Environmental and Social Impact Assessment- chapter 5 Project Description
Yüklə 0,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5,027 T sirsiz
- C dv l 5-13: Tikinti F aliyy tl ri N tic sind Yanma il Yaranan Tullant lar n Mü yy n edilm si Çirkl ndirici tullant lar (tonla)
- C dv l 5-14: Ba lay c Siyirtm l r v rsinl m Stansiyas nda lkin llik m liyyat üzr CO 2eq Emissiyalar
- 5.11 stismardan ç xar lma v L vetm Planlar 5.11.1 Hüquqi saslar
- 5.11.2 L vetm üzr Texniki H ll Yollar
CQBK Geni l ndirm Layih si, Az rbaycan traf mühit v sosial sah y t sirin qiym tl ndirilm si Son variant
Layih nin T sviri 5-59
stifad edilmi neft stifad edilmi neft filtrl ri karbohidrogenl çirkl nmi material (köhn parça materiallar, metal ç ll kl r, qrunt, neft m hsullar n n yay lmas n m hdudla d ran istifad olunmu avadanl q), boya v h lledicil r, batareyalar (quru element/qur u un)
Istifad olunmu metal ç ll kl r ( g r t rkibind t hlük li madd olmas mü yy nl diril rs kimy vi kanistrl r, ç nl r, konteynerl r, paketl r emal edilm li v t hlük li tullant kimi at lmal d r.)
Prosesl rl ba l h r hans ba qa laz ms z kimy vi madd l r, floresan borular, çirkl nmi qrunt
Rezin inl r, ü , ka iz v karton, plastik materiallar, metal q r qlar , taxta, adi (M i
t) tullant lar t mizl m qumui
1,022 945 1096 882 1082 5,027 T sirsiz Torpaq, torpa n alt qat , da v ç nq l 6 5 7 4 6 28 Ümumi 1,540 1,393 1,685 1,270 1,656 7,544
Proqnozla d r lan r q ml r göst rir ki, sonrak bioloji t mizl m lam n n h r dü rg d olan tullant m hsullar n n sas komponenti olmas proqnozla d r l r.
Cari tullant strategiyas BP t r find n t sdiql n n sah l rd tullant lar n yenid n emal edilm si v at lmas üçün ks r hiss sinin Bak ya geriy da nmas n n z rd tutmu dur.
Dü rg l rd n tullant lar n k narla d r lmas üçün Bak ya ged n tullant da yan n qliyyat vasit l rinin reysl rinin ümumi say n n layih nin tikinti m rh l si zaman 1850 olaca hesablanm d r v Dü rg sah l rin qay d reysl rinin d say eyni olacaqd r. Tikinti dü rg si yerl rind sah d tullant lar n yand r lmas üçün soba, kompost haz rlayan ma ndan istifad etm kl v lam emal il n qliyyat vasit l rinin bu reys say azald la bil r.
m liyyatlardan formala an tullant lar n minimal olaca gözl nilir. rsinl m stansiyas n n, mühafiz xidm ti istisna olmaqla, hey tsiz olmas n z rd tutulur. Mühafiz xidm tinin m kda n n formala d raca çirkab su sah d t mizl n c k v ya utilizasiya üçün razid n k narla d r lacaq. rsinl m stansiyas ndan t hlük li tullant lar formala mayacaq. Yegan formala an tullant köhn lmi daxili örtük t b q sinin yaratd quru toz olacaq v bu, rsinl m m liyyatlar vasit sil Gürcüstandak 1 sayl kompressor stansiyas na n ql edil c k. Ona gör d , bu tullant n n utilizasiyas Gürcüstanda h yata keçiril c k v onun ild t xmin n 100kq olaca hesablan b CQBK Geni l ndirm Layih si, Az rbaycan traf mühit v sosial sah y t sirin qiym tl ndirilm si Son variant
Layih nin T sviri 5-60
Tikinti f aliyy tl ri il ba l burax lan çirkl ndirici tullant lar C dv l 5-13-d verilib v istifad olunan tikinti qur ular n n v avtomobill rin növünd n v say ndan v dü rg l r, boru saxlanma sah l ri, aral q rsinl m stansiyalar , ba lay c siyirtm stansiyalar v KS il ba l h r bir tikinti f aliyy tinin n z rd tutulan müdd tin saslan r. Bu ehtimallara h mçinin ç nq l v tullant lar n da nmas kimi m liyyatlar h yata keçir n bütün avtomobill r d daxil olacaq. Yanacaq kütl sini emissiya msallar na vurmaqla iki h r k t istiqam ti (100km) üçün emissiyalar n kütl si d hesablan b. H r bir avadanl n günd 10 saat f aliyy t göst r c yi ehtimal edilib. Sonra is a a dak t nlikd n istifad etm kl bütün 31 ayl q tikinti müdd ti rzind emissiya kütl si hesablan b:
Emissiya kütl si = Avtomobill rin say x 1 gün emissiya kütl si x 972 Hesablamalar üçün t klif olunan kütl vi emissiya msallar (q/kq yanacaq) (CO 2 kq/kq
yanacaq üçün) 2009-cu il tarixli EMEP/EEA emissiyalar n inventarla d r lmas üzr t limat kitab ndan (2012-ci ilin may ay nda yenil nib) götürülüb. Qeyri-yol t yinatl n qliyyat vasit l ri v avadanl qlar AB - n traf Mühitin Mühafiz si Agentliyinin (EPA) Qeyri-yol T yinatl Müh rrikl rin v N qliyyat Vasit l rinin Emissiyalar üzr T dqiqatda (NEVES) verilmi emissiya msallar na uy un kateqoriyalara bölünüb. NEVES-d h r bir avadanl q üçün nominal at gücü v çirkl ndirici emissiyalar n msallar orta hesabla sadalan r. T klif olunan kütl vi emissiya msallar (q/kq/yanacaq) (CO 2 kq/kq yanacaq üçün) nümun kimi COR NA R s n dind n (Avropa Birliyind traf mühit dair Koordinasiya Olunmu M lumatlar) götürülüb ( stinad 3: 2009-cu tarixli EMEP/EEA emissiyalar n inventarla d r lmas üzr t limat kitab , 2012-ci ilin may ay nda yenil nmi ). NEVES-d CO 2
COR NA R s n dind (Avropa Birliyind traf mühit dair Koordinasiya Olunmu M lumatlar) C dv l 9-3-d n istifad etm kl yol n qliyyat vasit l ri kateqoriyalara bölünüb v emissiya msallar mü yy nl dirilib. (2009-cu tarixli EMEP/EEA emissiyalar n inventarla d r lmas üzr t limat kitab , 2012-ci ilin may ay nda yenil nmi )
Mü yy n edilm si Çirkl ndirici tullant lar (tonla) M nb nin növü HC CO NO x
CO 2 SO 2 Qeyri-yol tikinti avadanl qlar 466 2,594 3,430 447 307,433 310 Yol n qliyyat vasit l ri - 44 114
10 10,154
- C M
466 2,638 3,544 457 317,587 310 Qeydl r: Avtomobill r v avadanl qlar AB - n MMS-nin Yoldan K nar Müh rrik v Avtomobill rin Buraxd Çirkl ndirici Madd l r üzr Ara d rmada (YKMABÇMA) mümkün tullama msal na gör kateqoriyalara bölünür. YKMABÇMA-d h r bir avadanl q üzr orta at gücü v çirkl ndirici madd l rin at lma msal s ralan r. H r bir qur unun h r gün 31 ayl q tikinti müdd tind günd 10 saat, c mi 9720 saat (n z rd tutulan) i l m si n z rd tutulmu dur.
T klif olunan CQBKG Layih sinin m liyyat fazas zaman çirkl ndirici madd l rin minimal olmas gözl nilir. Çirkl ndiricil rin ba l ca m nb l ri ba lay c siyirtm l rd n v rsinl m stansiyalar ndan qaynaqlanacaq.
Ba lay c siyirtm l r il ba l çirkl ndirici madd l r sas n q za zaman , ba lay c siyirtm l rin özl rind n atmosfer burax lan çirkl ndirici madd l r v illik klapan s naqlar CQBK Geni l ndirm Layih si, Az rbaycan traf mühit v sosial sah y t sirin qiym tl ndirilm si Son variant
Layih nin T sviri 5-61
zaman yaranan madd l rdir. llik CO 2 v CH
4 emissiyalar 94.14% CH 4 v 0.23% CO 2 qaz
t rkibin saslanaraq Böyük Britaniyan n D niz Yataqlar n n l nm sini H yata Keçir n irk tl r Assosiasiyas n n (UKOOA) quruda qaz obyektl ri üzr emissiya msal ndan istifad etm kl hesablanm d r. H r bir ba lay c siyirtm nin bir avtomatik idar etm mexanizmi var ki, o ild bir d f s naq üçün h r k t etdiril c k v bu t qrib n 3.62m 2 qaz atq s il n tic l n c k.
Az rbaycandak rsinl m stansiyas t chizatç lardan as l olaraq t xmin n 5-8 Termo Elektrik Generator il (TEG) t chiz olunacaq minimum enerji t l bl rin (5 kilovatdan az) malikdir v h r hans lav enerji t l bl ri is müv qq ti generatorlar il t chiz olunacaq. rsinl m stansiyas ndan XQ burax lmalar sas n TEG-l r, ventilyasiya i l ri v tüstü boru sisteml rind n k nar çirkl ndirici madd l rin atmosfer at lmas il ba l d r. rsinl m stansiyas v ba lay c siyirtm l r il ba l illik m liyyatlar n tic sind atmosfer çirkl ndirici madd l rin at lmas C dv l 5-14-d t svir edilir.
m liyyatdan yaranan h r hans bir emissiyalar n (çirkl ndiricil rin) olmayaca na baxmayaraq boru k m rind n at lan qeyri-müt kkil emissiyalar XQ emissiyalar na d t sir ed c kdir.
rsinl m Stansiyas nda lkin llik m liyyat üzr CO 2eq Emissiyalar Avadanl q N zar tsiz atmosfer tullant lar (ton) m liyyat tullant lar (ton) C mi (ton) rsinl m stansiyas 28 348
376 Ba lay c siyirtm stansiyalar 94 0.33
94 Boru k m ri 63 Yoxdur 63
C mi (ton) 185
348.33 533
5.10.7.3 Tullant sular Emal olunmam sudan s m r li istifad etm kl v emal v k narla d rmadan önc suyun mümkün q d r t krar istifad olunmas n t l b ed n suyun idar olunmas sxeml rinin h yata keçirilm si il tullant sular azald lacaqd r.
Bütün tullant sular , çirkl nm mi ya sular istisna olmaqla, M OMP-da (bax n: lav D) Çirkl nm y Qar dar etm Plan nda göst rildiyi kimi at lmadan önc emal olunacaq. Dü rg l r Layih nin standart v icaz t l bl rin cavab verm si üçün, m i t tullant sular n layih l ndirilmi çirkab sular n t mizl nm si qur usu il t mizl ndikd n sonra ax d lacaq (D5-106). Layih üzr standartlar lav D-nin ( M OMP) lav B-d t svir olunur. g r daimi i çil r ayr larsa, rsinl t mizl m stansiyas ndan m i t çirkab sular sah d v ya sah d n k narda t mizl n c k (D5-080).
Boru k m rinin hidros naq suyunun maksimum hesablanm h cmi Az rbaycanda CQBKG üzr boru k m rinin bütün tutumuna, y ni t xmin n 615,000m 3 - b rab r olacaq. lav olaraq, t xmin n 81,400m 3 suyun ÜMQ v mikrotunel s naqlar üçün t l b olunaca güman olunur. Mümkün olduqda, hidros naq suyu yenid n istifad olunacaq v bu t l b olunan c mi tutumu azaldacaq. S na n apar lmas ndan önc , tikinti i l rini aparacaq podratç resursdan s m r li istifad ni v hidros naq suyunun götürülm si v k narla d r lmas n n müvafiq
kild idar olunmas n t min etm k üzr t dbirl ri hat ed n hidros naq suyunun t chizi, istifad si v bo ald lmas üzr strategiyan n haz rlanmas na cavabdeh olacaqd r. CQBK Geni l ndirm Layih si, Az rbaycan traf mühit v sosial sah y t sirin qiym tl ndirilm si Son variant
Layih nin T sviri 5-62
Mümkün oldu u n son h dd q d r hidros naq sular s naqdan keçiril c k boru k m rinin növb ti seksiyalar nda t krar istifad üçün müvafiq olaraq çöküntü ç nl ri v lav filtrl r vasit sil k narla d r lacaq. Podratç irk t t r find n t sdiq edilmi Hidros naq idar etm plan haz rlayacaqd r. Laz m g l rs , s naqdan keçiril n hiss l r boyunca h r hans itki v ya f rql ri düz ltm k üçün su lav olunacaqd r. g r art q suya rast g lin rs , bu zaman o,
irk t t r find n t sdiq olunmu yerd bo ald lacaq. Hidrostatik sular s naqdan keçiril c k v n tic l ri Layih nin standartlar na sas n qiym tl ndiril c kdir (bax n: lav D, M OMP). Su, torpaq s thl rin v /v ya su kanallar na, traf mühit olan t sirl ri (m s l n t mizl nm , eroziya) azaldacaq qaydada k narla d r lacaqd r.
Qeyd olunmal d r ki, hidros na n ard nca boru k m rind n bo ald lan sular n ham s r ngsizl diril c k/r ngl n c k. Görünm sin baxmayaraq, d mir birl m l rinin konsentrasiyas (paslanma) ad t n çox a a d r v t hlük siz qaydada traf mühit bo ald la bil r (y ni bitki örtüyü olan torpa a v sonra is bilavasit su kanal na v ya birba a su kanallar na). g r potensial çirkl ndirici madd l rin Layih standartlar ndan yuxar oldu u a kar olunarsa v ya traf suyun keyfiyy t t rkibinin artmas na s b b olarsa, müvafiq k narla d rman n bir neç variant ndan biri q bul edil c k:
Su t sdiq olunmu saxlama sah sind saxlanacaq (buxarlanma hovuzu) v buxarlanmas na imkan veril c k. Qalan d mir qal qlar müvafiq qaydada at lmas üçün toplanacaq, yaxud konsentrasiyalar q bul olunan limitd v ya ondan a a olarsa, yerind l v olunacaq. V ziyy td n as l olaraq bu variant n istifad üçün saxlanaca na baxmayaraq, qeyd olunmal d r ki, hal-haz rda buxarlanma hovuzlar ndan istifad olunaca n z rd tutulmur
D mirin traf mühit t sirl rini neytralla d rmaq üçün kimy vi madd l r (m s l n manqan 4-oksid) lav olunacaq v ya filtrasiya metodlar ndan istifad edil c k.
Birba a k narla d rma üçün suyun keyfiyy t standartlar na cavab verm y n hidros naq suyu birba a traf mühit burax lmayacaq. Suyun qurudulmas v k narla d rma i l ri tamamland qdan sonra, korlanm razil r öz tikintid n vv lki v ziyy tind b rpa olunacaqd r.
K m rin CQBKG üzr T r fda lar n mülkiyy tind oldu u müdd t rzind T MÖHS- h r hans s b bd n xitam veril rs , o zaman CQBKG üzr T r fda lardan yaxud onun varisl rind n a a dak lar göst r n yaz l l vetm plan n Az rbaycan Hökum tin t qdim etm si t l b olunur:
Boru k m rl rinin qaz t chizat ndan ayr lmas v l v etm nin yerind olmas (yaxud l
vetm nin traf mühitin mühafiz sini risk qar s nda qoydu u yerl rd k narla d rma)
L
v uclar n n ba lanmas Relyef
xüsusiyy tl rin v dig r üstünlük t kil ed n rtl r uy un olaraq boru k m ri d hlizinin yenid n ya lla d r lmas .
Tranzit raziy Malik Ölk Hökum ti il Sazi xitam verildikd n sonra 30 gün rzind l v etm y nec nail olunaca t svir edil n plan haz rlanmal d r. L vetm Plan n n Hökum t t r find n t sdiq olunmas laz md r. L vetm Plan n n icra olunmas ndan önc l vetm
m liyyatlar ndan yaranan potensial traf mühit v sosial t sirl rini qiym tl ndirm k v CQBK Geni l ndirm Layih si, Az rbaycan traf mühit v sosial sah y t sirin qiym tl ndirilm si Son variant
Layih nin T sviri 5-63
azaltmaq üçün MSSTQ haz rlanacaq. Bu l vetm üzr MSSTQ Hökum t t qdim olunacaq (DE-05).
L vetm m liyyatlar n n tamamlanmas ndan sonra Layih obyektl rinin yerl diyi yerl rin yekun çirkl ndirm v ziyy tini qeyd alan çirkl nmi torpaq sah l rinin qiym tl ndirilm si haz rlanacaq. Bu qiym tl ndirm nin hökum tin t sdiq etm si laz md r (DE-06).
K m rin CQBKG üzr T r fda lar n mülkiyy tind oldu u dövrd l v olunmas hal nda, onlar layih nin f aliyy tl ri il ba l n tic etibaril a kar oluna bil c k traf mühit h r hans m nfi t sirl ri mü yy n etm k üçün iki il müdd tind monitorinq aparacaq (v t l b olunarsa t mizl y c k). 5.11.2 L vetm üzr Texniki H ll Yollar CQBKG v laq dar YÜQ-l rin n az 30 il istismar müdd ti var. Haz rda k m rin bundan sonra istismardan ç xar laca v l v olunaca n z rd tutulur. Yuxar da qeyd olundu u kimi, obyektl rin nec l v olunaca na dair d qiq t fsilatlar l vetm d n önc mü yy n olunacaq v Hökum t il raz la d r lacaq. Ona gör d , bu m rh l d hans metodlardan istifad olunaca n d qiq mü yy n etm k mümkün deyil. Bununla bel , bunlar q bul olunmu beyn lxalq standartlara uy un olacaq. Görül c k mümkün t dbirl r a a da t svir olunur.
Mümkün olarsa, yerüstü obyektl r g l c kd istifad üçün saxlan lacaq. Bunun mümkün olmad yerl rd is obyektl r l v olunmazdan vv l yerind c t mizl n c k v ya tamamil sökül c k v k narla d r lacaqd r. Mümkün oldu u yerl rd avadanl q v materiallar yenid n istifad üçün toplanacaq, yenid n dövriyy y burax lacaq v ya tullant lardan istifad olunacaqd r.
Sökül n tikinti sah l ri t mizl n c k v torpaq sah si istifad olunmay bsa b rpa olunacaq. Boru k m rinin özü is t mizl n c k, t sirsiz qaz, hava v ya su il doldurulacaq v t xacla ba lanacaq. Ehtimal olunur ki, o, cavabdeh orqanlar n m qbul hesab etdiyi raitd öz yerind torpaqda l v olunacaq. Bunun traf mühitin mühafiz si bax m ndan üstünlük veril n variant olmas güman olunur; alternativ variant is , y ni borunun ç xar lmas , traf mühit korlay c t sir etm kl yana , b rpa olunan sah nin qaz lmas na s b b olacaqd r.
Mühüm sah l rd korroziyan n qar s n almaq üçün funksional KN sisteminin saxlanmas na ehtiyac qiym tl ndiril c k, çünki korroziya çökm l r s b b ola bil r. B zi xüsusi seksiyalarda boru k m ri da lman n qar s n almaq üçün beton il doldurula bil r.
L
paylanmas , suyun n qli, yaxud da telekommunikasiya kabell ri kimi x tl r üçün kabel kanal kimi t krar istifad n z rd tutula bil r.
Yuxar da t svir olunan yana ma n tezi 2048-ci il kimi n z rd tutulmayan mümkün istismardan ç xarma ssenarisini t qdim edir v istismardan ç xar lma üzr normalar bu müdd t
rzind d yi bil r. CQBKG obyektl rinin l v olunma yollar n n t fsilatlar istismardan ç xar lmadan önc mü yy n olunacaq v h min vaxt T MÖHS- uy un olaraq Hökum t il raz la d r lacaqd r. Ona gör d , bu m rh l d d qiq hans add mlar n at laca n mü yy n etm k mümkün deyil. Yaln z qeyd etm k olar ki, istismardan ç xar lma Layih müdd tinin sonunda t tbiq edil n beyn lxalq standartlara uy un olaraq apar lacaqd r. 5.12 Yekun Bu f sild Layih üzr h yata keçirilm si t klif edil n f aliyy tl rin t sviri verilmi v yanacaqdan istifad y v atmosfer at lan emissiyalar, sudan istifad v tullant lar n yaranmas na dair cari hesablamalar öz ksini tapm d r. CQBK Geni l ndirm Layih si, Az rbaycan traf mühit v sosial sah y t sirin qiym tl ndirilm si Son variant
Layih nin T sviri 5-64
Burada t svir edildiyi kimi Layih nin traf mühit v sosial iqtisadi v ziyy t t sir ed bil n aspektl ri MSSTQ-nin 10 v 12-ci Bölm l rind mü yy n edilir v qiym tl ndirilir. Yüklə 0,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|