Dinlari tarixi

Abdulla 
Qahhor
Missionerlar-
ning targibotlari

---

116
Afrika qit’asida missionerlikning targ‘iboti
Jumladan, Afrikaning shimoliy-sharqiy qismida joy
-
lashgan Sudan Respublikasining asosiy neft zahiralari 
joylashgan janubiy hududlari o‘tgan asr davomida kato-
lik va protestant missionerlari tomonidan faol xristian-
lashtirilgan edi. 
2011-yili Afrikadagi eng yirik davlat hisoblangan 
Sudan Respublikasi ikkiga – musulmonlar ko‘pchilikni 
tashkil etuvchi Sudan va aholisining asosiy qismi xris
-
tianlardan iborat Janubiy Sudan Respublikasiga bo‘li-
nib ketdi. Indoneziyaning xristianlashtirilgan shimoliy 
hududlari – Sumatra, Sulavesi va Molukko hududlarida 
muttasil ravishda musulmonlar va xristian prozelitlari 
o‘rtasida diniy nizolar asosida to‘qnashuvlar, qotilliklar, 
terrorchilik harakatlari ro‘y berib turadi.
Hozir (2017 y) musulmon aholisining soni bo‘yi-
cha birinchi o‘rinda turadigan Indoneziyada 27324 ta 
xristian missionerlari faoliyat yuritmoqda. Ayrim yan
-
Inson o‘zi-
ga-o‘zi bo‘ysu-
nishni va o‘z 
qarorlariga itoat 
qilish ni o‘rgan
-
mog‘i lozim.
Sitseron
IJODIY FAOLIYAT
Sitseron «Inson o‘ziga-o‘zi bo‘ysunishni» deganida nimani tushun-
dingiz. «
o‘z qarorlariga itoat qilishni» 
degandachi? Fikringizni «Fikrga 
qarsh fikr, g‘oyaga qarshi g‘oya, jaholatga qarshi ma’rifat» tamoyili bi
-
lan bo‘g‘lab tushuntiring.

---

117
gi paydo bo‘lgan diniy jamoalarda izdoshlarning ongini 
nazorat qilish, xo‘rlash va hatto o‘z-o‘zini o‘ldirishga 
majburlash holatlari kuzatilmoqda. 
Markaziy Osiyo mintaqasi uchun noan’anaviy 
bo‘lgan yangi diniy jamoalarning safi asosan islom di
-
niga e’tiqod qilgan tub aholi va avval pravoslav dinida 
bo‘lgan xristianlar hisobiga kengaymoqda. Qozog‘iston 
va Qirg‘izistonda missionerlik qonunan man etilmagan 
bo‘lib, missionerlar yangi diniy jamoalarning g‘oyala-
rini ochiq targ‘ib qilish imkoniyatlariga ega. Targ‘ibot-
tashviqot ishlari maxsus tele va radiodasturlar, Internet 
tarmog‘i, e’lon va reklamalar orqali olib borilmoqda.
O‘zbekistonda (2017 y.) ayrim noislomiy diniy 
konfessiyalarning vakillari, shu jumladan, norasmiy ja-
moa a’zolari tomonidan qonunga xilof ravishda noqo
-
nuniy yo‘llar bilan diniy adabiyotlarni respublika hu-
dudiga olib kirish va tarqatish, aholi ichida o‘zlarining 
diniy ekspertizadan o‘tkazilmagan buklet, jurnal, elek-
tron disklarini tarqatish kabi qonunbuzarliklarga yo‘l 
qo‘yilmoqda.