Dərslik I hiSSƏ Azərbaycan Respublikası Təhsil
Yüklə 4,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
"Camış südündən pendırçilik sənayesində səmərəli istifadə edilməsi yollan" mövzusunda məruzə etmişdir Professor C Axundov “Qafqaz” camış cinsinin yaradılmasında fəal iştirak etmiş müəlliflərindən biri kimi SSRİ Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi tərəfindən mükafatlandırılmışdır Tədris, tədris-metodiki və elmi-tədqiqat işləri ilə yanaşı, 1933-cü ildən başlayaraq fədakarlıqla çalışan və öz mənalı həyatını belə bir şərəfli sahəyə həsr edən C.Axundov 1934-1935 və 1949-1951-ci illərdə ADAU-nun zootexniklik fakültəsinin dekanı, 1938-1941-cı illərdə isə həmin universitetin aspirantura şöbəsinin müdiri. 1944-1947-cı illərdə Azərbaycan Heyvandarlıq-Təcrübə Stansiyasında baş elmi ışçı, 1942-1975-cı illərdə 33 il müddətində "Kənd təsərrüfatı heyvanlarının yemləndirilməsi və südçülük işi" kafedrasının müdiri, 1962-1963-cü illərdə Tədris İşləri üzrə pro rektor vəzifələrində işləmişdir. C.Axundovun elmi-pedaqoji fəaliyyəti və Respublikanın aqrar elminin inkişaf etdirilməsındəki xidmətləri Azərbaycan Dövləti tərəfindən yüksək qiymətləndirilərək ona 1966-cı ildə Azərbaycan Respublikasının "Əməkdar Elm Xadimi" adı verilmişdir. O, orden, medal və fəxri fərmanlarla mükafatlandırılmışdır. Verdiyev Z ülfüqar Q urban oğlu (1907-1992) Ölkəmizdə qaramal və zebulann yetişdirilməsi, onların genetik, seleksiya, bioloji və təsərrüfat xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi, yüksək ixtisaslı zootexniya və baytarlıq təbabəti kadrlarının hazırlanması sahəsində 150-dən çox elmi əsənn, o cümlədən bır neçə dərsliyin, monoqrafiyaların, kitabların və dərs vəsaitlərinin müəllifi, ' Şərəf Nişanı" ordeni, “Əməkdə fərqlənməyə görə”, “İ.V.Miçurinin 100 illiyi” medalları ilə təltif edilmiş, professor, Əməkdar Elm Xadimi Zülfüqar Qurban oğlu Verdiyevin xüsusi xidmətləri olmuşdur. O, 1955- 1959-cu illərdə Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Hey vandarlıq İnstitutunun direktoru vəzifəsində çalışmış, sonralar isə ADAU-nun «Kənd təsərrüfatı heyvanlarının yetişdirilməsi və genetikası» kafedrasının müdiri
vəzifəsinə seçilmiş, ömrünün sonuna qədər bu vəzifədə işləmişdir. Z. Verdiyev 1966-cı ildə «Kənd təsərrüfatı heyvanlarının yetişdirilməsi və genetikası» kafedrasının nəzdində “Zebuçuluq elmi-tədqiqat problem laboratoriyası” yaratmış və 1990-cı ilə qədər onun rəhbəri olmuşdur. Alimin rəhbərliyi ilə genetika, heyvandarlıq və zootexniya üzrə bir neçə elmlər namizədi və doktoru hazırlanmışdır Fərəhli haldır ki, Z.Verdiyevin zubuçuluğa və camışçılığa dair elmi məqaləsi BMT-nın «Azalmaqda və aradan çıxmaqla olan heyvan növləri» adlı külliyatında nəşr olunmuşdur. 53
Hacıyev Hacı M əm m ədbağır oğlu (1919-1989) Azərbaycanda baytarlıq təbabətinin təşəkkül tapmasında, müstəqil elm sahəsi kimi formalaşmasında, dinamik inkişafında və bu bəşəri əhəmiyyətli elm sahəsində milli kadrların və alimlər ordusunun hazırlanmasında baytarlıq təbabəti elmləri doktoru, professor Hacı Məmmədbağır oğlu Hacıyevin olduqca böyük və misilsiz xidmətləri olmuşdur. H. Hacıyevin tələbələri, aspirantları və elmi-pedaqoji kollektiv onu
ədəbiyyatçı alim,
yüksək erudisiyalı. intellektual səviyyəli pedaqoq, həssas, qayğıkeş bır insan və pedaqoq kimi dəyərləndirmiş, özləri üçün örnək hesab etmişlər. H.Hacıyev 1941-ci ildə ADAU-nun Baytarlıq təbabəti fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmiş, həmin universitetdə ordinatorluqdan başlayaraq qəzet redaktoru, kafedra müdiri, elmi işlər üzrə prorektor vəzifələrində çalışmışdır. Alim çoxsaylı dərslik, dərs vəsaiti, monoqrafiya, elmi və publisistik məqalələrin müəllifi olmuşdur Ölkəmizin əvəzsiz təbii sərvəti sayılan naftalan neftinin baytarlıq təbabətində ilk dəfə olaraq geniş tətbiq olunması məhz onun səyi və təşəbbüsü nəticəsində mümkün olmuşdur. O, 1947-ci ildə “Naftalan neftinin mədə önlüklərinin təqəllüsünə təsiıi” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmiş, 1948-ci ildə isə dosent elmi adı almış, 1951-ci ildə baytarlıq təbabəti fakültəsinin “Yoluxmayan xəstəliklər və kimik diaqnostika” kafedrasına müdir təyin edilmişdir. Alim 1962- ci ildə həmin kafedranın nəzdində “Naftalan nefti problem laboratoriyası” yaratmış və ona rəhbərlik etmişdir. O, 1967-ci ildə doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş və professor alimlik rütbəsi almışdır. Alim İlk dəfə “Klinik diaqnostika” və "Kənd təsərrüfatı heyvanlarının yoluxmayan daxili xəstəlikləri” fənnindən Azərbaycan dilində dərsliklərin və dərs vəsaitlərinin müəllifi olmuşdur. H.Hacıyevin rəhbərliyi ilə
çoxlu sayda elmlər namizədi hazırlanmışdır Rüstəmov Rüstəm Bəhram oğlu (1925-2007) 54
Azərbaycanda kənd təsərrüfatı heyvanlarının anatomiyasının və morfologi yasının öyrənilməsi sahəsində ilk elmlər doktoru, professor Rüstəm Bəhram oğlu Rüstəmovun baytarlıq təbabəti həkimləri və zootexniklərin hazırlanmasında çox böyük xidmətləri olmuşdur R.B.Rüstəmov sabiq SSRİ məkanında görkəmli an- atom və morfoloq kimi tanınmış və şöhrətlənmiş bir alim, elm xadimi idi. O, 1949-cu ildə ADAU-nm baytarlıq təbabəti fakültəsini bitirib, Sankt-Peterburq Ba}tarlıq institutunun "Cərrahiyyə" kafedrasının aspiranturasına daxil olmuşdur. Alim 1953-cü ildə "Atların çanaq-bud oynağının arterial qan təchizatı və çanaqətrafı oynaqlarının toxumlarının onurğa beynin novokaın blokadası fonunda keçiriciliyi" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmiş, 1953-1962-ci illərdə "Anatomiya" kafedrasında əvvəlcə assistent, soma isə dosent vəzifəsində çalışmışdır. R.Rüstəmov 1962-ci ildə Sankt-Peterburq Baytarlıq İnstitutunun doktoranturasına daxil olmuş və 1965-ci ildə "Camış, qaramal və qovunların çanaqətrafı əzələlərin arterial qan təchizatı və onların damar-sinir zonaları” mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir. 1968-ci ildə sabiq SSRİ Ali Attestasiya Komissiyasınm qərarı ilə ona professor elmi rütbəsi verilmişdir. O, 1967-1972-ci illərdə ADAU-nin elmi işlər üzrə prorektoru, 1997-ci ilədək kafedra müdiri vəzifələrində işləmişdir. Alim 100-don çox elmi əsərin müəllifidir. R. Rüstəmov 1975-ci ildə "İşində əla nailiyyətlərə görə" medalı ilə təltif olunmuş, 2003-cü üdə "Vektor" Beynəlxalq Elm Mərkəzi Mükafat Komissiyasının qəran ilə "Azərbaycanın tanınmış alimləri" Beynəlxalq layihəsinin qalibi olmuş və XXI əsnn tanınmış alımı" Beynəlxalq Diplomu ilə təltif edilmişdir. Onun rəhbərliyi ilə hazırlanmış və «Ev heyvanlarının anatomiyası» adlı ilk ali məktəb dərslikləri, çoxlu sayda metodiki vəsaitlər və s. hazırlanmışdır. R.Rüstəmov həm yüksək intellektual səviyyəyə və crudisıyaya malik alım, həm də qayğıkeş, həssas, humanist, hamı tərəfindən sevilən bir şəxsiyyət kımı bütün elmi ictimaiyyətin rəğbətini qazanmış pedaqoq idi. O, elmi-pedaqoji fəaliyyəti ilə bərabər, həm də mahir tarzən kimi tanınırdı. Onun atası məşhur tarzən Quzanlı Bəhrəm milli muğam sənətinin banilərindən biri Seyid Şuşinskini (Ağanı) uzun müddət tarda müşayət etmişdir. Rüstəm müəllimin ən böyük xidmətlərindən biri onun uzun müddət rəhbərlik etdiyi anatomiya və fiziologiya kafedrasında öz yetirməsi professor Adil Ramazanovla birlikdə kənd təsərrüfatı heyvanlarının və quşlann heç bir universitetdə analoqu olmayan, olduqca zəngin və nadir eksponatlara malik olan anatomiya muzeyini təşkil etməsidir. Rüstəmovlar ailəsi həm də təbabətə və baytarlıq təbabətinə irsən sadiq qalmasr ilə səcıyyələnrr. Alımın oğlu Etibar tibbi həkim, Daşqın və onun həyat yoldaşı Siyala xanım və qızı Rəna xanım baytarlıq təbabəti həkimidir. Siyala xanım Rüstəmova hazırda Respublika Baytarlıq Xidməti İdarəsinin rəisi vəzifəsində işləyir, həmin sahənin tərəqqisi, inkişafı və qlobal problemlərinin həlli üçün təqdirəlayiq, geniş diapozonlu fəaliyyət növlərinə rəhbərlik edir Qədimov Raul Abdulla oğlu (1939-2000) Yüklə 4,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|