DərslġK / TƏLƏBƏLƏR ÜÇÜn n. Qreqorġ menkyu



Yüklə 6,69 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə41/281
tarix05.02.2018
ölçüsü6,69 Mb.
#25127
növüDərs
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   281

Економиксин принсипляри 

 

87 



asılılıq təklif qanunu adlanır. Bu qanuna görə, digər bərabər şəraitdə əmtəənin 

qiymətinin artması onun təklifinin çoxalması ilə nəticələnir.  



Ehtiyatların  qiyməti.  «Tələbə  sevinci»  şirkətində  dondurma  istehsalı 

üçün  müxtəlif  ehtiyatlardan  istifadə  olunur:  süd,  şəkər,  əlavələr,  istehsal 

avadanlıqları,  bina  və  iş  qüvvəsi.  Bu  ehtiyatlardan  bir  və  ya  bir  neçəsinin 

qiyməti  artdıqda,  istehsal  daha  az  gəlirli  olur  və  firma  nisbətən  az  dondurma 

təklif edir. Əgər ehtiyatların qiyməti əhəmiyyətli dərəcədə artmışsa, siz firmanı 

bağlaya  da  bilərsiniz  və  sizin  təklifiniz  sıfra  bərabər  olar.  Beləliklə,  təklif 

olunan əmtəənin miqdarı onun istehsalı üçün lazım olan ehtiyatların qiyməti ilə 

tərs mütənasibdir. 



Texnologiya.  Ehtiyatları  dondurmaya  çevirən  texnologiya  təklifin 

həcminin  determinantlarından  biridir.  Məsələn,  avtomat  istehsal  xətlərinin 

tətbiqi  əmək  sərfinin,  firmanın  xərclərinin  azalmasına  və  dondurma  təklifinin 

həcminin artmasına səbəb olur. 



Gözləmələr.  Hazırkı  dövrdə  dondurma  təklifi  sizin  gələcəklə  bağlı 

gözləmələrinizdən  də  asılıdır.  Məsələn,  əgər  siz  hesab  edirsinizsə  ki,  tezliklə 

dondurmanın  qiymətinin    artacağına  ümüd  edirsinizsə  satışı  azaldır  və  hazır 

məhsul ehtiyatını artırırsınız. 

 

Təklif cədvəli və təklif əyrisi 

Ehtiyatların  qiymətinin  sabit  qaldığı,  texnologiyanın  dəyişmədiyi  və  gözlə-

mələrin  stabil  olduğu  şəraitdə  məhsulun  qiymətinin  dəyişməsinin  təklifin 

həcminə necə təsir etdiyinə baxaq. 

cədvəl  4.4.-də  əmtəənin  müxtəlif  qiymətlərində  dondurma  satıcısı 

Benin  təklifi  əks  olunmuşdur.  Əgər  dondurmanın  qiyməti  1  dollardan  aşağı 

olarsa,  Ben  təklifi  sıfra  endirir.  Qiymət  artdığı  zaman  o,  daha  çox  dondurma 

təklif edir. Bu cür cədvəl təklif cədvəli adlanır. 



cədvəl 4.4. 

Benin təklif cədvəli 

1 stəkan dondurmanın qiyməti, doll. 

Təklif olunan dondurma stəkanlarının 

miqdarı 



0,50 

1,00 



1,50 


2,00 


2,50 


3,00 


Şəkil  4.4.-də  dondurma  təklifinin  həcmi  və  onun  qiyməti  arasında 

asılılıq  əks  olunmuşdur.  Əmtəənin  qiyməti  və  onun  təklifinin  həcmi  arasında 

asılılığı  əks  etdirən  əyri  təklif  əyrisi  adlanır.  ceteris  paribus  daha  yüksək 




Н. Грегори Менкйу 

 

 



88 

qiymətin  təklifin  həcminin  artdığını  göstərir  və  əyri  yuxarıya  doğru 

istiqamətlənir. 

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

3,00

3,50

0

1



2

3

4



5

6

7



8

9

10 11 12



 

 

 

ġəkil 4.5. Benin təklif əyrisi 

 

Bazar təklifi və fərdi təklif 

Bazar tələbi bütün alıcıların tələbinin cəmi olduğu kimi, bazar təklifi də bütün 

satıcıların təkliflərinin məcmusunu əks etdirir. 4.5. cədvəlində hər bir mümkün 

qiymətdə iki dondurma istehsalçısı – Ben və cerrinin təklifi haqda məlumatlar 

verilmişdir. Bazar təklifi bu fərdi təkliflərin cəmindən ibarətdir.  

Bazar  təklifinin  həcmi  ayrı-ayrı  satıcıların  təklifini  müəyyən  edən 

amillərdən asılıdır. Bunlara əmtəənin qiyməti, əmtəənin istehsalı üçün istifadə 

olunan  ehtiyatların  qiyməti,  texnologiyanın  səviyyəsi  və  gözləmələr,  habelə 

satıcıların sayı (əgər Ben və cerri istehsaldan imtina etsələr, bazarda dondurma 

təklifinin  həcmi  aşağı  düşər)  aiddir.  Təklif  cədvəli  (cədvəl  4.5.)  digər  onu 

dəyişənlərin  sabit  qaldığı  şəraitdə  qiymətin  dəyişməsi  ilə  təklifin  həcminin 

dəyişməsini göstərir. 

cədvəl  4.5.-in  məlumatları  əsasında  şəkil  4.5.-də  təklif  əyrisi 

verilmişdir.  Tələb  əyrisində  olduğu  kimi,  təklif  əyrisini  almaq  üçün  üfüqi  ox 

üzrə təklif əyrilərini cəmləyirik. Başqa sözlə, hər bir mümkün qiymətdə təklifin 

ümumi  həcmini  tapmaq  üçün  üfüqi  ox  üzrə  fərdi  təklif  əyrilərini  toplayırıq. 

1 с

тякан


 до

нд

ур



м

аны


н 

гий


м

яти


 

Дондурма стяканларынын мигдары 




Економиксин принсипляри 

 

89 



Bazar  təklifi  əyrisi  əmtəənin  qiymətinin  dəyişməsinə  uyğun  olaraq  təklifin 

ümumi həcminin dəyişməsini əks etdirir. 



cədvəl 4.5. 

Fərdi və bazar təklifi cədvəli 

 

1 stəkan dondurmanın qiyməti 



Ben  

 

cerri 

 

Bazar  





0,50 


 



 

1,00 



 



 

1,50 



 



 

2,00 



 



 

2,50 



 



 

10 


3,00 

 



 

13 



 

 

 



                               

 

                                            



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 



 

стя



ка

н 

до



нд

урм


ан

ын

 г



ий

м

яти



 

Дондурма стяканларынын мигдары 

Бенин тяклифи 

 

$3,00 



 

 

2,50 



 

 

2,00 



 

 

1,50 



 

 

1,00 



 

 

0,50



 

   0         1      2       3      4      5       6      7      8      9    10    11   12 




Yüklə 6,69 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   281




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə