Ənvər M ete Həmidov, Zəmurə Həmidova
: lari, əməlisaleh (yaxud evlənməyə qabil) kölə və cariyələrinizi
evləndirin. Əgər onlar yoxsuldurlarsa, Allah öz lütfü ilə onları
dövlətli edər. Allah (lütfü, mərhəmətilə) genişdir, (hər şeyi) bi
ləndir.
ən-Nur surəsi, ayə 32.
Qadınlarınızın mehrlərini könül xoşluğuyla verin! Əgər o n
lar qəlbən, öz razılıqları ilə bundan sizə bir şey bağışlasalar,
onu halal olaraq nuşcanlıqla yeyin!
Yetimləri nikah yaşm a çatıncaya qədər sınayın. Əgər ağla
dolduqlarım (həddi-büluğa çatdıqlarını) hiss etsəniz, mallarını
Özlərinə qaytarın.
.. .ərli qadınları alm aq Allahın yazısı (hökmü) ilə sizə (ha
ram edildi). B unlardan başqaları isə namusla (iffətlə), zinakar
lığa yol vermədən, mallarınızı sərf edərək (mehrlərini verərək)
evlənmək üçün sizə halal edildi.
ən-Nisa surəsi, ayə 4, 6,24.
Məhəmməd peyğəmbər (s.) buyurmuşdur:
Allahın Rəsulu Xədicə haqqında belə buyurmuşdur: «Al
lah mənə Xədicədən d ah a xeyirli qadın bəxş etməmişdir. Bütün
insanlar inanmadığı halda, o mənə inanmışdı. Hamı məni tək-
zib edərkən, o məni təsdiq etmişdi. İnsanlar məndən qaçarkən,
o məni var-dövləti ilə dəstəkləmişdi...»
***
M ən də qız övladlarının atasıyam və anaları da qiymətli
həyat yoldaşıdır.
* * *
Qızlara nifrət etməyin, çünki onlar qiymətli can yoldaşları
dır.
İnsanların ən xeyirlisi qadınlarm a və qız uşaqlarına qaışı
ən xeyirli olanlardır.
286
İntellektual ekologiya
Həzrət Peyğəmbər (s.): «Allahdan qorxun, övladlarınızın
aıasmda ədalətə riayət edin» - buyurm uşdur. Başqa bir hədis
də: «Ey səhabələrim və ümmətim, övladlarınızın arasında eyni
cür davramn. M ən övladlardan birini üstün tutsaydım, qadın
ları daha üstün qəbul edər və onları seçərdim ... övladlarınızın
arasında ədalətli olun.»
Subay qadm özü haqqında valideynlərindən daha çox
haqq sahibidir.
Həzrət Əli (ə.) siğənin haram edilməsini bizə belə bildirir:
«Həzrət Peyğəmbərin (s.) vəzifələndirdiyi carçı Heybər günü
bunları bizə eşitdirdi: «Diqqət edin, Allah və Rəsulu (s.) siğəni
sizə qadağan etmişdir.»
İbn Abbas (Həzrət Peyğəmbərin (s.) əmisi oğlu):
Siğə leş, qan və donuz əti kimidir.
Səhabələrdən M uğıra b. Şubə (ə.) bir qadınla ailə həyatı
qurm aq istədiyini Həzrət Peyğəmbərə (s.) söyləyəndə Rəsulul
lah (s.) həmin qadım görüb-görmədiyini ondan soruşmuşdu.
M uğıra (ə.) görmədiyini söyləyəndə isə Peyğəmbər (s.): «Get
gör, çünki bu bir-birinizi başa düşüb uyğunlaşmağınız üçün ən
uyğun davranışdır» - demişdir. (Nəsai, N ikah, 17)
Həzrət Peyğəmbərin (s.) dövründə qız istəmək məsələsi
müasir dünyanın bugünkü insanlarım belə təəccübləndirəcək
qədər azad idi. Həzrət Əli (ə.) Peyğəmbərin qızı Fatiməni (r.a.)
şəxsən Rəsulullahın (s.) özündən istəmişdir... Hətta nam usu ilə
tam nan bəzi qadınlar ərə getmək istəklərini şəxsən özləri bildi
rərdilər. Bu həmin şəxslərin səmimiyyəti ilə əlaqədar idi (Əh
məd bin Həmbəl, 1, 80).
Allahın Rəsulu (s.) bəzi səhabələrin dünya nemətlərindən
uzaqlaşaraq özlərini ibadətə həsr etmələrinə razı olmamışdır.
Səhabələrdən Osman bin M azun (ə.) dünyadan və qadından əl
çəkib özünü ibadətə həsr etmək arzusunu reallaşdırmaq
istəyəndə Həzrət Peyğəmbər (s.) icazə verməmişdir. (Buxari,
287
Əmər M ete Həmidov, Zərnurə Həmidova
N ikah, 8)
İslam dinində evlənm ək ibadət sayılır. Kəbin lüğətdə «əla
və etmək», «topalam aq» və «müqavilə imzalamaq» deməkdir.
İslam hüququnda isə «evlilik müqaviləsi» mənasında işlədilir.
Dini istilahda kəbin belə ifadə edilir: «Evlənmələri qadağan ol
m ayan bir oğlanla b ir qızın arasında bağlanan, müştərək həyat
və nəsli davam etdirm ək üçün bir əlaqə m eydana gətirən
müqavilədir.»
islam alimlərinin əksəriyyətinə görə, kəbinin 6 şərti vardır:
1. H ər iki tərəfin qəbulu.
2. Qadın.
3. Kişi.
4. Şahidlər.
5. M ehr.
6. Elan (toy).
Bugünkü İslam alimləri dövlət qeydiyyatından keçməyi və
kəbinin rəsmilədirilməsini də əsas şərt kimi qəbul edirlər. Hər
iki tərəf evlənmək istədiklərini kəbin kəsilən yerdə açıqlamalı-
d u . Təklifdən dərhal sonra cavab verilməlidir. Təklif və qəbul
hər iki tərəf və şahidlər tərəfindən eşidilməli və başa düşülməli
dir. A ncaq lal və karlar xüsusi işarələrlə istəklərini yerinə yetirə
bilərlər.
İslam dini zinam (kəbinsiz cinsi əlaqə) qadağan etmiş, kişi
ilə qadın arasındakı əlaqələrin yeganə yolu olaraq daimi evli
liyi qəbul etmişdir. İslam dinində evlilikdə əsas məqsəd təkcə
təbii ehtiyacları təm in etm ək deyil. Bu məqsədlərin ən baş
lanğıcı ru h və bədən sağlığı ilə təmiz nəsillər yetişdirməkdir.
H əzrət Peyğəmbərin (s.) belə dediyi bildirilir: «Ey insanlar!
Q adınlardan siğə ilə istifadə etməyi Allah qiyamət gününə qə
dər h aram etmişdir. H ər kim in yanında belə bir qadın varsa,
on u tərk etsin və o n lara verdiklərinizdən də heç nə almayın.»
(Muslim, N ikah, 21,22, 23)
Siğə qadım n heysiyyəti, qüruru ilə oynamaqdır. Burda q a
dın icarəyə götürülən m al hökmündə olur. Kişidən aldığı mal
vəsaiti hesabına bütün bədənini ona təslim etməsi qadım alçal
288
İntellektual ekologiya
dır. Belə hallarda qadın kişinin həvəslərinə qurban rolunu oy
nayır. Siğənin İslam da qadağan olunan zinadan - kəbinsiz cin
si əlaqədən nə fərqi var? Zinada məqsəd şəhvətin söndürülmə
sidir. Kəbində məqsəd isə nəslin çoxalması və ailə səadətidir.
Quranda d a bildirildiyi kimi, insanların qadın-kişi fərqi
qoyulmadan həm dünya həyatındakı imtahanları, həm də axi-
rotdəki mükafat və cəzaları qadm və kişi üçün eynidir.
Dörd qız atası olan, nəsli qızı Həzrət Fatimə (r.a.) ilə da
vam edən və özünü «qızlar atası» kimi tam dan Həzrət Məhəm
məd (s.) İslamdan əvvəlki oğlan-qız ayrı-seçkiliyini, öz həyatın
dan da göründüyü kimi, aradan qaldırmışdır. Həzrət Aişəyə
(r.a.) dünyaya bir körpə gəldiyi xəbər veriləndə: «Tam yaradı
lıb?» - deyə, soruşardı. «Bəli» cavabı alanda «aləmlərin Rəbbi
nə şükür olsun» - deyə dua edərdi.
«Oda giriftar olanların çoxu subaydır. Allah yanında
evlənmədən əziz bir bağlılıq yoxdur. Ən mənfur ayrılıq ailə
əsasının dağılmasıdır.» (Həbibullah Əhmədi)
Beləliklə, araşdırmalarımız və təqdim etdiyimiz məlumat
lardan aydın olur ki, İslam qadım cahillik cəmiyyətinin qeyri-
insani vəziyyətindən çıxararaq müasir dünyanın yeni verdiyi
haqları 1400 il əvvəl bəxş edərək cins arasındakı uçurum u ara
dan qaldıran yegənə dindir. İslam dinində qadın və kişilərin
hüquqları eyni dərəcədə ədalətlə mühafizə edilir. Əvvəllər qeyd
etdiyimiz kimi, qadm və kişi sözlərinin Q uranda eyni sayda 23
dəfə zikr edilməsi də islamın qadm-kişi bərabərliyinə ən gözəl
sübutdur. Qurani-Kərim də və müqəddəslərin kəlamlarında qa
dına, onun sağlamlığına olan qayğı müasir dövr üçün də bir ör
nəkdir. İnsan dünyaya gələndən bu günə qədər qadına verilən
qiymət təkrarolunm az və müqəddəsdir. «Cənnət anaların ay
aqları altındadır.» kəlamından müqəddəs həyatda nə ola bilər?
Bugünkü qız gələcəyin anasıdır. Uşağın ilk tərbiyəçisi də məhz
anadır. Bəşəriyyət yalnız ana tərbiyəsi ilə yüksələcək. Planeti
mizdə intellektual ekoloji tarazlıq yalnız ana dühası ilə qoru
nacaq.
289
Dostları ilə paylaş: |