EcoVision
Yüklə 0,84 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İnsanları elektron ticarətə hazırlamaq və bazar yaratmaq lazımdır
48 EcoVision ƏSAS MÖVZU davamı olaraq nəinki paytaxt Bakıda, həmçinin bölgələrdə də müasir İKT sənayesinin təşəkkül tapacağı, innovativ startapların, həmçinin sahə üzrə iri layihələr həyata keçirəcək sahibkarlıq subyektlərinin ölkədə “bilik iqtisadiyyatı”nın qurul- masına böyük töhfə verəcəyi şübhəsizdir. Sahibkarlıq subyektlərinə İKT sahəsinin əsasən hansı istiqamətləri üzrə güzəştli kreditlər verilir və bugünə kimi verilən kreditlərin həcmi nə qədərdir? İnnovativ layihələrin həyata keçirilməsi, yeni texniki qurğuların yaradılması, İKT məhsullarının istehsalı, yeni texnologiyaların tətbiqi ilə xidmətlər göstərilməsi və İKT-nin digər sahələri üzrə fəaliyyət göstərən sahibkarlıq subyektləri fondun vəsaiti he- sabına güzəştli kreditlər ala bilərlər. Bunun üçün sa- hibkarlar müvəkkil kredit təşkilatlarına, yəni fondla əməkdaşlıq edən banklara müraciət etməlidirlər. Layihələr bankların mütəxəssisləri tərəfindən təhlil edilir və müsbət qiymətləndirilənlər fonda təqdim edilir. Fond isə təqdim olunan layihələrin ekspertizasını həyata keçirir. Banklar fondun müsbət qərarını aldıqdan sonra kreditlərin sahib- karlara ayrılması haqqında son qərarı verir. Sahib- karlara kredit vəsaiti 10 min manatdan 5 milyon manatadək 10 ilədək müddətə illik 5 faiz dərəcəsi ilə verilir. Qeyd etmək istərdim ki, hal-hazıradək fond tərəfindən İKT sektorunda fəaliyyət göstərən sahibkarlıq subyektlərinə 4 milyon 600 min manat məbləğində kredit vəsaiti verilib.
Fond İKT sahəsində beynəlxalq təcrübəni öyrənmək məqsədilə müxtəlif ölkələrin və nüfuzlu təşkilatların nümayəndə heyətləri ilə görüşlər ke- çirir. Fondun əməkdaşları beynəlxalq tədbirlərdə fəal iştirak edir. Türkiyə, Böyük Britaniya, Finlan- diya, Macarıstana və Almaniyaya səfərlər təşkil olunmuş, orada fəaliyyət göstərən analoji fondlar və təşkilatların təcrübəsinin öyrənilməsi, həmçinin qarşılıqlı əməkdaşlığın qu- rulması məqsədilə bir sıra görüşlər keçirilmişdir. Ko- reya Respublikası, Çin Xalq Respublikası, Birləşmiş Ərəb
Əmirliklərinin səfirləri ilə görüşlər ke- çirilmiş və əməkdaşlıq əlaqələrinin qurulması perspektivləri müzakirə olunmuşdur. Fondun təşəbbüsü ilə Böyük Bri- taniyanın MTİ şirkəti tərəfindən təsis olunmuş “TransTech Capital” (TTC) şirkəti ölkənin aparıcı təhsil və elmi-tədqiqat mərkəzlərində görüşlər keçirir. Fond bu qurumla Azərbaycanda fəaliyyət göstərən ali məktəblər və elmi-tədqiqat institut- ları ilə İKT sahəsində vençur maliyyələşdirilməsini və texnologiyaların transferini həyata keçirən qa- baqcıl şirkətlərlə əməkdaşlıq qurmaqda vasitəçilik edir. Adıçəkilən şirkət bu sahədəki təcrübəsinin Azərbaycanda tətbiqi və qarşılıqlı əməkdaşlığın qurulmasında maraqlı olduğunu nəzərə alaraq, ölkəmizdə elm əsaslı potensialın qiymətləndirilməsi və potensialı yüksək olan qurumlarda texnolo- ji transfer mərkəzlərinin yaradılması və inno- vativ layihələrin maliyyələşdirilməsinin həyata keçirilməsini təklif etmişdir. İ nnovativ layihələrin həyata keçirilməsi, yeni texniki qur- ğuların yaradılması, İKT məhsullarının istehsalı, yeni tex- nologiyaların tətbiqi ilə xidmətlər göstərilməsi və İKT-nin digər sahələri üzrə fəaliyyət göstərən sahibkarlıq subyektləri fondun vəsaiti hesabına güzəştli kreditlər ala bilərlər. Bu- nun üçün sahibkarlar müvəkkil kredit təşkilatlarına, yəni fondla əməkdaşlıq edən banklara müraciət etməlidirlər. Layihələr bankların mütəxəssisləri tərəfindən təhlil edi- lir və müsbət qiymətləndirilənlər fonda təqdim edilir. Fond isə təqdim olunan layihələrin ekspertizasını həyata keçirir.
49 Fərid müəllim, Azərbaycanda elektron ticarətin ilk təşəbbüsçülərindən biri kimi ölkəmizdə elektron ticarətin vəziyyətini necə qiymətləndirirsiniz? Azərbaycanda elektron ticarətin vəziyyətindən danışı- rıqsa, düşünürəm ki, buna iki istiqamətdən baxmaq lazım- dır. Vətəndaşların xarici və yerli e-ticarət portallarından etdiyi alış-verişə görə vəziyyəti qiymətləndirmək lazımdır. Əlbəttə ki, xarici elektron ticarət resurslarından edilən alış-verişin həcmi dəfələrlə çoxdur. Buna əsas səbəb ge- niş mal çeşidi və qiymətlərin aşağı olmasıdır. Məsələn, bu gün telefonu internet vasitəsilə Dubaydan alıb Bakıya gətirmək onu Bakıdan almaqdan ucuz başa gəlir. Düz- dür, bu zaman mal zəmanətli olmur, amma risk edənlər, buna önəm verməyənlər kifayət qədərdir. Geyimdə isə qiymətdən əlavə çeşid də önəmlidir. Xarici saytlarda bu tip malların çeşidinin sayı-hesabı yoxdur. İnsanlar bir çox halda kimlərsə tərəfindən seçilib ölkəyə gətirilən və ticarət mərkəzlərində satılan məhsulları almaqdansa internet vasitəsilə daha fərqli və nisbətən ucuz məhsulları almağa üstünlük verirlər. Məsələn, həyat yoldaşım özü və qızımız üçün alış-verişin 90 faizini xarici e-ticarət portallarından edir. Yüzlərlə belə ailə tanıyıram. İnternet üzərindən alış- veriş həm sərfəli, həm də rahatdır. Elektron ticarət xidməti göstərən yerli saytlarımız da var. Onların dövriyyəsi beynəlxalq e-ticarət por- tallarına nisbətən çox cüzidir. Xidmət verən şirkətlər məhsulsatanlardan daha çox istifadə olunur. Sığorta, yemək sifarişi, malları real həyatda alıb müştəriyə çatdı- ran əlaqələndiricilər, səyahət və s. kimi xidmətlərin sayt- ları daha çox populyardır. Potensial var, amma deyərdim ki, hazırda yerli e-ticarət resurslarının dövriyyəsi potensial imkanlardan çox aşağıdır. Müasir dövrümüzdə şirkətlər öz müştəriləri ilə münasibətlərini, demək olar, internet vasitəsilə qurur və xidmətlərini virtual olaraq təşkil edirlər. Fikrinizcə, ölkəmizdə iş adamlarının elektron ticarətə maraq göstərməməsinin səbəbi nədir? Düz deyirsiniz. İnkişaf etmiş ölkələrdə bugün şirkətlər müştərilərlə münasibətlərini əsasən internet vasitəsilə qu- rur. Təəssüf ki, bizdə hələ ki elektron xidmətlərin səviyyəsi belə deyil. Şirkət rəhbərlərimiz hesab edirlər ki, müştərilər buna hazır deyillər. İnkişaf etmiş ölkələrdə elektron ticarətdən istifadə edənlərin əksəriyyətini orta təbəqə təşkil edir. On- lar daima işdə olan, normal maaş alan və vaxtlarının çox hissəsini kompüter arxasında keçirənlərdir. Təəssüf ki, bi- zim bir çox şirkət rəhbərləri bu təbəqənin bizdə az olduğu- nu və nəzərəçarpacaq dövriyyə yaratmağa qadir olmadı- ğını düşünürlər. Bir sözlə, belə bir bəhanə gətirilir ki, bizdə
Yüklə 0,84 Mb. Dostları ilə paylaş:
|