Doğu karadeniz bölgesi

DİKKAT!!!

 BU DERS NOTLARININ TÜM HAKKI PROF.DR. ALİ ÖZÇAĞLAR’A AİT OLUP, BAŞKA AMAÇLARLA  

KULLANILAMAZ VE YAYINLANAMAZ. 

 

 

55 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

               

Bayburt civarında doğal bitki örtüsünün durumu 

 

GÜMÜŞHANE YÖRESİ 

Kuzeyden  Zigana  Dağları,  güneyden  Gümüşhane  Dağları  arasında  uzanan  Harşit  Çayı  vadisi 

içinde  yer  alan  Gümüşhane  30000  nüfuslu  küçük  bir  şehir  olup,  adını  gümüş  yataklarınca  zengin  olan 

güneyindeki  dağlardan  almıştır.  Aynı  zamanda  Gümüşhane  ilinin  yönetim  merkezliğini  de  yürüten  bu 

şehir, bulunduğu yörenin pazar yeri durumundadır. 

Gümüşhane ilinin Köse, Kelkit ve Şiran ilçeleri 

Yukarı Kelkit oluğu

 içinde yer alırken, Mer-

kez,  Torul  ve Kürtün ilçeleri 

Harşit Çayı vadisi 

içinde bulunurlar. Dar ve derin vadilerle birbirinden 

ayrılmış yüksek dağlar kuzeyin belirleyici özelliğidir. Yeryüzü şekilleri bakımından ele alındığında; yöre-

nin tamamen dağlarla kuşatılmış olduğu görülmektedir. Kuzeyden Zigana – Trabzon Dağları (Çakır Göl 

Tepesi  3063  m.),Güneyden  Çimen  Dağları(Akdağ  2710  m.),Batıdan  Giresun  Dağları  (Sarıyer  Tepeleri 

2919 m.) ile Kelkit ve Harşit Çayı vadilerinin daralma bölgeleri, Doğudan ise Pulur Dağları ve Soğanlı 

Dağları ile bu iki değişik kitlenin birbirine yaklaştığı kesimdeki eşiklerle çevrili olduğu gözlenir. Gümüş-

hane’nin içinden geçen Harşit Çayı ile Yukarı Kelkit oluğu içinde doğudan batıya doğru akan Kelkit Çayı 

ilin başlıca akarsularıdır. Harşit Çayı Vauk Dağı’nın Kuzey eteklerinden ve Sifon Deresi ismiyle kayna-

ğını   almaktadır.  Harşit  Çayı  Karadeniz’e  dökülünceye  kadar  il  sınırları  içerisinde  142  km  mesafe  kat 

eder. 

Gümüşhane’nin 2100 metre rakıma kadar olan kısımlarında ; çam, gök nar, ladin, mazı, meşe, tit-

rek kavak, ve Özbek kavağı, büyük yapraklı ıhlamur, dağ akça ağacı,  ak söğüt, adi ceviz, sakallı kızıla-

ğaç,  kiraz,  yabani  elma,  mahlep,  sarıçam,  kadran  ardıcı,bodur  ardıç,  boyacı  sumağı,  erik  ılgın,  yabani 

fındık,  kuşburnu,  alıç  ve  tespiti  yapılamayan  yüzlerce  odunsu  bitki  bulunmaktadır.  Ayrıca,  peygamber 

çiçeği,  ablan  otu,  başlık  otu,  saman  çiçeği,  bodur  mazı   ve  henüz  tespiti  yapılamayan  yüzlerce  otsu  ve 

endemik bitki çeşidi bulunmaktadır.   

Yaban hayatı içinde yaşayan hayvanlar ise, tavşan, tilki, sansar, karaca,çengel boynuzlu dağ keçi-

si,  ayı,  gelincik,  porsuk,  sincap,  kirpi,  yarasa,  kurt,  yaban  domuzu,  bıldırcın,  tavşancıl,  akbaba,  kartal, 

atmaca, ur kekliği, kırlangıç, güvercin, kumru, guguk, baykuş, ibibik, ağaç kakan, karatavuk, kiraz kuşu, 

ala karga, saksağan, kuzgundur.  

Tr

ZİGANA GEÇİDİ

 

          

Trabzon'u  Erzurum'a  bağlayan  yol,  tarih  boyunca  Karadeniz  dağlarının  en  önemli 

geçidini oluşturmuş. 

Karadeniz kıyılarını Anadolu’nun içlerine bağlayan Zigana geçidi Maçka’dan 29 km sonra başlı-

yor. İlerledikçe sık yeşilliklerden arınmış çoraklığın hakim olduğu bir bölgeye geçiş yapıyorsunuz. 

---

 

56 

Ortaçağ’da Asya'yı Avrupa'ya bağlayan büyük kervan yolu. Çin'den başlayıp Kaşgar. Semerkant. 

Buhara.  Nişapur,  Rey,  Tebriz  ve  Erzurum  üzerinden  gelerek  Zigana  Geçidi'nden  denize  inermiş.  Trab-

zon'dan deniz yoluyla Venedik ve Ceneviz’e  ulaşırmış. Bugün yeni yol yapıldığı için eski Zigana Geçidi 

kullanılmıyor. Yine de müthiş

 

manzaraya diyecek yok. 

 

                                                                                                                                                           

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ZİGANA YAYLASI 

 

Zigana, yaz aylarında çim kayağı, kış aylarında ise kayak turizmine etverisii ender beldelerden bi-

ri. 2032 m. yükseklikteki Zigana Yaylası, aynı zamanda her türlü alt yapısı tamamlanmış bir kayak mer-

kezi.  Nemli  deniz  iklimi ite  kara iklimi  arasında çok  ilginç  bir coğrafya  sergileyen  Zigana  yaylasından 

patika bir yolla ulaşılan (.imli (Saranoy] Gölü de görülmeye değer bir doğa parçası. 

GÜMÜŞHANE 

DOĞAL 

GÜZELLİKLERİ: 

Karaca Mağarası 

Mağaralar bilindiği gibi insan-

lara ilk doğal barınaklık yapmış önem-

li mekanlardır. Bu nedenle uzun yıllar 

araştırmacıların  dikkatini  çekerek 

ayrıntılı  araştırmaların  yapılmasına 

neden  olmuşlardır.  Bunun  yanında 

mağaralar  içerisinde  sakladığı  gizli 

gizemin ve güzelliklerin keşif ve seyri 

insanlara  ayrı  bir  huzur  ve  mutluluk 

vermektedir.  Ayrıca  mağaralar  heye-

can  verici  sporların  yapılmasına,  ba-

ğımsız  bir  bilim  dalı  olan  (speleoloji) 

Mağara Bilimcilik dalının gelişmesine 

de olanak sağlamışlardır.  

 İlimiz  Torul  İlçesine  bağlı  Cebeli  Köyü  sınırları  içerisinde  barındırdığı  Karaca  Mağarası  şehir 

merkezine  17  km.  mesafede,  denizden  1550  m.  yükseklikte  olan  ve  Gümüşhane  turizminin  lokomotifi 

durumunda bir mekandır.  

 Mağara  Gümüşhane-Trabzon  karayolunun  yani  ana  güzergahının  12.km.'nde  kuzeye  ayrılan  4 

km.'lik  yolu  takiben  ulaşılır.  Ana  tur  güzergahından  sonraki  4  km.'lik  yol  çift  şerit  ve  asfaltlanmış,  tur 

otobüslerinin  rahatça  gittiği  bir  yoldur.  Mağaranın  bulunduğu  yerde  kır  kahvesi,  dinlenme  tesisleri  gibi 

---