Dr. Emeran Mayer Beyin-Bağırsak
Yüklə 5,78 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Rahatsızlık
Antibiyotikler, Enfeksiyon, Stres SEKİL 7. ANTİBİYOTİKLER, STRES VE ENFEKSİYONLAR BAĞIRSAK MİKROBİYOMUNUZUN MANZARASINI NASIL DEĞİŞTİRİR? Ekoloji terminolojisini kullanarak, bağırsakların düzenlenmesi ve bağırsak mikrobiyomunun işlevi, tepelerden ve vadilerden oluşan bir manzaraya benzetilebilir; vadiler ne kadar derinse genel durum rahatsızlıklara karşı o kadar dirençlidir. İstikrar durumu, genler ve yaşam ın erken dönem indeki deneyimler gibi çeşitli etkenler tarafından belirlenir. Sistem yeterince olum suz etkiye m aruz kaldığında, her zam anki istikrarlı durumdan ayrılıp durağan ya da geçici olabilen yeni bir duruma girer. Bu yeni durumların pek çoğu hastalıkla ilgilidir. En sık görülen olumsuz etkiler antibiyotikler, enfeksiyon ve strestir. Çeşitlilik. Sağlıklı bir bağırsak mikrobiyomu için üzerinde genellikle anlaşmaya varılmış kriterlerden biri içinde bulunan mikrop türlerinin sayısı ve çeşitliliğidir. Çevremizdeki doğal ekosistemlerde olduğu gibi, mikrobiyomun sahip olduğu yüksek çeşitlilik direnç ve dayanıklılık, dü şük çeşitlilik ise rahatsızlıklar karşısında kırılganlık demektir. Daha az ZİNDELİK VE İDEAL SAĞLIĞA GİDEN BASİT YOL 271 sayıda mikrop türünün bulunması, (bağırsaklarımızda yaşayan patojen bakteriler, virüsler veya patobiyontların neden olduğu) enfeksiyonlar, kötü beslenme veya ilaçlar gibi olumsuz etkilere karşı durabilme yeteneğinde azalma anlamına gelir. Bu kuralın dikkate değer bazı istisnaları vardır; yenidoğanın bağır saklarında yaşayan mikrobiyota ve vajina gibi. Sağlıklı olduklarında her ikisinde de mikrop çeşitliliği azdır, bu da iyi bir amaca hizmet eder. Yenidoğanın mikrobiyomu herkesin kendine özgü olan erken program lama süresince bağırsak mikroplarından oluşan bir kalıbın yaratılması için esnek olmalıdır. Vajinadaki mikrobiyomun da işlevini üreme ve do ğum un eşsiz taleplerine uydurmak için esnek olması gerekir. Doğa, bu özel yaşam alanlarının istikrarını sağlamak ve enfeksiyonlardan ve diğer hastalıklardan korumak için zekice alternatif stratejiler geliştirmiştir. Her iki habitata da laktobasiller ve bifidobakteriler hâkimdir. Bu bakte riler çok sayıda antimikrobiyal madde üretebilir ve diğer mikroorganiz malarla patojenlerin çoğuna karşı koruyucu etkisi olan asitli bir ortam oluşturulmasına yetecek kadar laktik asit yapabilme yeteneğine sahiptir. Düşük çeşitliliğe sahip olan ve bağırsak mikropları nispeten istik rarsız topluluklar oluşturan biri, hiçbir zaman belirgin hastalık bulgusu göstermeyebilir. Bununla birlikte, böyle yüksek riskli kişilerde mikrobi yota bozulduğunda hastalıkların gelişme olasılığı artar. Giderek artan sayıda bilimsel literatür obezite, inflamatuar bağırsak hastalığı ve başka otoimmün bozukluklar gibi hastalıkların bağırsaklardaki mikrobiyal çe şitliliğin azalmasıyla ilişkili olduğunu ve bunun da sıklıkla tekrarlanan antibiyotik kullanımının bir sonucu olarak görüldüğünü göstermektedir. İleride bu listeye başka hastalıklar da eklenebilir. Ne yazık ki bir yetişkinde bulunan bağırsak mikroplarının çeşitliliği ni azaltmak, hayatın ilk 3 yılında ortaya çıkan çeşitliliğin üstüne çıkar maktan daha kolay görülmektedir. Örneğin, antibiyotik kullanarak her yaştabağırsak mikrobiyal çeşitliliğinin azaltılması görece olarak kolay |