın başlanğıcı
yanvar 2014
Şahdəniz Mərhələ 2
Şahdəniz B platforması, sualtı boru
kəmərləri və Səngəçal terminalının
genişləndirilməsi daxildir
2018
Səngəçal terminalı
m liyyatların başlanğıcı
oktyabr 1997
BP-nin Xəzərdə əməliyyatçısı olduğu və podratçı kimi işlətdiyi əsas obyektlər
a
Birgə müəssisələr istisna olmaqla gündə cəmi 5 585 milyon
kubfut.
b
“Digər”ə Əlcəzair, Avstraliya, Kanada, Misir, Hindistan,
İndoneziya, Trinidad və Tobaqo daxildir.
BP-nin törəmə şirkətlərinin dünyanın
müxtəlif yerlərində təbii qaz hasilatındakı
xalis payı
a
(%)
27%
3%
4%
66%
Avropa
Azərbaycan
Digər
b
ABŞ