Elm və SƏNƏt məCLİSİ 11-20
Yüklə 8,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
35 qabınızın dibi sağlam olacaq. Əks halda, yuxarıdan axan su dibdən axıb gedər. Əgər belə olsa, o zaman mənim söylədiklə- rim sizə təsirini göstərər, inşallah! Əvvəla bunu söyləmək istəyirəm: bizim söyləmək istə- diklərimiz haqlı yerlərdə axar. Məndən soruşsanız, insanların qlobalizasiyasının ən mükəmməl, ən gözəl, ən təbii dövrünü məhəbbətlə açmışam. Məhəbbət böyük qlobalizasiyanın böyük qapağıdır. Dolayısı ilə, bizim qlobalizasiyamız 1400 il öncə başla- mışdır. Amma bugünkü ilə təbii bir fərq var. Biz ədaləti, şöv- kəti, rəhməti qloballaşma etdik. Fəqət onlar qloballaşmanın fəal qaynaqları olaraq istehlakı, günahları, silahları, yoxsulluğu və nəfsi qloballaşdırdılar. “Yaşadığımız dünya dəyərlər dünyasından qiymətlər dünyasına dəyişib” İstehlak sözünü savaş, silah, çatışmazlıq, yoхsulluq bir- ləşdirir. Bu qloballaşma gerçəkdən necə təxmin edilə bilinər? Mən qlobalizasiyamızı mövsümi tərəflərə bölürəm. Mövsümi qlobalizasiya. Dolayısı ilə, bunun da yoxsul qloballaşma oldu- ğunu söyləyirəm. Səbəb? – Qiymətlər. İkiyə ayırırıq – qiyməti olanlar, dəyəri olanlar. Qiyməti olanları əldə etmək asandır. Bir sözlə, qiymət qoyduğumuzda, etiket yapdığınızda, onu satıb- ala bilərsiniz. Satdığınız şey sizin deyil artıq. Nəyə qiymət qoy- dunuz, onu sata bilərsiniz. Fəqət, dəyərlər satılmaz, satmaq mümkün deyil. Təkrar edirəm: qiyməti olanlar satılır, dəyəri olanlar satılmaz. Şəfqəti sata bilməzsiniz. Şəfqət həmişə sizin- lədir. Sizdən ayrılmaz! Mərhəməti sata bilməzsiniz. Mərhəməti verdikcə, payladıqca çoxalır. Ədaləti sata bilməzsiniz! Ədaləti verdikcə çoxalır. Dolayısı ilə, qloballaşmış dünya dəyərlərin dünyası deyil, qiymətlərin dünyası olur. Onun üçün də: “Neçə manatlıq adamsan?” sualı, qiymətlərin dünyasında soruşulur. Dəyərlərin dünyasında bu suallar soruşulmaz? Amma mənim 36 neçə manatlıq adam olduğumu anam belə bilə bilməz. Onun üçün bizim dəyərli dünyamızda insan satılmaz. İnsana qiymət qoyulmaz. Fəqət qlobal dünyada insanın qiyməti olur, pulun qiyməti olur. Mədəniyyətinə görə, bacarığına görə, qabiliyyə- tinə görə insana qiymət qoyulur. Belə bir dünyadayıq. Bu dün- yada vicdan, ədalət, şəfqət, mərhəmət kimi dəyərlər heç olma- dığında, çatışma, savaş, yoхsulluq kimi nöqsanlar da çox olur. Doğrudan da, pis bir şeylər olur, yalnışda da pis bir şeylər olur. Gözəllikdə də, çirkinlikdə də eyni şeylər olur. Fəqət: bunu da söyləmədən dayana bilmirəm. Bu gün şərqdə qlobalizasiya qlo- ballaşır. İnsanlıq tariхində belə bir şey görməmişik. Bu da bir yenilikdir, kəşfdir. Burada dayanarkən, sizə qısaca bir şey an- latmaq istəyirəm. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 2001-ci il sə- rəncamı var. 2001-ci il sərəncamından maraqlı bilgilər öyrən- mək istəyirsinizmi? Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 2001-ci il məlumatına görə, dünyanın gəliri təxminən 30 trilyon dollar. 30 trilyon dollarlıq dünya dəyərindən 24 trilyon dolları dünya- nın zənginlərinin himayəsinə girir. Yəni dünya dəyərinin 84%-i onların payına düşür. Geriyə nə qaldı? – 15%, lap olsun 20%! Bu, necə ədalətdir? Qlobalizasiya olarkən, ədalət məhv olmalı- dırmı? İstədiyim də, bu dünya dəyərlərinin 85%-nin haqqını əlində tutan 16%-dən haqqımı tələb etməkdir. “Mənim buna haqqım var,” – deyə baxıram. “Bu, mənimdir”. “O, mənim ma- lım-mülkümdür”, – deyən insana israfı anlatmaq mümkün de- yil. Sərvətə “mənimdir”, deyən insana israfı anlatmaq mümkün deyil. Onun üçün “mənim” deyə baxır. Davam edirəm, Avropa ölkələrinin çoxunda adambaşına düşən orta gəlir 40 min dollar, Banqladeşdə 80 dollar, Monqolustanda 90 dollar. Bolqarıstan- da 57 dollardır. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının verdiyi məlu- mata əsasən, 82 ölkədə 8 yüz milyon insan aclıq həddindən aşağı yaşayır. BMT-nin digər bir məlumatına görə, 2000-ci ildə dünyada yetərsiz qidalanmaya görə 90 milyon insan vəfat et- mişdir. Diqqət edin, lütfən! “Qonşusu ac ikən toх yatan bizdən deyildir”, – deyən bir dinin daşıyıcılarıyıq. Birisi məhəllədə ac- 37 lıqdan ölmüş 2 qardaşın qatili olaraq bütün məhəlləni məhkə- məyə vermiş. Başa düşürsünüzmü? – Bütün məhəlləni. Ək- səriyyətimiz bilirik ki, aclıq üzündən gündə 19 min körpə ölür! Ölkələrdə böhran üzündən gündə 19 min körpə ölür! 19 min körpənin anası ağlayır. Burada analar da var. Bir anlıq gözünü- zü yumun və bu haqda düşünün. Təbii ki, bu, bizim körpələ- rimiz də ola bilər. Bu körpələrin hər dördündən biri bələkdə ikən, üçündən biri 5 yaşına gəlmədən ölür. Təxminən 358 ailə- nin illik gəliri dünya əhalisinin 1/3-nin gəlirinə bərabərdir. Bu müşkülün altından necə qalxa bilərik, nə cür həll edə- rik bu işi? Məsələnin çözülməsi heç də asan deyil. Mənzərələr- də hələ savaşlardan bəhs etmədik, silahlardan bəhs etmədik, si- lahların dünyada etdiyi işgəncələrdən bəhs etmədik, silah çirka- bının iştahını bildirmək üçün insanların necə asanlıqla öldür- düklərindən bəhs etdmədik... Hələ kimin kimliyindən bəhs et- mədik... Biz 1400 ildir bu qoxunu üzərimizdə gəzdiririk. Həqiqə- tən, düşünə bilirsinizmi, bizim dəyərlərimizdəki fərqlilikləri? Dolayısı ilə bu, necə bir düşüncədir – təbiətə sayğı, kainata sayğı, insanlara sayğı... Bu, bir iman məsələsidir, inanırsanız хeyir hiss edərsiniz! Kainata “qardaşım” deyib baxarsanızsa, хeyir hiss edərsiniz! Kainatı “Allahın bir quluyam!” – deyə ziyarət etsəniz, хeyir hiss edərsiniz. Yüklə 8,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|