DOLANBAC YOLLARLA
189
– Mən sizə xəbərdarlıq etmişdim ki, bu kəndçiyə görə
heç barmağımı da tərpədən deyiləm!
Sükutun uzanması özündə fırtına həyəcanı gizlədirdi,
Dia na nın truba, şeypur, ya da hərbi orkestrdən olan hər
han sı başqa bir musiqi alətinin səsi kimi çıxan səsi də bun-
dan xəbər verirdi.
– Sizə xəbərdarlıq edirəm, əziz Bryuno, əgər elə bu
də qi qə Loikə kömək etməsəniz, Parisə, ya da Nyu-Yorka
ça tan kimi çeklə bağlı əhvalatınızı hamıya danışacağam….
O amerikalı qadının çekini deyirəm… mənim nədən da nış-
dı ğı mı başa düşürsünüz də…
Bryuno irəli iki addım atdı, rəngi ağappaq ağardı. Səsi
tit rə di, yeniyetmə kimi ciyildəməyə başladı:
– Siz bunu etməyəcəksiniz, düzdür, Diana? Əks təq-
dir də özünüz gülünc vəziyyətə düşəcəksiniz.
– Dostum, mən yaşda qadını gülüş öldürmür!.. O yal-
nız xətrə dəyir. Amma sizin yaşınızda cavanı… öldürür!
Məhv olarsınız! Bütün cəmiyyət sizdən üz döndərər! Söz
ve ri rəm ki, şəxsən özüm bununla məşğul olacağam!.. İna-
nın mənə!
Bryuno mübahisəni kəsərək onlara yaxınlaşdı, kənd li-
nin ayağından yapışdı, qaldırdı və onu Loiklə bir lik də evə
apardı. Onlar qapıdan içəri addım atan kimi bö yük və qa-
ranlıq bir otağa düşdülər; əvvəlcə səbirsiz hal
da on
la ra
köhnə adyallarla örtülmüş yatağın yerini gös tə rən qa dın-
dan başqa heç nə görə bilmədilər; amma son ra ətraf ay-
dın laş dı… yaralını elə həmin yataqda da yer ləş dir di lər.
Yay olmasına baxmayaraq, otaqda soba yanırdı. Otaq
Dia nanın söylədiyi kimi «livinq-rum» idi. İstənilən halda
ki şi lərdən heç biri otaqdakı şəraitə diqqət yetirmədi:
Bryu no şüurlu şəkildə, Loik isə fikri dağınıq olduğundan
– Ame ri ka çeki ilə bağlı əhvalat onun ağlını bərk qa rış dır-
mış dı.
Loikin içində yenidən kübar cəmiyyətin insanı oyan-
mış dı: o, başa düşürdü ki, Diana ona hər şey haqqında da-
nış ma yana qədər sakitləşə bilməyəcək.
Bu barədə fikirləşirdi ki, bütün gücünü toplayan Dia-
na cəsarətli addımlarla otağa daxil oldu. Əvvəlcə as ta na-
da ayaq saxlayıb hacıleylək kimi boynunu içəri uzat dı və
gül məli şəkildə gözlərini oynatdı. Əzilmiş kostyu mu, çaş-
FRANSUAZA SAQAN
190
mış sifəti və pırtlaşmış saçları ilə o, axşam vax tı bura gə lib
çıxmış köhnə mebel alıcısını, ya da xey riy yə çi cə miy yət-
dən gəlmiş kasıb axtarıcısı olan qa dı nı xa tır la dır dı. «İn cə,
zərif Diana Lessinq birdən-birə deyingən alverçiyə çev ril-
di», – Loik fikirləşdi. Diana birdən-birə, sanki, sehrli çu bu-
ğun işarəsi ilə öz səyahətlərinin mənasını kəşf elədi.
O, özündən çıxaraq gözləri həyəcandan parlaya-par-
laya (o həyəcanı heç bugünkü macəralar belə öldürə bil-
mə mişdi) Loikin əlindən yapışdı və hökmlü, eyni za man-
da da yaltaqlıq dolu səslə dedi:
– Loik, bir bu stola baxın! Mən Zizi Mapl üçün məhz
be lə sini axtarırdım! Bəs bu çörəkqabı! Qəşəngdir! Saatlar
isə… hey-rə-ta-miz-dir! Necə düşünürsünüz, bunları bizə
sat maz lar ki? Heyif… bu gözəl mebeldən heç kim istifadə
et mir. Ah, bu nə saatdır belə, mənim lap ağlım başımdan
çıx dı!
– Siz axı onları Birləşmiş Ştatlara apara bilməzsiniz, –
Loik ilk dəfə işgüzarlıq göstərərək söylədi, – ən yaxşı hal-
da müharibənin qurtarmağını gözləmək lazım gələcək…
– Bura necə də sakitlikdir! Məncə, yaxşı yerdir, – Lyus
de di, – düzdür, bir az əvvəl çox qorxurdum. Ümu miy yət-
lə, bu gün içimə elə bir qorxu dolmuşdu ki!
– Elə atların da! – Diana dedi, – onları necə saxlaya
bil di yi mi özüm də başa düşmürəm… Əgər düzünü desəm…
– Ah, Diana! Siz əla sürürdünüz! – Lyus təbii bir hə yə-
can la dedi, bu isə Diananın canına yağ kimi yayıldı. Loik
ona baxıb gülümsədi:
– Təəssüf ki, mən heç nə görmədim! Hansısa tirdən
ya pış mışdım; az qala, arabadan bayıra düşəcəkdim, geri
çıx mağa çalışsam da, gicbəsər kimi havada yellənirdim.
Bryu no da o gündə idi. Düz demirəm, Bryuno?
Otağı ikrah hissi ilə süzən Bryuno çiyinlərini çəkib ca-
vab vermədi.
– Amerika çeki ilə bağlı o əhvalat nədir elə? – Loik
Dianaya müraciətlə pıçıldadı, o da, öz növbəsində, pıçıltı
ilə cavab verdi:
– Sonra danışaram… əgər sözəbaxan olsanız… Əvvəlcə
bi zim ev sahibləri haqqında danışmalıyıq.
Bu sözü deyə-deyə o, düz yataq yerinə tərəf yollandı;
oğ lu nun ayağına qəribə bir kompres qoyan qadın orada
DOLANBAC YOLLARLA
191
əy ləşmişdi; adama elə gəlirdi ki, bu kompres torpaqdan,
bir də qapqara tənzifdən ibarətdir.
– O, indi yaxşıdır? Necə dəhşətli yaradır. Bilirsiniz, bu
xoş si fət cavan oğlan bizi xilas edib.
Fermer qadın tərpənmədiyi və ona tərəf baxmadığı
üçün Diana ağır artilleriyanı işə salmaq fikrinə düşdü:
– Mənim adım Diana Lessinqdir, – o, əlini düz ev sa-
hi binin burnunun altına tərəf dürtdü; qadın isə təəccüb
için də bu əli sıxdı.
– Bunlarsa Loik Lermit, Lyus Ader və Bryuno De lor-
dur! Əziz madam, evinizə bu şəkildə soxulduğumuz üçün
təəs süf edirik. Çox təəssüf edirik! Amma, – o, Morisə tərəf
işarə etdi, – o olmasaydı, biz həlak olmuşduq! Lap zavallı
Can kimi… – sonra əlavə etdi: – Aman Allah! – o, ayağa
qal xıb əllərini yelləyərək qışqırdı. – Aman Allah! Biz onu
yad dan çıxarmışıq! O, hələ də arabadadır?
– Mənə elə gəlir ki, artıq onun başına pis bir şey gələ
bil məz! – qadının əlini güclə sıxan Bryuno (digərlərindən
fərq lən məmək üçün o da qadının əlini sıxırdı; qadın isə,
yə qin ki, özünü itirdiyindən heç bir maraq göstərmir və
reak siya vermədən onlara bunu etməyə icazə verirdi) so-
yuq qan lı halda dedi.
– Mən isə Arletəm, – o dedi, – Arlet Anri. Bu, mənim
oğ lum dur, Moris. Oradakı isə atamızdır, – qadın əlini so-
ba nın yanında qoyulmuş kresloya uzatdı.
Hamı o tərəfə çevrildi, bununla belə, köhnə adyaldan
baş qa heç nə görə bilmədilər.
– Bəlkə, müsyö-xanımlar içmək istəyirlər? – Arlet so-
ruş du. «Belə bir ad, adətən, yüngül əxlaqlı qızlara yaraşır…
daha bu Memlinq
1
üslubunda sifəti olan qadına yox»,
– Dia
na fikirləşdi. Madam Lessinqin belə fikirləşməsinin
sə bə bi fır landığı cəmiyyətdə belə tərki-dünya sifətlərinin
Mem linq üslubuna aid edilməsi idi; Bottiçelli – deməli,
yax şı qa dın dır. Bosx – kabuslar səhnəsinə aiddir, Breygel
– qo naq lıq lar və qar, Renuar – gonbullar, Modilyani – arıq
qa dın lar, Van Qoq isə özündə dahini və kəsik qulağı, kör-
pü və stu lun bəd bəxt ahəngini təcəssüm etdirirdi…
Dörd səyahətçinin dördü də ciddi bir hərəkətlə baş la-
rı nı tərpətdi. Artıq neçə saat idi ki, onlar yaşadıqları güclü
1
Memlinq Hans (1433–1494) – holland rəssamı.
Dostları ilə paylaş: |