Este saqlaw Joba

Este saqlaw túrleri
Este saqlaw insannıń ómiri hám iskerliginiń barlıq tarawlarında qatnasıwı sebepli onıń ko`riniw formaları da aqır-aqıbetde dárejede hár túrlı bolıp tabıladı. Este saqlawdıń hár túrlı túrleri úsh qıylı kriterya tiykarında túrlerge bo`linedi (birlestiriledi).
1. Kóbirek iskerlikte kórinetuǵın psixik aktivlik xarakterine kóre este saqlawdıń háreket, emosional (sezimiy), obrazlı hám sóz-mantikiy túrleri parıq etedi.
2. Iskerlik maqseti xarakterine kóre este saqlaw qálegen hám sabırsız este saqlaw túrlerine bo`linedi.
3. Materialdı qansha este alıp qalıw hám este saqlaw múddetine qaray qısqa múddetli, uzaq múddetli, operativ este saqlaw túrlerine bólinedi.
Háreket, emosional (sezimiy), obrazlı hám sóz-logikalıq túrleri.
Insan iskerliginiń hár túrlı túrlerinde psixik aktivliktiń túrlishe kórinisleri ústin turıwı múmkin. Soǵan kóre este saqlawdıń da málim bir túri xızmet etedi. Bular háreket, emosional (sezimiy), obrazlı hám sóz-logikalıq este saqlawlar bolıp tabıladı.
Háreket este saqlawı - hár qıylı háreketlerdi hám olardıń sistemaların eske alıw, este saqlaw hám qayta eske túsiriwden ibarat. Birpara kisilerde este saqlawdıń bul túri basqalarınan joqarı turadı. Kópshilik bul este saqlaw turiniń bar ekenligin payqamaydi. Sebebi este saqlawdıń bul túri hár túrlı ámeliy miynet ilmiy tájriybelerin quram taptırıwdıń tiykarın quraydı. Eger háreket este saqlawı bolmaǵanda edi, qandayda háreketti ámelge asırıw ushın biz sol hárekettiń ózin hár gezek " basdan baslap" úyrener edik. Sonday-aq júriw de háreket este saqlawı jemisi bolıp tabıladı.
Emosional (sezimiy) este saqlaw - sezim sezimge tán este saqlaw bolıp tabıladı. Emosional (sezimiy) este saqlaw biz basımızdan keshirgen hám este saqlawmızda saqlap qalǵan sezimler yamasa háreketke úndewshi yamasa ótken zamanda unamsız keshinmalarga iye bolǵan háreketlerden saqlap qoluvchi signal retinde nomoyon boladı. Ózge kisige muńlas bolıw qábileti, kitap qaharmanı menen birge qayǵılanıw sezimiy este saqlawqa tiykarlanadı.
Obrazlı este saqlaw - qıyallar, tábiyaat hám turmıs tábiyat kórinisileri, sonıń menen birge, dawıslar, iyisler, dámler menen baylanıslı este saqlaw bolıp tabıladı. Este saqlawdıń bul túri kóriw, esitiw, untaw, iyis biliw hám dám este saqlawlarınan ibarat boladı. Este saqlawdıń bul túrleri túrli adamlarda túrlishe rawajlanǵan bolıp, kópshilikte kóriw hám esitiw etakchi rol oynaydı. Biraq birpara kásiplerde hám birpara kóriw hám esitiw qábiletin joǵatǵan kisilerde jaqsı rawajlanǵan boladı.
Geyde eydetik dep atalǵan (" eydos" - grekshe sóz bolıp obraz degen mánisti ańlatadı) este saqlaw túrine iye adamlar da ushırasıp turadı. Olarda kórgen predmetler, sharayatlar pútkilliginshe, tap suwretke túsirip alınǵan sıyaqlı pútkil, barlıq tolıq maǵlıwmatları menen eslep qalınadı. Olar sol jaǵdaynı tap házir aqıl qılıp atırǵan sıyaqlı " kóre aladılar".
Sóz-logikalıq este saqlawdıń mazmunın biziń pikirlerimiz quraydı. Sózler bolmasa pikirler de bola almaydı. Sol sebepli de pikirlerimizge tán este saqlaw jaysha logikalıq este saqlaw emes al, bálki sóz-logika este saqlawı dep ataladı. Sóz-logika este saqlawta ekinshi signallar sisteması tiykarǵı rol oynaydı. Bul este saqlaw túri insang`a tán este saqlaw turi bolıp tabıladı. Este saqlawdıń bul túri social tájiriybeni úyreniwde, onı keyingi áwladqa uzatıwda - bilimlerdi ózlestiriwde, tárbiya processinde sheshiwshi orınǵa iye.