Elm dunyasi 7 mehi++2++++ Layout 1

53
ELM DÜNYASI
/ Elmi‐kütləvi jurnal / 03 (07) 2014
7. Переходное излучение магнитного мо ‐
мента в плоско слоистом диэлектрике, Ес 
‐
тествен ные  и техн. науки (Россия),сер. физ.,
2009, №5
8. Son elektronun polyarizasiyasını nəzərə
almaqla müxtəlif növ antineytrinoların elek tron ‐
dan səpilməsi proseslərinin tədqiqi, Azərb.Texn.
Univer. Elmi Əsərləri (Fundamental elmlər) 2012,
cild XI (43), №3. 
9. Transverse momentum physics in  interac ‐
tions at the momentum of  4.2 GeV/c , Journal  of
Qafqaz  Univer., 2012,  №33
10. Başlanğıc və  son  elektronların  spinlərini
nəzərə almaqla  müon  və  taon  neytrinolarının
elek 
 
trondan səpilməsi  proseslərinin  tədqiqi,
ADPU‐nun  Xəbərləri, təbiət elm. ser., Bakı, 2014, №1.
Əsas nəticələri: Dördkomponentli neytrino
sxemi üzrə leptonların simmetriya qrupuna əsas ‐
lanan vahid  elektrozəif qarşılıqlı təsir nəzəriyyəsini
yaratmışdır  (ikikomponentli neytrino sxemi üzrə
mövcud olan Vayn berq−Səlam modeli ilə yanaşı).
Bu nəzəriyyə  elə incə effektlərə gətirir ki, onların
təcrübədə öyrənilməsi bu gün də həll edilməmiş
vacib bir məsələnin həllinə işıq salardı: təbiətdə
neytrino sxemlərindən hansı – iki 
kom 
ponentli,
yoxsa dördkomponentli sxem – həqiqətən realdır
(SSRİ EA‐nın həqiqi üzvü, E.Ferminin tələbəsi akad.
B.Pontekorvo əsərində İ.Cəfərovun bu nəzəriy 
‐
yəsini yüksək qiymətləndirmişdir);
– Elektron və pozitron dəstələrinin toqquşması
zamanı baş verən müxtəlif annigilyasiya pro ses ‐
lərinin effektiv kəsiklərini və müxtəlif xarak 
‐
teristikalarını hesablayaraq, alınan ifadələri ətraflı
tədqiq edərək; 
* təbiətdə – universallığının mümkün pozul ‐
masının aydınlaşdırılması; 
* Hiqqs bozonunun müşahidəsi; 
* təbiətdə mövcud olan neytrino növlərinin
sayının müəyyənləşdirilməsi;
* ulduzların  şüalandırdığı neytrinoların miq ‐
darının müəyyənləşdirilməsi yollarını göstərmiş və
hər bir halın təcrübədə öyrənilməsi üçün konkret
reseptlər irəli sü rül müşdür.
Kadr hazırlığı:
elmlər doktorlarının sayı: 2 (+2–işləri yekun
ərə fəsində);
fəlsəfə doktorlarının sayı: 6 (+2–işləri yekun
ərəfəsində)
Təltif və mükafatları:
Naxçıvan MR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı,
Əməkdar elm xadimi
İşlədiyi illər
Təşkilatın adı
Vəzifəsi
1962−1965
M.V.Lomonosov adına MDU-nun Nəzəri fizika
kafedrası
Aspirant
1966−1969
Ç.İldırım adına Azərbaycan Dövlət Politexnik
İnstitutunun Fizika  kafedrası
Baş  müəllim
1969−1976
Azərbaycan Elmlər Akademiyası Fizika İnstitu-
tunun Nüvə  fizikası  laboratoriyası 
Baş elmi işçi
1976−1985
Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Fizika
İnstitutunun Nüvə fizikası laboratoriyası
Laboratoriya  müdiri
1985−1989
Y.Məmmədəliyev adına Naxçıvan Dövlət
Pedaqoji İnstitutu
Rektor
1989−1996
N.Tusi adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji
Universitetinin fizika fakültəsi
Dekan
1996-cı ildən
ADPU, Nəzəri fizika kafedrası
Kafedra müdiri, professor
Əmək fəaliyyəti haqqında qısa məlumat:

---

54
ELM DÜNYASI
/ Elmi‐kütləvi jurnal / 03 (07) 2014
Hüseynov Rauf Rüstəm oğlu
4 mart 1940‐cı ildə anadan olub.
Bakı Dövlət Universitetinin fizika fakül təsini
bitirib. Fizika‐riyaziyyat elmləri doktoru, böyük
elmi işçidir.
Elmi əsərlərinin sayı 33, xaricdə çap olunan
əsərlərinin sayı 16‐dır.
30 iyun 2014‐cü ildə “fizika” ixtisası üzrə
AMEA‐nın müxbir üzvü seçilib.
Əsas elmi əsərlərinin siyahısı: 
1. Р.Р.Гусейнов, Л.В.Келдыш. “О характере
фазового перехода в условиях экситонной не‐
устойчивости электронного спектра кри‐
сталла”. ЖЭТФ, т.63, №12, 1963.
2. Р.Р.Гусейнов. “Электронно‐дырочная
жидкость в полупроводниках с сильно ани‐
зотропным спектром”. ДАН СССР, т.254, №1,
1980.
3. Р.Р.Гусейнов. “Экситон в анизотропной
плёнке”. ФТТ, т.25, №7, 1983. 
4. Р.Р.Гусейнов. “Кулоновское взаимодей‐
ствие и экситон в сверхрешётке”. ФТТ, т.26,
№6, 1984.
5. R.R.Guseynov. “Self‐Energy of Charge in Su‐
perlattice”. Phys.St.Sol. (b), v.127, №2, 1985.
6. R.R.Guseynov. “Energy Spectrum of the
Cross Motion of Excitons in Superlattice”.
Phys.St.Sol. (b), v.130, №1, 1985.
7. Р.Р.Гусейнов. “Сдвиг края оптического
поглощения в сильнолегированной полупро‐
водниковой плёнке”. ФТТ, т.28, №1, 1986.
8. E.R.Gasanov, M.F.Novruzov, R.R.Guseynov.
“Energy Generation and Amplitude of Thermo‐
magnetic Waves in the Conducting Medium”.
TPE‐06 3
rd
International Conference on Technical
and Physical Problems in Power Engineering,
Ankara, Turkey, 2006.
9. Р.Р.Гусейнов. “Кулоновское взаимодей‐
ствие в полуограниченной полупроводнико‐
вой сверхрешётке”. AMEA Fizika‐Riyaziyyat və
Texnika Elmlər Seriyası, Fizika və Astronomiya,
Xəbərlər, cild XXVI, № 2, 2007.
10. Э.Р.Гасанов, М.Ф.Новрузов, Р.Р.Гусей‐
нов. “Импеданс проводящей среды с гради‐
ентом температуры, электронным типом
носителей заряда во внешнем электрическом
и магнитном полях”. AMEA‐nın Fizika‐Riyaziyyat
və Texnika Elmlər Seriyası, Fizika və Astronomiya,
Xəbərlər, cild XXII, №5, 2007.
Əsas nəticələri:
Göstərilmişdir ki, yarımkeçiricinin elektron
spektrinin eksiton dayanıqsızlığı “eksiton die lek ‐
triki” adlı yeni fazanın əmələ gəlməsinə gətirib
çıxarır. Bu fazaya keçidin nəzəriyyəsi qurulub və
göstərilib ki, keçid birinci növ faza keçidi yolu ilə
baş verir.
Yarımkeçirici nanostrukturlarının – nazik
təbəqələrin və ifratqəfəslərin eksiton spektrinin
və optik xassələrinin nəzəriyyəsi qurulub. Bu
sistemlərdə yeni tipli həyəcanlanmalar aşkar
edilmişdir və bunları nəzərə almaqla belə
sistemlərin optik xassələri hesablanmışdır.
Güclü anizotropiyaya malik olan yarım 
‐
keçiricilərdə elektron‐deşik mayesinin nəzəriy ‐
yəsi inkişaf etdirilib və göstərilib ki, onların
anizotropiyası izotrop yarımkeçiriciyə nisbətən
daha dayanıqlı hala gətirir. 
Kadr hazırlığı:
elmlər doktorlarının sayı
fəlsəfə doktorlarının sayı: 3
Elmi‐pedaqoji fəaliyyəti: Bakı Dövlət Uni ver ‐
sitetinin fizika fakültəsində müxtəlif ixtisas və
ümumi fizika kurslarından 15 il dərs deyib.

---