Dərslik Sumqayıt Dövlət Universitetinin Elmi Şurasının

Ümumi məsələlər

1. 
   İki qabda qaz halında olan HCl və NaCl maddələri tədricən soyudulur. Temperaturun müəyyən qiymətində və maddələrin kondensləşməsi başlayır və HCl və NaCl kristalları ayrılmağa başlayır. HCl və NaCl kristallarının əmələ gəlməsi prosesini və bu kristalların xassələrini şərh edin.
   
2. 
   Maqnezium oksidlə, natrium flüorid eyni kristallik struktura malikdirlər. MgO kristalı bərkliyi NaF-ə nəzərən iki dəfə çoxdur, bunların ərimə temperaturu isə uyğun olaraq 2830 və 992⁰C təşkil edir. Bu maddələrin xassələri arasındakı belə böyük fərqin səbəbini izah edin.
   
3. 
   Tərkibin sabitliyi qanunu bəzi hallarda aşağıdakı kimi ifadə olunur: kimyəvi birləşmənin tərkibi onun alınma üsulundan asılı deyil. Lakin aşağıda göstərilən reaksiyaların bəziləri bu qaydanı təsdiq edir, bəziləri isə təsdiq etmir:
   

Belə olan halda tərkibin sabitliyi qanunu necə formulirovka olunur.

4. 
   Kristallik bərk cisimdə qüsurlar tamamilə yoxdursa onun kristal qəfəsi necə adlanır və bərk cisim hansı şəraitdə mövcud olur?
   
5. 
   Maddənin strukturunun onun xassələrinə təsiri barədə nümunələr göstərin.
   
6. 
   Kristalhidratın disperslik dərəcəsi artdıqca onun tərkibində olan suyun qaz fazaya keçməsinin daha aşağı temperaturda mümkün olmasını izah edin.
   
7. 
   Na atomunun ölçüsü Pb atomunun ölçüsündən böyükdür, amma qurğuşunun qəfəsinə natrium daxil olduqda qəfəsin genişlənməsi deyil, sıxılması baş verir ki, bu da qurğuşunun möhkəmliyinin artmasına səbəb olur. Bu faktı izah edin.
   
8. 
   Bəzi sulfidlər, məsələnCoS₄və FeS₂metallik parıltıya malikdir və elektrik cərəyanını keçirir (elektron keçiriciliyi). Bunu necə izah etmək olar?
   
9. 
   Bərk cisimlərin kristallik yalnız onlara məxsus olsun.
   
10. 
    Maddənin bir molekulunun və bir hissəsinin hansı xassələri üst-üstə düşür?
    
11. 
    Kristallik bərk cisimlərin anizotrop xassələrinə aid mümkün qədər çox nümunə göstərin.