E L e k t r o n b I z n e s
E L E K T R O N B İ Z N E S
Yüklə 2,88 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- E L E K T R O N B İ Z N E S
- E L E K T R O N B İ Z N E S _________________________39___________________________ ELEKTRON BİZNESİN İNTEQRASİYA SƏVİYYƏLƏRİ
E L E K T R O N B İ Z N E S _________________________38___________________________ Həll qəbul edilərkən müəyyənedici amillər kimi sahibolmanın icmal dəyəri (SİD - TCO -Total cost of Ownership – совокупная стоимость владения (ССВ)) və investisiyaların qaytarılması göstəricisi (ROI - Return on Investment – показатель возврата инвестиций (ПВИ) ) ön plana çəkilməlidir. Yəni seçilən sistemin xərci ağlabatan, xərçinin çıxarılması təminatlı olmalıdır. Proqram-aparat platformalarının seçilməsinə həlledici təsir göstərən amillərdən: təşkilatın sərəncamında olan hesablayıcı vasitələr, hesablayıcı texnikanı müşayiət edən və avtomatlaşdırılmış sistemlərin layihələşdirilməsi ilə məşğul olan işçi heyətin təcrübəsi və ixtisas səviyyəsi və informasiya infrastrukturunun inkişafı sahəsinə rəhbərlik edənlərin strateji qərarları misal göstərilə bilər. E L E K T R O N B İ Z N E S _________________________39___________________________ ELEKTRON BİZNESİN İNTEQRASİYA SƏVİYYƏLƏRİ Elekrton biznesin aparılması platforması kimi İnternetin mənimsənilməsi həmişə subyektin özünün kiberfəzada mövcudluğunun qeyd edilməsi mərhələsindən başlanır. Birinci mərhələdə təşkilat öz fəaliyyətinin istiqamətini xarakterizə edən məlumatların, yəni, məhsullar və xidmətlər barədə xəbərlərin, əlaqə ünvanları və telefonlarının və s. qeyd edildiyi informasiya səhifələri toplusu yaradır. Bəzən bu səhifələr təşkilatın bəzi, məsələn, məhsulların qiymətlərini saxlayan daxili verilənlər bazası ilə əlaqələndirilir ki, bu bazadakı dəyişikliklər avtomatik şəkildə səhifədə öz əksini tapır. Bu mərhələdə İnternet əlavə reklam kanalı kimi istifadə edilir və bütün informasiya axınları təşkilatdan kənara istiqamətləndirilir. Nisbətən mürəkkəb mərhələ informasiya axınlarının xaricdən təşkilata yönəldilməsini tələb edir. Bu axınlar istifadəçilər arasında sorğu aparılması yolu ilə əldə edilmiş bazarın vəziyyəti haqqında və ya qarşılıqlı iqtisadi fəaliyyətin forması, məsələn, məhsul üçün sifariş formasının doldurulması barədə lazımi məlumatları daşıya bilər. Bu mərhələyə çıxış daha böyük iqtisadi səmərə vəd edir. Lakin təşkilatın bu mərhələyə keçməsi üçün təhlükəsizlik maneəsi aşılmalıdır (aradan qaldırılmalıdır). Xarici istifadəçilərin təşkilatın daxili strukturları ilə (həm verilənlər bazaları, həm də işçi heyəti ilə) qarşılıqlı fəaliyyətinə icazə verən qərarlar səviyyəsinə çıxmaq lazımdır. E L E K T R O N B İ Z N E S _________________________40___________________________ “Küçə” (daha doğrusu, virtual küçə) istifadəçilərinə xidmət göstərmək səviyyəsinə çıxarkən həmin istifadəçilərin təşkilatın resurslarına pozuçu təsiri imkanlarını hesaba almaq lazımdır. İşçi heyətinə kiberfəza strukturları ilə qarşılıqlı fəaliyyət göstərmək imkanının verilməsi təşkilatın maliyyə resurslarının qeyri-məqsədli istifadə edilməsinə (məsələn, elektron poçtun və iş vaxtının xidməti vəzifəyə dəxli olmayan yazışmalar üçün istifadə edilməsi) şərait yaradır. Növbəti mərhələdə təşkilatın ayrı-ayrı iqtisadi fəaliyyət əməliyyatlarının (sifarişlərin rəsmiləşdirilməsi, müqavilələrin bağlanması, malgöndərənlər və malalanlarla hesablaşmalar və s.) İnternet vasitəsilə həyata keçirilməsini təmin edən həllər işlənib hazırlanır və tətbiq edilir. Hər bir proqram əlavəsi ayrıca (əlahiddə) struktur kimi işləyir və təşkilatın informasiya resursları ilə özünəməxsus interfeysə malik olur. Səviyyədən- səviyyəyə keçdikcə hər bir həllin (qərarın) iqtisadi cəhətdən məqsədəuyğunluğu daha əyani olur, kiberfəzada aparılan biznesin təhlükəsizliyinin təminatına cavabdeh olan işçi heyətinin topladığı təcrübə və ixtisas hazırlığı rəhbərliyə daha çox optimizm aşılayır. Real inteqrasiya mərhələsinə keçid bütün biznes- proseslərin iki tərəfli koordinasiyassına gətirib çıxarır. İnteqrasiya təşkilatın əvvəl mövcud olmuş verilənlər bazalarındakı məlumatları özündə birləşdirən vahid informasiya serveri əsasında həyata keçirilir və dəyər əlavə edilməsi zəncirlərinin formalaşdırılması zamanı xərclərin azaldılması üzrə işlərin koordinasiya edilməsinə və daxili və xarici əməliyyatların icrasının səmərəliliyinin yüksəldilməsinə imkan verir. Növbəti mərhələdə bazarın müəyyən sektoru üçün məhsul və xidmət istehsalında iştirak edən bütün firmalar E L E K T R O N B İ Z N E S _________________________41___________________________ inteqrasiya edilir. İnteqrasiya istehsal prosesinin, müqavilələr və qarşılıqlı hesablaşmalar sisteminin idarə edilməsi üçün vahid informasiya mühitinin yradılması əsasında mümkün olur. Beləliklə, elektron bazarının vahid kiberfəzası yaradılır. Elektron biznesin inteqrasiya səviyyələrinin şərh edilən inkişafı sxemində hər bir növbəti inkişaf mərhələsi özündən əvvəlki mərhələnin məntiqi davamı kimi formalaşdırılır. Biznes-əlavələrin təkamülü elektron biznesin inteqrasiyası proseslərinin gedişində aşağıdakı mərhələlərdən keçir: • Server inteqrasiyası instrumentləri, məhsuldarlığın təhlili üçün proqram instrumentləri, işçi qruplar üçün tətbiqi proqramlar, İnternet texnologiyaları əsasında təşkil edilmiş firmadaxili proqram əlavələri, kompüterləşdirilmiş öyrətmə; • Maraq qrupları üçün müştəri proqram əlavələri, sahəvi şaquli və sahəvi üfqi əlavələr; • Elektron ticarət sistemləri, elektron biznesin tətbiqi proqramları, virtual şirkətin fəaliyyətini təmin edən proqram vasitələri; • Təşkilat üçün müqavilə bağlanması proseslərinin idarə edilməsi, məhsul və xidmətlərin qlobal axtarışı, milli və qlobal informasiya infrastrukturları. İnformasiyanın idarə edilməsi texnologiyalarının təkamülü elektron biznesin inteqrasiyası proseslərinin gedişində aşağıdakı mərhələlərdən keçir: • Faylların göndərilməsi, daxili elektron poçt, təşkilatdaxili elektron məlumat mübadiləsi; • Xəbər mübadiləsinin universal interfeysi, iqtisadi birliklərin verilənlər bazaları, birliklərin işçi qrupları arasında məlumat mübadiləsi texnologiyası; Yüklə 2,88 Kb. Dostları ilə paylaş:
|