Elżbieta Struzik

BIOELEKTRONICZNA  METAFIZYKA  ŚWIATŁA  W.  SEDLAKA

115

trwogi,  bojaźni  czy  nawet  lęku  wobec  sacrum,  uczucie  zależności  stworzenia. 

Sacrum  przejawia  się  jako  nadnaturalna  moc  twórcza  zupełnie  innego  po­

rządku niż  sam  człowiek.  Bóg  pozostaje  odwieczną tajemnicą,  której  człowiek 

nie  może  pojąć.  „Absolut  nie  da  się  pojąć,  to  co  tajemnicze,  jest  niepojęte. 

Absolut to  coś takiego,  co przekracza granice pojętności nie przez swą jakość, 

bo  ta  jest  nam  dobrze  znana,  lecz  przez  formę  jakości.  Natom iast  to,  co 

tajemnicze,  jest  tym,  co  przekracza  w  ogóle  wszelką  pojętność  i  poprzez  swą 

formę,  jakość  i  istotę jest  »czymś  całkiem  innym«.”51  Określenie  Boga  jako 

Nieskończoności,  stanowi  próbę  sprowadzenia  Go  do  niewyobrażalnego 

pojęcia,  które  tylko  intuicyjnie  może  być  przeczuwane.  Nieskończoność  jawi 

się  jako  transcendentna  wobec  świata  moc.

Tymczasem  w  metafizyce  Sedlaka  Nieskończoność  zostaje  umieszczona 

wewnątrz  wszechświata,  rozumiana  jako  niewyobrażalny  początek  i  koniec 

wszechświata,  ale  rówież  jako  wewnętrzna  siła  rodząca  życie.  Człowiek  jest 

bytem  powołanym  do  uczestnictwa  w  Nieskończoności.  „Człowiek  wyszedł 

z  Nieskończoności,  przebiega jakiś  odcinek  przyrody  zwany  życiem  i  znowu 

zmierza  do  Nieskończoności.”52  Nieskończoność  rozumiana  jako  początek 

i  koniec,  jako  Alfa  i  Omega  wszechświata,  ta  Nieskończoność  jawi  się 

człowiekowi jako coś bliskiego, ponieważ człowiek został obdarowany m ałą jej 

cząstką,  nieskończoność,  jako  immanencja  bytu  ludzkiego,  przynależy  do 

Nieskończoności  pojmowanej  w  sposób  transcendentny.  Nieskończoność 

wszechświata  i  nieskończoność  człowieka  zawierają  się  w  Nieskończoności 

Boga.  Analiza  pojęcia  nieskończoności,  odnosząca  się  do  bytu  Boskiego, 

ostatecznie zostaje  skierowana na  odkrycie nieskończoności wszechświata,  ale 

Sedlak dostrzega ją  również w człowieku jako bycie uczestniczącym w procesie 

ewolucyjnym.  Pojęcie  nieskończoności  staje  się  wyrazem  swoistej  duchowości 

wszechświata materialnego i człowieka.  Sedlak zauważa, iż nieskończoność jest 

kluczem  do  zrozumienia  wszechświata.  Zwraca  się  ku  odkryciom  wielu 

aspektów  nieskończoności  wśród  nieskończonych  wielkości,  którymi  zajmuje 

się fizyka,  i pośród  wielkości  nieskończenie małych,  stanowiących  pole  badań 

biologii,  ale również fizyki.  Odkrywa jeszcze jedną  nieskończoność,  a widzi ją 

w  złożoności  wszechświata.  Tylko  dzięki  komplementarnemu  badaniu  tych 

wszystkich aspektów nieskończoności możemy mówić o procesie poznawczym, 

który  określa  Sedlak  mianem  procesu  rozjaśniania  świata.  M ateria  będąc 

pierwotnym  tworzywem  wszechświata,  rozwijając  się,  ukazuje  coraz  wyższe 

formy  bytów  charakteryzujących  się  coraz  większą  złożonością,  pogłębia  się 

proces  koncentracji  materii  w  sobie.  Bóg  jest  siłą  dynamizującą  procesy 

ewolucyjne,  w  których  życie jako  światło  staje  się  zjawiskiem  podstawowym. 

Dynamizm  zostaje  udzielony  materii.  W  ten  sposób  Sedlak  wytłumaczy

51  Ibidem,  s.  177.

52  W.  S e d l a k :   Technologia  Ewangelii...,  s.  163.

8*

---

116

ELŻBIETA  STRUZIK

wszelkie procesy zachodzące we wszechświecie. Definiując życie, odwoła się do 

bioelektronicznego ujęcia tej kategorii. „Życie według pojęć bioelektronicznych 

to  fala  elektromagnetyczna  autogennego  światła  [...].  Życie  uważa  się  za 

zjawisko  elektromagnetyczne,  generowane  w  kwantowych  łączach  życia.”53 

Jego nośnikiem jest m ateria organiczna.  Procesy życiowe występujące w m ate­

rii  biotycznej  sygnalizowane  są  światłem.  Światło  to  życie.  Metafizyczna 

kategoria  światła,  interpretowanego  w  symbolice  biblijnej,  zyskuje  poparcie 

w  bioelektronice.  Bioelektroniczna  kategoria  światła utożsamia  się  z rozumie­

niem  symbolicznym  światła  jako  życia.

Epicykle  wszechświata

W procesie wieloetapowej ewolucji wszechświata Sedlak przypisuje twórczą 

rolę  światłu.  Każdy  z  etapów  rozpościera  się  w  zawrotnych  wymiarach 

nieskończonej  czasoprzestrzeni.  W  procesie  ewolucji  wyróżnić  można  trzy 

kolejne  fazy:  geosferę,  biosferę  i  noosferę.  Geosfera  to   faza  kształtowania 

wszechświata,  tran sfo rm ata  związków  nieorganicznych.  Poprzedza  ona 

„punkt  krytyczny”  pojawienia  się  życia.  Biosfera ukazuje  dynamikę  procesów 

materii  organicznej  uzyskaną  dzięki  wprzęgnięciu  światła.  Powstanie  życia, 

określane jako  „punkt krytyczny”,  determinuje nowe możliwości materialnego 

tworzywa.  „Rozpościera  się  orgia  życia  biologicznego,  granicząca  niekiedy 

z  fantazją  form,  przystosowań  do  niepomyślnych  warunków.”54  Drugim 

punktem  krytycznym  jest  wytworzenie  w  procesie  ewolucji  nowej  jakości, 

którą  stanowi  świadomość  refleksyjna.  „Świadomość  nie  jest  dopiero  koń­

cowym wynikiem ewolucji na szczeblu człowieka,  ale czynnikiem rozwijającym 

człowieka.  T a  autokatałiza  ewolucji  jest  możliwa  tylko  przy  warunku,  że 

świadomość m a cechy energii.  Pole świadomości równałoby się polu życia.  N a 

pewnym etapie rozwoju pojawił się dopiero kierunek refleksyjny jako wybrany 

ślad znaczący się na polu  świadomości.  Świadomość wchodziłaby  tym  samym 

w zakres dynamiki żyda, co dla hominizacji wydaje się zupełnie zrozumiałe.”55 

Świadomość rozpatrywana energetycznie jest falą elektromagnetyczną, podob­

nie  jak  życie  (w  myśl  założeń  elektromagnetycznej  teorii  życia).  Dlatego 

j\viadomośti  nie  należy  wyprowadzać  z jakiegoś  etapu  ewolucji,  świadomość 

m u s i 

być wyprowadzana z samej  natury 

ż y c ia  

Świadomość i żyde mieszczą się 

w  jednym  punkcie  krytycznym  —  powstania  życia.

W  u jędu  kwantowym  żyde  i  świadomość  mają  jednorodną  elektromag­

netyczną  naturę,  w  wymiarze  kwantowym  nie  można  ich  rozróżnić,  gdyż

53  Ibidem,  s.  241;  por.  W.  S e d l a k :   Życie jest  światłem.  Bioełektronika  i możliwości  nowej 

antropologii.  „Studia  Filozoficzne"  ¡978,  n r  10,  s.  91—101.

54  Ibidem,  s.  58.

55  Ibidem,  s.  98

---