Doğu karadeniz bölgesi

DİKKAT!!!

 BU DERS NOTLARININ TÜM HAKKI PROF.DR. ALİ ÖZÇAĞLAR’A AİT OLUP, BAŞKA AMAÇLARLA  

KULLANILAMAZ VE YAYINLANAMAZ. 

 

 

53 

 

 

 

 

 

 

 

DAĞLAR  : Dağlık alanlar saha yüzölçümünün % 45’ ini oluşturmaktadır. Bayburt Ovası’nın et-

rafında  sahanın  doğu  yarısında  dağlık  alanlar  yer  almakta  ve  ovanın  Kuzeyinde  ve  güneyinde  yüksek 

sıradağlar bulunmamaktadır. Güneyde yer alan dağların başlıcaları ; batıdan doğuya doğru, Pulur (2300 

m) , Otlukbeli (2520 m), Saruhan (2400 m), Çoşan (2963 m), Kop (2600 m) ve Çavuşkıran (2580 m) dağ-

larıdır. Sahanın kuzey kesimindeki dağlar ; batıdan doğuya doğru, Zülfe (2750 m), Kemer (2856 m), So-

ğanlı (2750 m), Haldizen (3000 m), Kırklar (3350 m) Dağlarıdır. 

 

 

 

 

 

        

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yaylalar : Bayburt ili, ülke genelinde fazlaca yaylaya sahip yörelerimizden biridir. Yaylalar ge-

nel olarak Kop ve Soğanlı dağlarında bulunmaktadır. Bunlardan bazıları Aydıntepe, Akbulut, Cumavank, 

Otlukbeli,  Yazyurdu,  Yoncalı,  Tohnovi,  Çtavdar,  Somarova,  Karakay,  Menge,  Seydiyakup,  Gökçedere, 

Dumlu, Günbuldu, Şur, Irmak, Eser, Çukur, Ardıçgözü, Armutlu, Göloba, Çençül ve Kop yaylaları. 

Akarsular :İlin ve ülkemizin en önemli su kaynaklarından biri olan Çoruh ırmağının oluşması 

esnasında Masat vadisinden gelen ana kaynak ile Kop dağlarının eteklerinden gelen kol (Kop Suyu) Ma-

den  civarında  birleşir,  alt  kısımlarındaki  diğer  küçük  Derelerin  sularını  da  toplayan  Çoruh  nehri,  şehre 

ulaşır. Şehir yerleşiminin orta bölümünden güney – kuzey doğrultusunda geçen Çoruh aynı yönde akışına 

bir süre daha devam eder. Bayburt şehrinin  kuzeyindeki Düzeker ovasında diğer önemli yan kolu olan 

Değirmencik  Suyunu  alır.  Değirmencik  suyu  Otlukbeli  ve  Pulur  dağlarından  kaynağını  alan  Beşpınar 

deresi ile Pulur (Gökcedere) deresinin Mormuş ovasında birleşen suyu ile Akşar ve Sorkunlu derelerinin 

sularından oluşur. Çoruh nehri Değirmencik suyunu aldıktan sonra suları iyice çoğalır ve dirsek yaparak 

doğuya yönelir. Daha sonra nehir dar ve derin olan Çoruh vadisine girer ve batı doğu doğrultusunda akı-

şına devam ederek ili terk eder. 

---

 

54 

 

 

Bayburt ve Çoruh 

 

Göller  : Bayburt civarındaki göller de genelde buzul gölleri olup, Soğanlı Dağları üzerinde yer 

almaktadır. Bunlardan bazıları Haldizen (Balıklı Göl), Göloba (Atlı Göl) v.s. 

İklim  :  Bayburt’ta  doğu  Karadeniz  iklimi  ile  doğu  Anadolu  iklimi  arasında,  karasal  özellikleri 

ağır  basan  bir  geçiş  iklimi  hüküm  sürmektedir.  Bu  nedenle  yazları  sıcak  ve  kurak,  kışları  ise  soğuk  ve 

yağışlı  geçmektedir.  Ancak,  gerek  ortalama  yüksekliğin  azlığı,  gerekse  vadiler  sisteminin  oluşturduğu 

“Mikroklima” sayesinde Doğu Anadolu’ ya göre iklim yumuşaktır. Yaz günleri genellikle Mayıs – Eylül 

ayları arasında kendini göstermektedir.  Bayburt’ta yağışlı günler 102, ortalama yağış 433,4 mm’dir. En 

yüksek sıcaklık 36,2 C (20.07.1962) ve en düşük sıcaklık  –26,2 C (29.01.1964), ortalama ısı ise 7,0 C 

derecedir. 

Çok eski yıllarda çamlık olduğu bilinen bu yörede, bilinçsiz kesim, yangın ve teknolojik hareket-

ler sonun da bu gün orman yok denecek kadar azdır. Çoruh vadisi bölümlerinde meşenin hakim olduğu 

dağınık ağaç toplulukları mevcuttur. Yer yer kızıl çam, ardıç, gürgen, yabani armut (ahlat) ve bodur dağ 

kavaklarına rastlanmaktadır. Su kaynakları boyunca kavak ve söğüt ağacı varlığı da önemli yer tutmakta-

dır. Son yıllarda ağaçlandırma çalışmalarına hız verilmiştir. 

Ekonomi: Bayburt ekonomisi iklim ve coğrafi şartlara bağlı olarak tarım ve hayvancılığa dayalı-

dır.  Tarım  ekonomisinin  de  temel  kaynakları  hayvan  yetiştiriciliği  ve  bitkisel  üretim  teşkil  etmektedir. 

İldeki  topraksız  aile  Türkiye  ortalamasının  altında  olup  bu  oran  %  26’  dır.  Ancak  tarımda  işletmelerin 

küçüklüğü ve verim düşüklüğü gelir yetersizliğine yol açmaktadır. Bu işletmelerde işçi istihdamının ihti-

yaca  cevap  verememesi  ve  yeni  işletmelerin  kurulmaması  nedeniyle  halk  genelde  yabancı  ülkelere  ve 

diğer gelişmiş vilayetlere göç ederek geçimini temin etme yollarını aramaktadır. Gurbetçilik ilin geçimini 

destekleyen bir unsurdur. Ekonomik yaşam tarihi gelişimi içinde temel özelliğini değiştirmemiştir. Sana-

yileşme ise yok denecek kadar azdır. Ticaret ve sanayiinin gelişmediği ilde tarım ve hayvancılık başlan-

gıçtan beri ekonomiyi sürükleyici bir rol oynamıştır. 

İlin gelir akımını oluşturan iktisadi faaliyet alan-

ları içerisinde; 

Tarım ve hayvansal ürünlerin diğer illere pazarlanması, Esnaf ve sanatkarların ürettikleri 

mamullerin pazarlanmasından elde edilen gelir, el sanatları ürünlerinden elde edilen gelirler, gurbetçiler-

den “özellikle yurt dışında bulunan işçilerimizden” elde edilen gelirler yer almaktadır. 

Tarım: Tahıl, şeker pancarı, sebze ve meyve tarımı yapılmakta olup, buğday, arpa, çavdar, fasul-

ye, lahana, marul, elma, armut, erik, zerdali, kiraz ve vişne yetiştirilmektedir. 

Hayvancılık: Bayburt yöresinde küçükbaş hayvancılık (125000 ) ağırlık kazanmakla birlikte, sı-

ğır (64000) yetiştirciliği de önemli bir faaliyettir. 

Sanayi: Tuğla-kiremit, un, yem fabrikaları ile çivi ve tel örgü, çelik kapı, plastik eşya, demir çit 

örgü, mobilya atölyeleri mevcuttur. 

---