Ebedi yol islam kohne indd
Yüklə 4,23 Mb. Pdf görüntüsü
|
188 Əbədi Yol Xəritəsi İSLAM N t
Ə KYOLU N ƏŞ R İYY AT I Türklər, Monqollar və Yaponlar kimi Orta Asiya və Şərq öl kə- lərində yaşayan digər millətlər azğın Buddizm ilə gü lünc büt pə rəst- li yin arasında qaldılar. Hindistanda VI əsrdə bütpərəstlik son həddinə çatdı. Ve da lar- dakı tanrıların sayı 33 ikən bu əsrdə 330 000 000 oldu. Parlaq, ca- zi bədar və həyat üçün lüzumlu görülən hər şey tanrı olaraq qəbul edi lib sitayiş edilirdi. 154 Ərəblərdə də bütpərəstlik, içki, qumar, faiz, zina, qəbilə tə əs- süb keşliyi, qan davası kimi pisliklər olduqca inkişaf etmişdi.İnsanlar ağa ca, daşa, çaya və daha buna bənzər, özlərinə belə fayda və zə- rə ri toxunmayan varlıqlara sitayiş edirdi. Əqli qabiliyyətləri pozu la- raq düşüncə aləmləri alt-üst olmuşdu. Qız uşaqlarını diri-diri torpa ğa bas dıracaq qədər azğınlaşmışdılar. Qısacası, dünyanın hər tərəfində bir pərişanlıq hökm sü rür- dü. Bə şəriyyət nəfsaniliyin zülmətində yolunu azmış, susuz luq dan dodaqları qurumuş, qaranlıqda önünü görməz hala gəl miş di ki, Allah-Təala mərhəmət etdi və son peyğəmbərini göndər di. Təbliğ vəzifəsinə başlayan Rəsulullah (s.ə.s) insanların şiddətli mü qa vi- mə tləri ilə qarşılaşdı. Qarşısına çıxan böyük sıxıntı və çətinliklə rə bən zərsiz bir səbir və fədakarlıqla sinə gərdi və nəhayət İslam dini ni bə şərə təbliğ etdi. Yerüzünü bürüyən qaranlıqlar içində ilahi bir nur par lamağa başladı. O nurun adı İslam idi. İslam hər çeydən əvvəl bəşəriyyətə doğru bir inanc gətirdi. • İn sanlar İslam ilə onları yaradan uca qüdrəti tanıdılar və onun vəsflərini öyrəndilər. İslamın gətirdiyi iman əsasları insanın əminlik, iffət, heysiyət və şə rəfinin yeganə mühafizəçisi idi. Heç kimin görə bilməyəcəyi yal- nız və kimsəsiz yerlərdə belə, azğınlaşan şəhvani arzu və ehtiras- la ra qarşı polad bir zireh kimi dayanırdı. 155
Allahın, onu gördüyü nü, şah damarından daha yaxın olduğunu, mələklərin kiçik-böyük bü- tün söz və əməllərini qeyd etdiklərini və axirətdə böyük bir he sa- ba çəkiləcəyini bilən insan necə haqsızlıq edə bilər axı?! Təbəri (v. 310/923) belə nəql edir: 154
Əbul-Həsən en-Nədvi, Müsəlmanların Zəifləməsi ilə Dünya Nələr İtirdi, tərc. Məhmət Süslü, İstanbul 1986, səh. 60-61. Bu kitabın İngiliscə tərcüməsi İslam and The World adı ilə Pakistanın Lahor şəhrindəki Pəncab Universiteti mətbəəsində nəşr olunmuşdur. 155 Nədəvi, a.k.ə., səh. 114, 189 N o İP Ə KYOLU N ƏŞ R İYY AT I “Müsəlmanlar Mədain şəhərini zəbt etdikləri zaman bü tün qə- ni mət ləri topladılar. Bu əsnada bir nəfər yaxınlaşdı. Əlində bir küp qı zıl var dı. Küpü qanimətləri toplayan məmura verdi. Məmurun ya- nın da olanlar: “İndiyə qədər belə birisini heç görməmişdik. Əlimizdəki bü tün əş yalar bunun dəyərinə çata bilməz, hətta ona heç yaxınlaşa da bil məz!..” dedilər. Qızılları gətirən adama: “Bunların üstündən bir şey götürdünmü?” deyə soruşdular. “Allaha and olsun ki, Allah qorxusu olmasaydı bu küpü si zə gə tir - məzdim”, dedi. Həmin şəxsin yaxşı bir insan olduğunu anladı lar və: “Sən kimsən?” deyə soruşduar. “Allaha and olsun ki, sizin və başqalarının mədhlərindən uzaq qa laraq nəfsimin qürurundan və riyakarlıqdan qurtulmaq üçün kim ol duğumu deyə bilməyəcəyəm. Ancaq bu qədərini deyə bilə rəm ki, mən Allaha həmd edən və Onun mükafatından başqa bir şey is tə- mə yən bir bəndəyəm,” dedi. Qayıdıb gedərkən arxasına bir nəfər saldılar və yoldaşları nın ya nına çatana qədər onu izlədilər. Təqib edən adam, yoldaşların dan onun kim olduğunu soruşdu, onlar da Amir bin Abdiqes oldu ğu nu söylədilər. 156 İnsanlar zaman keçdikcə Allahın onlardan nə istədiyini, Ona • ne cə bəndəlik etmələri lazım olduğunu və hər şeydən çox sev dikləri Rəbblərinə qarşı necə yaxınlaşacaqlarını bil məz ol
dular. İslam onlara, insanı Allaha yaxınlaşdıracaq ən gö zəl iba dət şəkillərini öyrətdi. Dünya ümumi olaraq müdhiş bir əxlaqi çöküntü yaşayır dı. • Bə zi əxlaqi vəsflərə sahib olanlar da bunların əslini təh rif et miş dilər. Məsələn, səhralarda yaşayan ərəb bədəviləri, if fət, verdiyi sözə əməl etmə, comərdlik, vəfa, sədaqət, sə bir və mərdlik kimi mədhə dəyər vəsflərə sahib idilər. Ancaq bu vəsflər onlarda ifrat və təfrit ilə fitri zəminindən uzaqlaş mış bir vəziyyətdə idi. İffət və şərəflərini qorumaq naminə ki çik qız uşaqlarını, anaların ürəklərini dağlayaraq diri-diri tor pa ğa basdırır, comərdliklərinə şübhə etməsinlər deyə zəru ri mal larını göyə sovurur, igidlik və mərdlik nümayiş etdir mək üçün öz aralarında qanlı müharibələr baş verir və bunu uzun il- 156
Təbəri, Tarix, Beyrut 1407, II, 465. İslamin Başlıca Xüsusiyyətləri 190 Əbədi Yol Xəritəsi İSLAM N t
Ə KYOLU N ƏŞ R İYY AT I lər davam etdirirdilər. İslamın zühur etməsi ilə cahiliyyə nin əx la qi vəsfləri böyük bir məna dəyişikliyinə məruz qalaraq əsl ma hiyyətinə büründü və kamilləşdi. İslam insanları eqoizmdən xilas edib fədakar fərdlər ha lı na • gətirdi. Bir-birini yeyən insanlar, bir-birlərinin yaxşılığı nı is tə yən və bir-birnə xidmət edəcək hala gəldilər. Qəbilə təəssübkeşliyi, irqçilik, varlı-kasıb ayrıseçkiliyi ara- • dan qalx dı, bütün insanların bərabərhüquqlu olduğu hər kəsə elan edil di. İnsanların dərəcəsi Allaha etdikləri bəndəliklə öl çü lür. Təkəbbür, özünü bəyənmək, qeybət, həsəd kimi zə rər li vəsflərin yerini təvazökarlıq, fədakarlıq, öz nöqsanları nı gör mə, özü üçün istədiyini din qardaşı üçün də istəyə bil mə xis lətləri aldı. İslam, qan qohumluğunun çox güclü olduğu bir dövr- • də, inanc və düşüncə əlaqənin, bunlardan daha üstün ol du ğu nu öyrətdi. Rəsulullahin (s.ə.s) təsis etdiyi cəmiy yət, şəx sən özləri bunu yaşayaraq bütün bəşəriyyətə göstərdi. Al lah Rə su lu (s.ə.s) müsəlman olan kölələri və kasıb təbəqədən olan in sanları, Məkkənin kafir olan soylu və varlı insanla rın dan üstün tutdu. Daha əvvəl güclülərin və varlıların köləsi vəziyyətinə dü şən • insanlar, “Allaha üsyanın olduğu yerdə bəndəyə ita ət edilməz” 157 , hədisi-şərifi ilə hürriyyətlərinə nail oldular. Bə şə riy yət həqiqi şərəf və heysiyyətini yenidən əldə etdi. Sevgini itirmiş olan bəşəriyyət, İslam sayəsində “Sev- • gi Mədəniyyəti”ni qurdu. 158 İnsanlar “Yaradılanı sev, Ya ra dan dan ötrü” anlayışı ilə digər insanları, heyvanları, bitkiləri və hət ta cansız varlıqları belə sevməyi və həmcinsləri uğrun da can larını fəda etməyi öyrəndilər, fədakarlığa alışdılar. İslam, yer üzünün gəlib-keçmiş ən böyük mədəniyyəti ni • qur du. İslam mədəniyyəti; cəmiyyəti ilə, ticarət ilə, sənəti ilə, iq ti- sa diyyatı ilə, memarlıq sənəti ilə, musiqisi ilə bəşəriyyətə bir çox əvəzsiz xidmətlər etdi. Bəşəriyyətə qardaşlığı öy rət di, tacirlərə dürüstülk, etibarlıq və çalışqanlıq qazandırdı. İslamın bəşəriyyətə öyrətdiyi ən mühüm xüsuslardan biri • də tə mizlikdir. Xristianların mühüm simalarından Əziz Bene dikt, in - sanın ancaq zərurət halında qaldıqda yuyunmasına ica zə ve rildiyini 157
158
Bu mövzuda Prof. Dr. Raşit Küçük Hocaəfendrnin Sevgi Mədəniyyəti (İstanbul 2000) adlı kitabına baxmaq olar. Yüklə 4,23 Mb. Dostları ilə paylaş:
|