Dərs vəsaiti «İqtisadi nozəriyyə» ‘ənninin «Mikroiqlisad»
Yüklə 2,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
| bazar seqmenti
- bazarın bir hissəsi olub, istehlakçı, məhsul, müəssisə qruplarını əks etdirən müəyyən ümumi cəhətlər əsasında meydana gəlir. Seqment- ləşdirməni əsas cəhət kimi göstərmək olar: ■ məkan və ya coğrafi cəhətdən, yəni regionlaşma ilə, inzibati ərazi bölgüsü ilə, əhalinin sağlığı, şəhər, qəsəbə, kənd yerləri ilə, iqlim şəraitinə görə və s. ■ demoqrafik cəhətdən, əhalinin yaş və cinsinə görə qruplaşdırılması, gəlir səviyyəsi, ailənin tərkibi ilə, peşə və ixtisas səviyyəsinə görə; təhsil səviyyəsinə görə, milli və dini mənsubiyyətinə görə və s. ■ təmin olunma səviyyəsinə görə, şəxsi keyfiyyətlərinə görə və s. • davranışa görə; məhsul alışına ciddi, təsadüfi, adi, daimi münasibətinə görə; daimi müştəri xüsusiyyətinə görə; göstərilən xidmətə olan yaxşı və ya fərqsizlik cəhətinə görə və s. Bazarın qeyd olunan bu cəhətləri ilə yanaşı, onun əhatə, yetkin, sahə, rəqabət, satış xarakterinə, qanunvericiliklə uyğunluq səviyyələrinə görə də təsnifatlaşdırmaq olur. Əhatəlik səviyyəsinə görə bazarlar: ■ müvazinətli bazara; ■ defisit və ya qıt bazara; ■ dolğun bazara. Yetkinlik səviyyəsinə görə: ■ natamam və ya inkişaf etməmiş bazar; ■ inkişaf etmiş bazar; • formalaşan bazar. Sahə səviyyəsinə görə: ■ kənd təsərrüfatı məhsulları bazarı; ■ maşın bazarı; ■ tikinti materialları bazarı və s. Rəqabət səviyyəsinə görə: 73 ■ azad bazar; ® inhisarlı bazar; ■ oliqopolik bazar; ■ qarışıq bazar. Satış xarakterinə görə: ■ topdansatış bazarı; ■ pərakəndəsatış bazarı. Bazarın mahiyyətinin daha dərindən mənimsənilməsində mühüm məsələlərdən biri bazar münasibətlərinin fəaliyyətində həddin müəyyən edilməsi xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Belə həddin müəyyən edilməsi, klassik və müasir baxımdan bazar fəaliyyətində, xüsusən də mübadilə sferasında meydana gələn və formalaşan xərclərlə əlaqədardır. Bazar şəraitində əmtəə və xidmətlərin reallaşmasında hər zaman müəyyən itkilər əmələ gəlir. Belə itkiləri aradan qaldırmaq mümkün olmasa da, lakin onları minimumlaşdırmaq olar. Onların minimumlaşdırılması Yüklə 2,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|