DüŞÜNƏN İnsan avqust 2013; Elmi-kütləvi, mənəvi-psixoloji jurnal
Yüklə 0,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Onundur. Həqiqətən, Allah Zəngindir, Tərifəlayiqdir. Məgər Allah’ın quruda olanları və Öz əmri ilə dənizdə üzən gəmiləri sizə ram
- (Həcc surəsi, 64-65) De: “Allah’dan başqa yalvardığınız şəriklər haqda düşündünüzmü Bir
- “Bu, Allah
- Nəfsinin istəyini ilahiləşdirən kimsəni gördünmü Sən ona vəkillikmi edəcəksən (Furqan surəsi, 43)
- De: “Şübhəsiz ki, mənim namazım da, ibadətim də, həyatım da, ölümüm də aləmlərin Rəbbi Allah’a məxsusdur!
dözümlü olmalarını fayda kimi qəbul edir və buna səbəb olan mutasiyanı faydalı mutasiya nümunəsi kimi qələmə verirlər. Halbuki, oraq hüceyrə anemiyası xəstəliyi olduqca ciddi, hətta ölümcül xəstəliklərə yol açan, bədəndəki bəzi orqan və toxumaların qidalanmamasına və dolayısı ilə ölümünə səbəb olan, sonrakı nəsillərə də çataraq yayılan təhlükəli bir xəstəlikdir. Şübhəsiz, belə bir xəstəliyin faydalı mutasiya nümunəsi kimi qəbul edilməsi mümkün deyil. Əlbəttə, insan nəslinə zərər verən genetik bir xəstəliyi təkamülə dəlil kimi göstərmək nəzəriyyənin nə dərəcə zəif əsaslar üzərində qurulduğunu göstərir. Allah Quranda insanların bir qisminin vicdanları doğrunu qəbul etdiyi halda, təkəbbürləri və qürurları səbəbilə həqiqəti görməzlikdən gəldiklərini və Allah’ın varlığını inkar etdiklərini bildirir:
Düşünən İnsan, Avqust 2013 Düşünən İnsan, Avqust 2013 Mömin şirkdən, Allah’dan başqa xəyali ilahlardan mədət ummaqdan, onların razılığını axtarmaqdan arınıb təmizlənmişdir. O, yalnız Allah’a qulluq edir, Allah’ın razılığını axtarır. Bunu Allah yolunda ciddi bir səy göstərərək edir. Allah yolunda ciddi səy göstərməyin açarı isə Allah rizasının ən çoxunu axtarmaqdır. Mömin qarşısında doğru olan bir neçə seçim birdən olduğunda özünə Allah’ın razılığını ən çox qazandıracaq seçimi etməlidir.
Mömin bütün həyatını Allah’ın bildirdiyi halallar çərçivəsi daxilində yaşamalıdır. Haramlar Quranda açıq şəkildə bildirilmişdir və olduqca azdır. Bu müəyyən haramlardan başqa bütün hərəkət və davranışlar halal dairəsi çərçivəsindədir.
Bunlarla yanaşı, möminə düşən Allah’ın halal buyurduğu sərhədlər daxilində öz ağıl və bəsirətindən istifadə edərək
Allah’ın razılığının ən çoxunu
axtarmağa yönəlməkdir. Buna
infaq (Allah
yolunda xərcləmə) mövzusu gözəl nümunə ola bilər. Mömin malını və canını Allah’a təslim etmişdir. Əlindəki imkanları Onun razılığına uyğun şəkildə qiymətləndirməlidir. Amma bunu edərkən qarşısına müxtəlif alternativlər çıxa bilər. Məsələn, əlində xeyli miqdarda pul olduğunu düşünək. Bununla özünə yeni bir paltar ala bilər. Bu, məqbul və çox doğru hərəkətdir. Geyiminə fikir verməsi, təmiz və gözəl bir görünüşdə olması Allah’ın razılığına uyğundur. Lakin bu pulu istifadə edə biləcəyi və Allah’ın razılığını daha da çox qazanmağa səbəb ola biləcək başqa bir yol ola bilər. Məsələn, bu pulu özündən daha çox ehtiyacı olan bir kasıba verməklə, ya da bu pulu dinin mənfəətləri üçün çox vacib bir işə qoymaqla Allah’ın razılığı daha çox qazana bilər. Bu, içində olduğu mühit və şərtlərə görə insanın öz vicdanı əsasında müəyyən edə biləcəyi bir haldır.
Başqa nümunə də verə bilərik: mömin yaxşılığı əmr edib, pislikdən çəkindirməklə, Allah’ın dinini təbliğ etməklə, yer üzündəki zülmə qarşı fikri mübarizə aparmaqla məsuldur. Allah’ın razılığını, bu böyük məsuliyyəti yerinə
Düşünən İnsan, Avqust 2013 www.Allahrizasi.net yetirməklə qazana bilər. Bu məsuliyyət hər dövr üçün bəzi əsas xidmətlər ortaya çıxarır. Belə böyük bir məsuliyyətin doğurduğu çox iş var ikən, Allah’ın doğru saydığı bir başqa işi daha vacib hesab etmək yanlış olar.
Əslində, bir az düşündüyümüzdə dəyəri az olan seçimi etməkdə nəfsin qabarıq olduğunu görərik. Allah qatında dəyəri az olan şeyi çox olana seçmək, insanın nəfsinə də bir pay ayırmasından qaynaqlanır. Halbuki, nəfsinə ən kiçik pay belə ayırmadan tam olaraq Allah’ın razılığını güdmək lazımdır. Bir işdə doxsan doqquz faiz Allah’ın razılığı, bir faiz də nəfsinin istəkləri varsa, o doxsan doqquz faizi də Allah qatında qəbul edilməyə bilər. Çünki bu, insan nəfsini Allah’a şirk qoşmaq deməkdir. Şirkin isə bir faizi belə həmin əməli etibarsız etmək üçün kifayət edə bilər. Bir işdə Allah’la yanaşı, başqa bir varlığa pay ayıranların vəziyyəti belə bir nümunə ilə təsvir edilir:
Onlar Allah üçün Onun yaratdığı əkindən və mal-qaradan pay ayırıb öz (batil) iddialarına əsasən: “Bu, Allah üçündür, bu da şərik qoşduqlarımız (bütlər) üçündür”, – deyirlər. Şərikləri üçün ayırdıqları (pay) Allah’a çatmır, Allah üçün ayırdıqları (pay) isə şəriklərinə çatır. Onların verdikləri hökm necə də pisdir! (Ənam surəsi, 136)
Öz evi, ailəsi təhlükədə olan zaman onları müdafiə edən bir insan Qurana hücum və böhtan atıldığında yerində oturub əhəmiyyət vermədən başqa işlərə başı qarışırsa, burada Allah rizasının olduğundan danışmaq mümkün deyil. Belə bir davranış insanın nəfsinin göstərdiyi şəkildə
davrandığını, nəfsinə tabe olduğunu göstərir ki, bu İslamın təməli olan yalnız Allah’a qulluq etmək prinsipinə tamamilə ziddir. Belə ki, Quranda nəfsin arzularına görə hərəkətin Allah’a şirk qoşmaq olduğu da bildirilir: Nəfsinin istəyini ilahiləşdirən kimsəni gördünmü? Sən ona vəkillikmi edəcəksən? (Furqan surəsi, 43)
Mömin isə bütün varlığını, malını, canını, həyatını, qısacası, hər şeyini Allah’a həsr etmişdir. Allah’a iman gətirən insanların bu üstün xüsusiyyəti Quranda belə xəbər verilir: De: “Şübhəsiz ki, mənim namazım da, ibadətim də, həyatım da, ölümüm də aləmlərin Rəbbi Allah’a məxsusdur! (Ənam surəsi, 162)
Hər dövrdə müsəlmanlar fərqli hadisələrlə imtahan edilə bilərlər. Məsələn, indiki dövrdə müsəlmanlar dini və yaradılışı inkar edənlərə, cəmiyyət içində əxlaqsızlığın yayılması üçün çalışanlara qarşı fikri mübarizə aparmalıdırlar.Möminlər hər zaman
məsuliyyətini daşıdıqları bu mübarizə üçün nəyin ən xeyirli olduğunu təsbit edib onu tətbiq etməklə məsuldurlar. 43 Düşünən İnsan, Avqust 2013 Düşünən İnsan, Avqust 2013 Yüklə 0,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|