228
1 İyul – Dramaturq Firudin Aşurovun 85 illiyi, (1933)
Aşurov Firudin Məmməd oğlu 1933-cü il iyulun 1-də Azərbaycanın Qazax
rayonunun Tatlı kəndində anadan olmuşdur. Ağstafa şəhər dəmir yolu orta
məktəbini bitirdikdən sonra M.A.Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Teatr
İnstitutunda təhsil almışdır (1956-1959). Əmək fəaliyyətinə “Azərbaycanfilm”
kinostudiyasında rejissor assistenti kimi başlamışdır (1957). Sonra dublyaj qrpunda
redaktor, rejissor assistenti, aktyor (1958-1959), Respublika Xalq Yaradıcılığı
Evində teatr şöbəsinin metodisti, şöbə müdiri olmuşdur (1960-1974). “Azərbaycan”
jurnalı redaksiyasında tənqid və ədəbiyyatşünaslıq şöbəsinin müdiri (1974-1976),
“Azərbaycanfilm” kinostudiyasında redaktor işləmişdir. Dramaturji yaradıcılığa
“Qanlı çinar” pyesi ilə başlamışdır. Onun “Qanlı çinar” (1960), “Qəribə qız” (1961),
“Həyatdan qiymətli” (1962), “Təranə” (1963), “Gözəlin taleyi” (1965), “Səməndər”
(1966) və digər pyesləri tamaşaya qoyulmuşdur. M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutu
nəzdində ikiillik ali ədəbiyyat kurslarında oxumuşdur (1976-1978). Onun “Nəsimi”,
“Qəribə qız”, “Qəz”, “Avqust qayğılar”, “Bağışla, gözəlim” pyesləri mavi ekranda
nümayiş etdirilmişdir. “Nəsimi” pyesi Tehranın “Bağban” nəşriyyatı tərəfindən çap
olunmuşdur.
Kitabları: “Qanlı çinar” (1960), “Qəribə qız” (1961), “Həyatdan qiymətli” (1962),
“Təranə” (1963), “Gözəlin taleyi” (1965) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov T. Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə) : Ensiklopedik məlumat
kitabı. – Bakı : Nurlar Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2011.
229
5 İyul – Şair Hüseyn Əzimin 105 illiyi, (1913-1987)
Əzimov Hüseynqulu Qurban oğlu 1913-cü il iyulun 5-də İrəvan quberniyası
Ordubad qəzasının Dəstə kəndində doğulmuşdur. Orta təhsili kənddə aldıqdan sonra
Ordubad pedoqoji məktəbini bitirib ADU-nun jurnalistika şöbəsində qiyabi
oxumuşdur (1955-1960). Poetik yaradıcılığa 1934-cü ildən “Ordubad işçisi” rayon
qəzetində dərc olunan “Yaz səhəri” şerilə başlamışdır. Hüseyn Əzim “Ordubad
işçisi” qəzeti redaksiyasında məsul katib (1945-1946), Ordubad rayon mədəni-
maarif şöbəsinin müdiri (1946-1948), “Şərq qapısı” qəzetinin Ordubad-Culfa
rayonları üzrə xüsusi müxbiri (1958-1965), Ordubad rayon mədəniyyət şöbəsində
müdir (1965-1974), “Ordubad işçisi” qəzeti redaksiyasında şöbə müdiri (1974-1987)
işləmişdir. “Əkbər kimdir” mənzum pyesi xalq teatrlarında tamaşaya qoyulmuşdur.
Xidmətlərinə görə Naxçıvan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanına və
medallara layiq görülmüşdür. Hüseyn Əzim 1987-ci il fevralın 8-də vəfat etmişdir.
Kitabları: “Şeirlər” (1957), “Dübəndi çayı” (1973), “Gəncliyimdən yadigar”
(1980), “Mən günəşə borcluyam” (1985) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov T. Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə) : Ensiklopedik məlumat
kitabı. – Bakı : Nurlar Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2011.
230
6 İyul – Tərcüməçi Şəfiqə Ağayevanın 100 illiyi, (1918-1983)
Ağayeva Şəfiqə Əli qızı 1918-ci il iyulun 6-da Azərbaycanın Ağdamda
anadan olmuşdur. 1931-ci ildə Ağdamda ibtidai təhsil alıb pedoqoji texnikuma daxil
olmuşdur. Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının inkişafında xidmətləri olmuş Şəfiqə
Ağayeva uzun illər “Azərbaycan qadını”, “Gənc işçi” və “Azərbaycan pioneri” kimi
mətbuat orqanlarında çalışmışdır. Şəfiqə Ağayeva uşaq və gənclərin mütaliəsi üçün
etdiyi bədii tərcümə əsərlərinin müəllifi kimi də tanınmışdır. A.P.Çexovun
“Hekayələri” (1951), “Vanka” (1977), M.Prilejayevanın “Dostlar səninlədi” (1951),
K.Komarovskinin “Sənin yaşıdların” (1951), Y.Koşevayanın “Oğlum haqqında
povest” (1951), A.Kononovun “Çapayev haqqında hekayələr” (1952),
A.Avdeyenkonun “Tisa üzərində şəfəq” (1955), V.Ardamatskinin “Mən 11-17-
yəm” (1958), H.Malovun “Ailəsiz” (1958), A.Vestlinin “Ata, ana, səkkiz uşaq və
yük maşını” (1971) və əsərlər Ş.Ağayevanın tərcüməsində işıq üzü
görmüşdür. 1944-cü ildə Azərbaycan Baş Mətbuat İdarəsində rəis müavini
vəzifəsinə irəli çəkilmiş, 1946-cı ildə “Azərbaycan pioneri” qəzeti redaksiyasında
elm şöbəsinin müdiri vəzifəsinə layiq görülmüşdür. Əsasən, 60-70-ci illərin bədii
əsərlərini rus dilindən ana dilimizə tərcümə etmiş Şəfiqə Ağayeva gənc oxucuların
estetik tərbiyəsində mühüm rol oynamışdır. “Qafqazın müdafiəsinə görə”, “1941-
1945-ci illərdə İkinci Dünya müharibəsində əmək igidliyinə görə” medalları ilə təltif
olunmuşdur. Ağayeva Şəfiqə 1983-cü il oktyabrın 7-də Bakıda vəfat etmişdir.
Tərcümələri: “Slavyan nağılları” (1951), A.P.Çexov “Hekayələr” (1951), “Vanka”
(1977), N.Nosov “Gizlənpaç” (1955) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov T. Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə) : Ensiklopedik məlumat
kitabı. – Bakı : Nurlar Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2011.