www.vivo-book.com
113
ləpələndirən bu varlıq qeyri-adi gözəlliyi və görkəmi ilə
qocanı valeh edib, əməlli-başlı mat qoymuşdu.
Qoca kəndiri var qüvvəsiylə özünə tərəf dartdı ki,
balığı qayığa mümkün qədər çox yaxınlaşdırsın. Birdən
balıq azca böyrü üstə döndü, amma tez də özünü düzəldib
dövrə vurmağa davam elədi.
– Canı əlimdədir, – qoca dedi. – Mən onu tərpədə
bildim. İndi hara çəksəm, ora da gedəsidir.
Qocanın başı yenə gicəlləndi, lakin qüvvəsini toplayıb
ipi bir də dartdı. “Onu böyrü üstə çevirə bildim, – o
düşündü, – bu dəfə arxası üstə çevirəcəm. Hə, əllərim, nə
qədər gücünüz var, dartın ipi! Ayaqlarım, siz də möhkəm
durun! Başım, nəbada özünü itirəsən ha! Axı sən heç vaxt
məni darda qoymamısan. Bu dəfə mən onu arxası üstə
çevirəcəm”.
Kəndiri var gücüylə özünə çəksə də, balığı tam arxası
üstə çevirə bilmədi: bir anlıq yanpörtü qalan balıq tez də
özünü düzəldib əvvəlki vəziyyətinə qayıtdı və üzüb aralandı.
www.vivo-book.com
114
– Qulaq as, balıq! – qoca ona dedi. – Sən onsuz da
öləcəksən. Bəs mənim ölməyim sənin nəyinə lazımdır? Niyə
məni də özünlə o dünyaya aparmaq istəyirsən?
“Bu söhbətdən heç nə çıxmayacaq”, – qoca düşündü.
Onun ağız-boğazı elə qurumuşdu ki, dili zorla söz
tuturdu; özü də son dərəcə zəifləmişdi, əyilib su şüşəsini
götürməyə belə heyi qalmamışdı.
“Bu dəfə onu gərək lap qayığın yanına çəkib gətirəm,
amma deyəsən xərifləmişəm. Deyəsən bacarmayacam...
Amma yox, bacararsan, hələ o yana da keçərsən! Səndə
tükənməz güc var, qoca!”
Balıq növbəti dövrəni başa çatdıranda qoca az qalmışdı
onu vursun. Lakin heç nə alınmadı; balıq yenə uzaqlaşdı.
“Balıq, sən mənim axırıma çıxdın ki, – qoca düşündü. –
Neynək, səni də qınamaq olmaz, can şirin şeydir. Bilirəm,
indi sən öz canının hayındasan. Qardaşım, bu qədər
yaşamışam, di gəl, sənin kimi nəhəng, sənin kimi gözəl,
sənin kimi dinc və nəcib məxluq görməmişəm. Neynək,
öldür məni! Kimin kimi öldürəcəyi daha mənim vecimə
deyil”.
www.vivo-book.com
115
«Qoca, get-gedə sənin ağlın çaşır ha! Amma belə
məqamda sən başını itirməməlisən. Ağlını başına yığ,
əziyyətə, iztiraba kişi kimi döz... – və xəyalən əlavə elədi: –
Ya da balıq kimi!
– Ya ağlım, qayıt gəl öz yerinə, – qoca astadan
pıçıldadı; elə astadan pıçıldadı ki, öz səsini güclə eşitdi. – Di
işlə görüm. İşlə deyirlər sənə!
Balıq iki dəfə dövrə vursa da, vəziyyət dəyişmədi: o,
heç cür yaxına gəlmir, mümkün qədər aralıda üzürdü.
“Vallah, heç bilmirəm necə edim, – qoca düşündü.
Balıq hər dəfə uzaqlaşanda ona elə gəlirdi ki, huşunu itirir,
çaşır, nə edəcəyini bilmir. – Bu dəfə gücümü əməlli-başlı
sınayacam”.
O, həqiqətən, gücünü bir də sınadı və bu dəfə ona elə
gəldi ki, az qalır yıxılsın; amma balığı arxası üstə çevirə
bildi.
Balıq da təzədən dikəldi; iri, qəşəng, naxışlı quyruğunu
əvvəlki kimi aramla yellədə-yellədə üzməkdə davam elədi.
– Əl çəkən deyiləm, bir də cəhd edəcəm, – qoca özünə
söz verdi. Amma əlləri yaman boşalmışdı, gözünə də
www.vivo-book.com
116
qaranlıq çökürdü. Gözü qarala-qarala ha çalışdısa, neçə dəfə
əlləşdisə, bütün cəhdləri boşa çıxdı.
“Bəs belə? – qoca əməlli-başlı cinləndi; ona elə gəldi
ki, içindəki həyat nişanələri sönüb getməkdədir. – Mən bir
də güc vuracam, bir də cəhd edəcəm!”
Qoca bütün ağrılarını unudaraq qəti vuruşa girişdi.
Balıq böyrü üstə çevrilib yanpörtü vəziyyətdə yavaş-yavaş
qayığa tərəf yaxınlaşdı, burnu üstündəki qılınc az qaldı
qayığın böyrünə toxunsun. Onun enli, uzun bədəni sanki
dənizin dərinliklərinə qədər uzanıb gedirdi. Gümüş kimi
parıldayan belinə kəmər təki dolanmış bənövşəyi zolaqlar
heyrətamiz dərəcədə qəşəng idi.
Qoca kəndiri yerə qoyub ayağı ilə üstündən bərk-bərk
basdı, nizəni qapıb var qüvvəsini toplayaraq balığın
adamboyu qədər sudan qalxmış nataraz döş üzgəcinin altına
sapladı; iti dəmirin yumşaq ətə necə batdığını hiss edən qoca
bədəninin bütün ağırlığını nizənin üstünə salıb onu lap
dərinə yeritdi.
Bu zaman ölümlə əlbəyaxa olmuş balıq təzədən
dirçəldi, nəhəng gövdəsini, təsviri mümkün olmayan
www.vivo-book.com
117
gözəlliyini nümayiş etdirmək istəyirmiş kimi suyun üzünə
çıxdı və qəfildən göyə sıçradı, qayığın tuşunda, düz qocanın
başı üzərində, havada bir anlığa asıla qaldı və sonra gurultu
ilə dənizin ağuşuna düşdü. Dəniz təlatümə gəldi; qoca da
təpədən-dırnağacan islandı.
Ürəyi bulanan, başı gicəllənən qoca daha heç nə görə
bilmədi. Amma nizənin ipini boşaldıb qanı axan yaralı əliylə
onu ağır-ağır yığmağa başladı, gözlərinin işığı yerinə
qayıdanda isə bütün diqqətini toplayıb nataraz qarnı gümüş
kimi parıldayan balığı arxası üstə çevrilmiş gördü. Nizənin
şiş ucu balığın belini parçalayıb o üzündən çıxmışdı, dənizin
mavi suları da balığın ürəyindən axan al qana boyanmışdı.
Əvvəl nəhəng qan ləkəsi tünd rəngdəydi, sanki mavi suları
bir mil dərinlikdən balıq sürüsü dövrələmişdi. Sonra ləkə
bulud kimi ətrafa yayılmağa, gümüşü balıq da ləpələrin
üstündə aramla yırğalanmağa başladı.
Qoca şövqlə parıldayan gözləri dumanlanana qədər
nəzərlərini balıqdan ayıra bilmədi. Nizənin sapına bağlanmış
ipi iki dəfə kötüyə doladı, axırda başını əlləri arasına aldı.
Dostları ilə paylaş: |