89
nəticəsi olaraq tərtib edə bilərlər. Aşağıdakı mənbəyə istinad etməklə şagirdlərə son il-
lərdə Azərbaycanda yoluxucu xəstəliklərin profilaktikası sahəsində görülən əhəmiyyətli
işlərlə bağlı məlumat verə bilərsiniz:
http://sehiyye.gov.az/main/1498-azrbaycanda-yoluxucu-xstliklrin-profilaktikas-sah-
sind-hmiyytli-ilr-grlr.html
C blokundakı mətnin oxunması olduqca vacibdir. Bu zaman İNSERT üsulundan və
yaxud da mətnin hissə-hissə oxunmasından istifadə etmək olar. Burada məqsəd oxuna-
caq mətndəki faktları, hadisələri, onlar arasındakı qarşılıqlı səbəb və nəticə əlaqələrini
şagirdlərə dəqiq və anlaşıqlı şəkildə çatdırmaqdan ibarətdir. Hissə-hissə oxu prosesində
soyuğun, ionlaşdırıcı şüaların, rentgen şüalarının təsirindən orqanizmdə baş verən dəyi-
şikliklər müzakirə olunaraq ehtiyac duyulduğu təqdirdə videoçarx nümayiş etdirilməlidir.
F blokundakı tapşırıqların icrası məqsədilə paylama materiallarının hazırlanması və
şagirdlərin bu materiallarla təmin olunması olduqca vacibdir.
Qiymətləndirmə meyarları:
•
təqdimat və məruzə hazırlama
•
fikrini əsaslandırma
I səviyyə
II səviyyə
III səviyyə
IV səviyyə
Məruzə və təqdimat
sistemsizdir.
Məruzə və təqdimat-
da əsas nailiyyətlər
əks olunmayıb.
Dəqiq mənbələrə
istinad olunsa da,
təqdimatın hazır-
lanmasında məntiqi
ardıcıllıq gözlənil-
məyib.
Təqdimat
sistemli,
dəqiq elmi mən-
bələrə istinadən
hazırlanıb.
İnfeksion xəstəliklərin
hüceyrə səviyyəsində
baş verdiyini əsaslan-
dırmaqda
çətinlik çəkir.
İnfeksion xəstəliklə-
rin
hüceyrə səviyyə-
sində baş verdiyini
qismən əsaslandırır.
İnfeksion xəstəliklə-
rin hüceyrə səviyyə-
sində baş verdiyini
müəllimin
köməyi
ilə əsaslandırır.
İnfeksion xəstəliklə-
rin
hüceyrə səviy-
yəsində baş verdi-
yini nümunələrlə
əsaslandırır.
İnfeksion xəstəliklərə
mühit şəraitinin təsirini
qrafik üsulla əsas-
landırmaqda çətinlik
çəkir.
İnfeksion
xəstəlik-
lərə mühit şəraitinin
təsirini qrafik üsulla
əsaslandırarkən
səhvlərə yol verir.
İnfeksion xəstəlik-
lərə mühit şəraitinin
təsirini qrafik üsulla
müəllimin köməyi
ilə əsaslandırır.
İnfeksion xəstəlik-
lərə mühit şəraitinin
təsirini qrafik üsulla
sərbəst əsaslandırır.
LAYİHƏ
90
Mikrobiologiya
1. Prokariot və eukariot mikroorqanizmləri müqayisə edib oxşar və fərqli cəhətləri-
ni yazın.
2. “Zəhər”, “vergül”, “çöp”, “kürə” sözlərinə uyğun mikroorqanizmləri və onların
törətdiyi xəstəlikləri cədvəldə yerləşdirin.
mikroorqanizmlər
törətdiyi xəstəlik
zəhər
vergül
çöp
kürə
3. Uyğunluğu müəyyən edin.
4. Düzgün olanları qeyd edin.
1. Qida maddələrinin istehsalında mikroorqanizmlərin rolunu sanitar/sənaye
mikrobiologiyası öyrənir.
2. Heyvanlarda xəstəliktörədən mikroorqanizmlərin məhv edilməsi üsullarını
tibbi/baytarlıq mikrobiologiyası öyrənir.
3. Mikroorqanizmlərin xüsusiyyətlərini xüsusi/sənaye mikrobiologiyası öyrənir.
4. Orqanizmdən yad cisimləri, o cümlədən mikroorqanizmləri kənarlaşdırma
yollarını öyrənən elm immunologiya/bakteriologiyadır.
5. Torpağın mikroflorasının dəyişməsinə səbəb olanları göstərin.
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
Xüsusi
mikrobiologiya
Tibbi mikrobiologiya
Sanitar mikrobiologiya
a) Yoluxucu xəstəliklər aşkar edir;
b) Xəstəlik zamanı orqanizmdə baş verən
dəyişiklikləri öyrənir;
c) Ayrı-ayrı orqanizmlərin xüsusiyyətlərini
öyrənir.
LAYİHƏ
91
6. Mikroorqanizmlərə torpağın üst qatında daha çox təsadüf olunmasının səbəbini
göstərin:
a) Çürüntünün çox olması
b) Qumun çox olması
c) Qurdların çox olması
d) Mineral maddələrin çox olması
e) Gilin çox olması
7. Verilmiş mühitləri mikroorqanizmlərin sayına görə diaqramda yerləşdirin.
a. Ölü dəniz
b. Bataqlıq
c. Dağ şəlaləsi
d. Xəzər dənizi
8. Cümlələri tamamlayın.
a) Suyun sanitar göstəricisi........
b) Su hövzələrində özünütənzimləmə getməsinə baxmayaraq, o bəzi ___________
mənbəyi hesab olunur.
c) Su mənbələrində mikroorqanizmləri məhv etmək üçün __________ istifadə
olunur, bəzən ___________ tətbiq olunur.
d) Çirkab suları _______________ dəniz və çaylara axıdılır.
9. Havanın mikroflorasını öyrənən elm sahəsini göstərin.
a) Aerobika
b) Aerodinamika
c) Aeromikroskopiya
d) Aeromikrobiologiya
e) İmmunologiya
10. Havanın sanitar-mikrobioloji müayinəsi üsullarını seçin.
1.
Çökdürmə
2. Dezinfeksiya
3. Sterilizasiya
4. Xlorlama
5. Aspirasiya
LAYİHƏ