Ərşad Namazalı
154
Biz bu yazıları uşaq vaxtı dəfələrlə görsək də, bilməzdik ki,
burada n
ələr yazılmışdır. Hacı Molla Abdulla təmənnasız olaraq
Horadiz müs
əlmanları üçün tikdirib, indi o, bu fani dünyada yoxdur,
ancaq onun bizl
ər üçün tikdirdiyi yadigarı olan məscidi durur. Allah
ona r
əhmət eləsin! Sovet sistemi bunları bizlərə unutdurmağa
çalışırdı və məscidimizi kolxozun taxıl anbarına çevirmişdi, həm də
qapıları daima bağlı idi.
M
əscidin plan quruluşu kvadrat
şəklindədir. İçi qeyri simmetrikdir ki, bu da
qadınlar üçün nəzərdə tutulmuş ikinci
m
ərtəbədəki pəncərələrin və onun alt
t
ərəfindəki birinci mərtəbədəki köməkçi
otağın böyük götürülməsi ilə əlaqədardır.
Baş
fasaddakı
plyastırlar
üzərində
dördbucaqlı həndəsi füqurlar var.
M
əscidin əsas girişi, baş fasadı ağ
fonda yerl
əşdirilmiş
oxvari çat
ma tağlı
portal t
ərəfdədir.
M
əscidin interyeri
el
ə işlənmişdir ki, yayın cırhacır istisində
buraya daxil olan h
ər kəs sərinliyin şahidi
olur. İbadət zalına 9
ədəd tağı tavanın
m
ərkəzində qoyulmuş
4
ədəd səkkizbucaqlı
sütun saxlayır. Onlar
öz düzülüşü ilə ibadət
Teyyub H
əsənov
zalını 3 hissəyə ayırır. Zaldakı oxvari
tağbəndlər künbəzlərlə eyni konstruktiv
mövqe daşıyır. Ümumiyyətlə Hacı Molla
Abdulla m
əscidi yüksək intellekt və
istedadın məhsuludur. Məscidin uzunluğu 18
metr, eni 14 metr v
ə hündürlüyü 6 metrdir. 2
qapısı və 10 pəncərəsi vardır. İbadət zalı 144
Horadiz s
əni unutmadım...
155
kvm-
dir, qadınlar üçün ibadət zalı 2-ci mərtəbədə, qapısı yan tərəfdə
minar
ənin yanındadır. Axund zalı 21 kvm, giriş qapısında 12 kvm
ölçüd
ə foyesi vardır. Məscidin bəzi dizaynı 1907-ci ildə tamamlanıb.
1987-ci ild
ə kənd ağsaqqalları və dindarları adından Teyyub
Əyyub oğlu Həsənov Qafqaz Müsəlmanlar İdarəsinin Şeyxülislamı -
Allahşükür Paşazadəyə Horadiz kəndindəki Hacı Molla Abdulla
m
əscidinin təmirə ehtiyacı olduğunu və məscidin taxıl anbarı kimi
istifad
ə edildiyini, həm də məscidin açılmasına yaxından kömək
göst
ərməsini xahiş edib. Məktuba müsbət cavab gəlir.
Eyni zamanda Teyyub Əyyub oğlu, kənd ağsaqqalları və
ziyalılarla, həmçinin kənd fəalları ilə məsləhətləşəndən sonra,
“İnam” cəmiyyəti yaratdı. O, “İnam” cəmiyyəti adından o dövrdə
kolxoz s
ədri işləyən Əkrəm Mehdiyevə müraciət edir ki, kənd
m
əscidindəki taxılı başqa bir yerə köçürülməsini, boşaldılmasını və
m
əscidin kənd möminlərin ixtiyarına verilməsinə kömək etsin. .
Sonralar Horadiz q
əsəbəsində eyni adlı “İnam” cəmiyyəti oldu-
ğuna görə, adını dəyişib: “İmamzadə” xeyriyyə və abadlaşdırma
c
əmiyyəti yaradıldı.
M
əscidin bərpasında iştirak edənlər
Ərşad Namazalı
156
Əkrəm Mehdiyev bu müraciətlə razılaşaraq, tezliklə məscidi
boşaltdırıb, kənd camaatının sərəncamına qaytarır.
Sovet rejimi dövründ
ə “Aşura” mərasimi Güney “Hacı Novruz
m
əscidi”-ndə keçirilirdisə, indi isə ilk dəfə bu şərq üslubunda tikilən
“Hacı Molla Abdulla məscidi”ndə keçirildi.
1988-ci ild
ə Teyyub Həsənovun təşəbbüsü və “İmamzadə”
c
əmiyyətin yardımı ilə məsciddən – İmam Pirinə qədər torpaq yola
çınqıl-daş tökdürərək, bu torpaq yolu abadlaşdırdı. Məscidin dam
örtüyünü ağ sinklənmiş dəmirlə təmir etdilər.
1992-ci ild
ə məscidin sol yanındə Minarə tikilib istifadəyə
verdil
ər və minarə səsgücləndirici ilə təmin edildi. Minarənin giriş
qapısının üstündə, yerdən 5 metr hündürlükdə ərəb əlifbası ilə
yazılıb: “Səbəb bina camaat və səyi Teyyub ibn Əyyub. Memarı
N
əbi və Xəlildir”.
Hacı Molla Abdulla məscidinin bərpası, abadlaşdırılması və
İmam Pirinə gedən yola yenidən çınqıl-daş töküb sahmana salın-
masında iştirak edən bütün şəxslərə “Allah kömək olsun” deyirik!
İnşallah öz doğma
“Hacı Molla Abdulla məscidi”nə ibadətə
qayıdacağıq! Amin!!!
KƏND KLUBU BİNASI
(Keçmiş və yeni binası)
Keçmiş kənd Sovet idarəsi – kəndin mərkəzində, Qarağan
t
əpənin simalında, keçmiş Kolxoz idarəsinin qərbində, yan-yanaşı
olan v
ə biri-birinə oxşar binada yerləşirdi. Bu binaların eyni usta
t
ərəfindən tikildiyi görünürdü. Binanın şərq tərəf hissəsində Sovet
idar
əsi yerləşirdi və qərb yarım hissəsində isə 200 nəfər tutan zalı,
kino qurğusu, 20 metr uzunluğunda kino və teatr tamaşa zalı vardı.
Bundan
əlavə o binanın 80 kvm ölçüdə eyvanında yay vaxtları
konsert v
ə teatr tamaşaları verilərdi. Bu binanın sahibi, kəndimizin
ən varlı adamlarından olan Nəriman Məmmədov olmuşdur. Nəriman
kişi var-dövlət sahibi olmuş və öz kəndinin iqtisadiyyatını qaldırmaq
üçün Rusiyadan mazutla işləyən, gündüzlər taxıl üyüdən, axşamlar
is
ə kənd evlərinə elektrik işığı verən dəyirman gətirib, Namazalı
k
əhrizin yaxınlığında quraşdıraraq istifadəyə vermişdir. Bundan