Downloaded from KitabYurdu org
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
114 nifrətinə səbəb olan işləri törədənlər Əxiliyə girə bilməzlər. Zaviyəyə qəbul, bir neçə özəl mərasimlərə bağlıdır. Şagird hansı sənətlə məşğul olacaqsa, o qolda usta olan birini ATA QARDAŞLIĞI, eyni işlə məşğul olan bir usta köməkçisini də YOL QARDAŞLIĞI-na seçər. Şagird, Zaviyə rəisinin icazəsindən sonra bu üç sənətkarın nəzarəti altında işləməyə başlayırlar. Şagird, usta köməkçisi səviyyəsinə yüksələcək biliyə sahib olduğunda, ustadının və usta köməkçisinin köməyi ilə keçirəcəyi bir imtahan ilə usta köməkçiliyinə yüksəlir. Usta köməkçisi olan bir şəxs, ustadının nəzarətində məlumat və məharətini artırır. Müəyyən zamanı doldurub, ustadolma qabiliyyətini göstərən usta köməkçiləri, yenə özəl bir mərasim ilə ustadlığa yüksəlir. Usta köməkçisinin də ustadlığa yüksəlməsi imtahan xüsusiyyətində bir mərasimlə baş tutur. Bu mərasimi qısaca olaraq belə yekunlaşdırmaq olar: usta köməkçisi əli ilə adma “Töhfə”62 deyilən əşyaları hazırlayar. Bunları Şeyxin və ya Əxi atanın rəhbərlik etdiyi ustadlar məclisinə təqdim edər. Bu töhfələr araşdırılır. Usta köməkçisi “Başçı” deyilən məlumat və həyat təcrübəsi hər kəsin qəbul etdiyi bir ustad tərəfindən hazırlanaraq zaviyənin qapısına gətirilir. Tövhələrin araşdırılıb qəbul edilməsindən sonra “Nakibi nikaba” deyilən, başçıdan da üstün olan usta bir dəsmal alır. Onu üsuluna görə qatlayar, bir taxta nimçəyə qoyar. Başçı deyilən usta, usta köməkçisini bayırdan sağ ayağı ilə atladır, sağ əlini baş barmaqlar qarşı-qarşıya gələcək şəkildə tutaraq, downloaded from KitabYurdu.org Şeyxin önünə gətirir. Məclisdəki ustalar tövhələri araşdınb uyğun hesab etdiklərini Şeyxə bildirirlər. Şeyx də dəsmalı usta köməkçisinə bağlaması məsələsində Nakibiyyun Nikaba icazə verir. Müəyyən rəsmiyyətlə dəsmal bağlandıqdan sonra usta köməkçisi yenidən Şeyxin önünə gətirilir. Şeyx usta köməkçisinin qulağını tutar və: “Harama baxma, haram yemə, doğru, səbirli, dözümlü ol. Yalan danışma, böyüklərindən öncə sözə başlama, kimisə aldatma. Qənaətcil ol, dünya malına tamah edib yanlış ölçmə, əksik dartma. Qüvvətli və üstün zamanlarda ikən əfv etməni, hiddətli olduğun zaman mehriban davranmağını bil, özün möhtac ikən belə başqalarına verəcək qədər mərd ol” - deyərək öyüdlər, bu öyüdlərin unudulmaması, yaddaşda qalması üçün də qulağını çəkər, sonra ustadlar məclisinə xitabən: “Nə olar, icazə verəkmi?” deyə soruşar. Ustalar da verək cavabını verincə dualar oxunar, sonra da usta köməkçisinin ustalığı elan olunar. Beləcə dəsmal bağlanan usta köməkçisi usta olur, dükan açmağa haqq qazanır. Əxlaq, Əxilikdə başda gələn bir məsələdir. Əxiliyin bu tərəfini taclandıran altı şərt vardır. Bunlar AÇIQ-QAPALI olaraq iki hissəyə ayrılır. AÇIQ olması lazım olan: ALIN-QƏLB-QAPI-dır. Bunlar başqalarının yanında üz qarası olmamaq, hər kəsə sevgi göstərmək, özünə ünvanlanacaq müraciətləri geri çevirməməkdir. QAPALILIĞI lazım olan: EL-BEL-DİL-dir. Bunlar kimsənin hüququna əl atmamaq, kimsənin namusuna təcavüz etməmək, kimsə downloaded from KitabYurdu.org 116 haqqında dedi-qodu söyləməmək, sirr saxlamağı bacarmaqdır. Daha bir neçə yaxşı tərəfləri olan Əxilik, nümayəndələri üzərində qurduğu nəzarət baxımından da bərabərsiz bir təşkilatdır. Ruhdan çox ağılı əsas tutması Əxiliyin dəyərini yüksəldir. Təhsil sahəsinin bir bölümünü təşkil edən söhbət aləmləri isə milli tərbiyə, zarafat, ədəbi davranış və qardaşlıq təhsili) ilə keçən məlumat və incəlik daşıyan iclaslardır. Aşağı-yuxan VIII əsrdən çağımıza qədər gələn, inkişaf edən və yayılan Əxilik, göründüyü kimi bu gün adma Masonluq dediyimiz təşkilatın eynisidir. Deməli, Masonluq qərbləşmiş və orada adını dəyişdirmiş, əslində isə elə əsl Əxilikdir. Mehaz:63 - Hörmətli Bedri Ölçerin Əxilik haqqındakı yazısı - Meydan Larousse - Dr. Sirri Alıçlınm seçilmiş yığması. - Ord.Prof. İsmayıl Haqqı Uzunçarşılınm Osmanlı Tarixi. - Türkiyə Tarix və Araşdırma Cəmiyyəti tərəfindən nəşr edilmiş, məktəblərdə oxudulan 3-cü cild tarix kitabı. - Mithat Güratanm “Masonluq nədir, nə deyildir” və “Unudulan Adətlərimiz və Dərnəklər” adlı kitablan. 59 Atelye - sənətçilərin və ya rəsm, heykəl sənətləri ilə məşğul olanların işlədiyi yer 60 Bir cür simvollar istifadə olunardı. 61 Zaviye - Osmanlı Dövlətində Trablusgarp Vilayətində Trablusgarp Sancağına bağlı bir qəza downloaded from KitabYurdu.org 62 Töhfə - hədiyyə, bəxşiş, ərməğan (bir camaatın böyüyü, tayfa və ya qəbilənin başçısı 63 Əsər yazılarkən müraciət olunan qaynaq SHRINƏ 64 “TƏK YOLU AXTARMAQ” (CƏMİYYƏTİ BÖLMƏK DEYİL, TOPLAMAQ) (Müsbət Mənəviyyat Etüdləri I. M. Sədəddin Evrin 1959.) Musa Peyğəmbərə həyatında (Arzı Mevud)-a girmək qismət olmamış və Nebo dağından oraya baxaraq vəfat etmişdir. Süleyman Peyğəmbərin dillərə dastan olan səltənətindən Orşelim - Jerusalem-də (Qüds) Yəhudilərə yalnız bir ağlama divarı qalmışdı. Hz. İsanın vücudu Orşelimdə (Qüdsdə) torpağa tapşırılmışdı. Dördüncü Miladi əsrdə inşa edilən (müqəddəs məzar) Saint-Lepulere kilsəsi, xristianlara nəzərən onun xaçdan endirilib müvəqqəti olaraq qonduğu və içində ancaq bir gecə yatdığı qəbrini ehtiva etməsindən ibarətdir. Hz. Məhəmməd (Merac)-a çıxmazdan əvvəl Orşelimdəki (Qüdsdəki) Süleyman Peyğəmbərin viran məbədinə (Məscidi Aksa) mənəvi bir səyahət etmiş və bu gedişlə eyni mərkəzə təvəccöh (rəğbət) buyurmuşdu. Süleyman Peyğəmbərin məbədi yerinə Hz. Osmanın zamanında düşünülən və Müaviyənin inşa etdirdiyi (Aksa Məscidi) yer almışdı. Musəvilik, Xristianlıq və İslamda, hətta Hermes və Zərdüşt ilə Çində Fo adıyla tanınan Budda da hikmət birliyini tapan Farmasonluq, dinlər və beynəlxalq anlayışı və haqsevərliyi müdafiə etmək, xilafət və papalıq kimi dini sultanları yıxmaq, fanatizmə downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|