Farmoni qishloq xo‘jaligida yer va suv resurslaridan samarali foydalanish chora-tadbirlari to‘G‘risida

Qishloq xo‘jaligida yer va suv resurslaridan samarali foydalanish konsepsiyasini amalga oshirish bo‘yicha
“YO‘L XARITASI”
Oldingi
 tahrirga qarang.
T/r
Tadbirlar nomlanishi
Amalga oshirish
shakli
Ijro muddati
Mas’ul ijrochilar
I. Qishloq xo‘jaligi yerlaridan foydalanish samaradorligini oshirish

---

1.
Qishloq xo‘jaligi yerlarining aniq hisobi yuritilishini
va yangilab borilishini ta’minlash, har bir dala konturi
kesimida ma’lumotlar bazasini shakllantirish maqsadida
barcha hududlarni aerofotos’yomkadan o‘tkazish. Bunda:
aerofotos’yomka ishlariga mo‘ljallangan maxsus uchuvchi
uskuna ajratilishini va uchish uchun barcha zarur sharoitlarni
yar
�
tishni;
samoviy hududdan foydalanish va samolyot, yengil uchish
apparatlari (motodeltaplanlar) hamda uchuvchisiz uchish
apparatlari 
yordamida 
suratga 
olish 
vositalaridan
foydalanishga qisqa muddatda ruxsatnomalar berilishini;
aerofotos’yomka 
materiallarini 
nazorat 
ko‘rigidan
o‘tkazilishini nazarda tutuvchi zarur tadbirlarni belgilash.
Kompleks
chora-tadbirlar
2019-yil noyabr
2019 — 2021-yillar
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Qishloq xo‘jaligi vazirligi,
“Uzbekistan Airways” AJ,
“Uzbekistan Nelicopters” MChJ,
“AGRO-PARVOZ” KTAIChKMChJ,
manfaatdorvazirlik
va idoralar
2.
Qishloq xo‘jaligi ekinlarini yetishtirish agrotexnikasi,
er va suv resurslaridan foydalanish holatini geoaxborot tizimi
orqali monitoring qilish, erni masofadan zondlash tizimlaridan
keng foydalanish.
Kompleks
chora-tadbirlar
2019 — 2021-yillar,
doimiy
Qishloq xo‘jaligi vazirligi
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Axborot texnologiyalari va
kommunikatsiyalarini
rivojlantirish vazirligi, Innovatsion
rivojlanish vazirligi
3.
Davlat yer kadastrini yuritishda ko‘p maqsadli
er ma’lumotlarining avtomatlashtirilgan yagona tizimi
(Yergeoportal)ni yaratish maqsadida Koreya Respublikasi
xalqaro “KOICA” jamg‘armasining grant mablag‘lari doirasida
investitsiya loyihasini ishlab chiqish.
Kompleks
chora-tadbirlar
2019 — 2022-yillar “Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Axborot texnologiyalari va
kommunikatsiyalarini
rivojlantirish vazirligi,
Investitsiyalar va
tashqi savdo vazirligi
5.
Yer osti suvlari manbalaridan foydalangan holda yerlarni
foydalanishga kiritishda yer osti suvlari zaxirasi daxlsizligi
hamda yer osti suv zaxiralaridan foydalanishning o‘simlik
va hayvonot dunyosiga salbiy ta’sir etishining oldi olinishi
ta’minlash.
Kompleks chora-
tadbirlar
2019-yil avgust
Davlat geologiya va mineral
resurslar qo‘mitasi,
Ekologiya va atrof-muhitni
muhofaza qilish davlat qo‘mitasi,
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi
6.
Qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan yer uchastkalarini
ikkilamchi ijaraga berish, shuningdek, dehqon xo‘jaliklari va
tomorqa yer uchastkalarida meros qilib qoldiriladigan
umrbod egalik qilish huquqini saqlab qolgan holda yer
uchastkasini vaqtincha foydalanish uchun berish shaklini
amaliyotga joriy qilish
O‘zbekiston
Respublikasi
qonuni loyihasi
2019-yil
1-oktabrga qadar
Qishloq xo‘jaligi vazirligi,
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi,
Veterinariya
va chorvachilikni rivojlantirish
davlat qo‘mitasi
7.
Rentabelligi past bo‘lgan paxta, g‘alla va boshqa ekinlar yer
maydonlarini to‘liq xatlovdan o‘tkazib, unumdorligi va
foydalanish samaradorligini oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar
dasturini shuningdek, ushbu maydonlarda yuqori daromadli
ekinlarni joylashtirish bo‘yicha takliflarni ishlab chiqish.
Vazirlar
Mahkamasining
qarori
2019-yil
20-dekabrga
qadar
Qishloq xo‘jaligi vazirligi,
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Suv xo‘jaligi vazirligi, Iqtisodiyot va
sanoat vazirligi, O‘zbekiston
fermer, dehqon xo‘jaligi va
tomorqa yer egalari kengashi
8.
Qishloq xo‘jaligi ekinlarini joylashtirish tizimini tubdan
takomillashtirish. Bunda:
hududlarning tabiiy iqlim sharoitlari va suv bilan
ta’minlanganlik darajasi, ichki va tashqi bozorda mahsulotga
bo‘lgan talab, daromadliligi asosiy mezon bo‘lishini
ta’minlash;
suv tanqis hududlarda suvsizlikka chidamli va suv to‘plash
xususiyatiga ega bo‘lgan ekinlarni joylashtirish.
Normativ-
huquqiy hujjat
2020-yil fevral
Qishloq xo‘jaligi vazirligi,
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Suv xo‘jaligi vazirligi, Investitsiyalar
va tashqi savdo vazirligi,
Innovatsion rivojlanish vazirligi,
Fanlar akademiyasi
9.
Tarmoqlarni intensiv rivojlantirish talabidan kelib chiqqan
holda 
qishloq 
xo‘jaligi 
ekinlarini 
ekish 
sxemalarini
takomillashtirish, maydon birligi hisobiga ko‘chat sonini
maqbul darajagacha oshirish.
Kompleks chora-
tadbirlar
2019 — 2021-yillar
Qishloq xo‘jaligi vazirligi,
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Innovatsion rivojlanish vazirligi,
Fanlar akademiyasi

---

10.
Qishloq xo‘jaligi uchun mo‘ljallangan yerlardan bir
mavsumda kamida ikki marta hosil olish choralarini ko‘rish,
ushbu maqsadga erishish uchun tezpishar ekinlar urug‘i,
ko‘chatlar, mineral o‘g‘it, yonilg‘i-moylash materiallari va
boshqa turdagi resurslar bilan barqaror ta’minlash tizimini
yaratish.
Kompleks chora-
tadbirlar
2019 — 2021-yillar
Vazirlar Mahkamasi,
Qishloq xo‘jaligi vazirligi,
“O‘zkimyosanoat” AJ,
“O‘zagrokimyohimoya” AJ,
“O‘zneftmahsulot” AJ,
“O‘zbekenergo” AJ, “O‘zagroservis”
AJ,
Respublika tovar-xomashyo birjasi,
Qoraqalpog‘iston Respublikasi
Vazirlar
Kengashi va viloyatlar hokimliklari
11.
Sug‘oriladigan ekin yerlaridan yanada samarali foydalanish,
tuproq unumdorligi va qishloq xo‘jaligi ekinlari hosildorligini
oshirish maqsadida ilmiy asoslangan almashlab ekish tizimini
joriy qilish.
Kompleks chora-
tadbirlar
2019 — 2021-yillar
Qishloq xo‘jaligi vazirligi,
Suv xo‘jaligi vazirligi,
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
O‘zbekiston fermer, dehqon
xo‘jaliklari va tomorqa yer egalari
kengashi,
Qoraqalpog‘iston Respublikasi
Vazirlar
Kengashi va viloyatlar hokimliklari
12.
Qishloq xo‘jaligi yerlari degradatsiyasining oldini olish va uni
keskin kamaytirish hisobiga tuproq unumdorligini oshirish.
Bunda:
erlarning ball boniteti pasayishi sababini o‘rganish va uni
bartaraf etish;
sho‘rlangan sug‘oriladigan yerlardan sho‘rga chidamli
ekinlarni ekish uchun foydalanish;
degradatsiyaning 
oldini 
olish 
uchun 
zamonaviy
texnologiyalarni keng joriy etish.
Kompleks chora-
tadbirlar
Doimiy
2021-yil mart
doimiy
2022-yil may
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Qishloq xo‘jaligi vazirligi, Suv
xo‘jaligi vazirligi,
Innovatsion rivojlanish vazirligi,
Iqtisodiyot va sanoat vazirligi,
O‘zbekiston fermer, dehqon
xo‘jaliklari va tomorqa yer egalari
kengashi,
manfaatdor vazirlik va idoralar
13.
Fermer xo‘jaligi yoki boshqa qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini
yetishtiruvchi 
subyektlar 
tugatilayotganda 
yoki
maqbullashtirilayotganda unga ajratilgan yer maydonida
sarflangan xarajatlar (ko‘p yillik daraxtzorlar, tomchilatib
sug‘orish tarmoqlari va boshqalar) qiymatini hisoblash va
qoplash tartibini belgilash.
Normativ-
huquqiy hujjat
2020-yil
aprel
Qishloq xo‘jaligi vazirligi,
Suv xo‘jaligi vazirligi,
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
O‘zbekiston fermer, dehqon
xo‘jaliklari va tomorqa yer egalari
kengashi
14.
Bog‘lar, tokzorlar, baliq hovuzlari va issiqxonalar tashkil
qilishga yer ajratish tartibini belgilash, foydalanishdan chiqib
ketgan yerlarda gidroponika, vertikal fermalar usulida
issiqxonalar qurishni qo‘llab-quvvatlash. Bunda:
issiqxona, shu jumladan gidroponika va aeroponika usulida
hosil yetishtirish uchun qishloq xo‘jaligida foydalanilmaydigan
yerlar yoki yaylov va lalmi yerlarni foydalanishga kiritish
hisobidan yoxud suv ta’minoti og‘ir yerlardan;
baliq hovuzlari uchun zarur suv ta’minotiga ega bo‘lgan va
atrofidagi yerlarni meliorativ holati yomonlashishiga olib
kelmaydigan qishloq xo‘jaligida foydalanilmaydigan yerlardan
ajratishga e’tibor qaratish.
Normativ-huquqiy
hujjat
2019-yil
oktyabr
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Qishloq xo‘jaligi vazirligi, Suv
xo‘jaligi vazirligi,
Iqtisodiyot va sanoat vazirligi
15.
Suv tanqis, qishloq xo‘jaligi ekinlarini yetishtirish va
foydalanishga kiritish imkoniyati bo‘lmagan yerlarda tayyor
zamonaviy issiqxonalarni xorijiy investorlar hamda xorijiy
moliya institutlarini jalb qilgan holda qurib, tayyor holda
lizingga berish tizimini yaratish.
Normativ-huquqiy
hujjat
2019-yil oktyabr
Investitsiyalar va tashqi savdo
vazirligi, Iqtisodiyot va savdo
vazirligi, Moliya vazirligi, Qishloq
xo‘jaligi vazirligi

---

16.
Qishloq 
xo‘jaligida 
tuproqdan 
unumli 
foydalanish
texnologiyalarini joriy etish. Bunda:
noorganik 
o‘g‘itlar 
va 
pestitsidlar 
qo‘llanilishini
minimallashtirish, mavjud zaxiralardan keng foydalanish;
erga ishlov berish va ekinlarni parvarishlashning ilg‘or
innovatsion (Mini till, No till va boshq.) texnologiyalarini
amaliyotga tatbiq etish hisobiga agrotexnik tadbir
�
ar sonini
minimallashtirish;
tuproqning toksik elementlar bilan ifloslanish darajasini aks
ettiruvchi 3D formatdagi tuproq ekologik xaritalarini ishlab
chiqish;
tuproq unumdorligini tiklovchi hamda toksik elementlarni
parchalovchi mikroorganizm guruhlarini tanlab olish va
kompleks ravishda tuproq tarkibiga innokulatsiya qilish.
Kompleks chora-
tadbirlar
Doimiy
2021-yil mart
2021-yil avgust,
doimiy
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Qishloq xo‘jaligi vazirligi,
Suv xo‘jaligi vazirligi,
Innovatsion rivojlanish vazirligi,
Fanlar akademiyasi,
O‘zbekiston fermer, dehqon
xo‘jaliklari va tomorqa
yer egalari kengashi, manfaatdor
vazirlik
va idoralar
17.
Qishloq 
xo‘jaligida 
foydalanilmayotgan 
yerlarni
foydalanishga kiritishda irrigatsiya va melioratsiya obyektlarini
qurish va rekonstruksiya qilish bilan bog‘liq xarajatlarni qoplab
berish tartibini ishlab chiqish.
Normativ-huquqiy
hujjat
2019-yil avgust
Moliya vazirligi,
Suv xo‘jaligi vazirligi, Qishloq
xo‘jaligi vazirligi, manfaatdor
vazirlik
va idoralar
18.
Yer uchastkalari egalarining tuproq unumdorligini saqlash
va oshirishni rag‘batlantiruvchi mexanizmlarni nazarda tutgan
holda tabaqalashtirilgan soliqqa tortish tartibini joriy qilish.
Normativ-huquqiy
hujjat
2019-yil avgust
Davlat soliq qo‘mitasi,
Moliya vazirligi, manfaatdor
vazirlik va idoralar
19.
Yer va suv resurslaridan samarasiz foydalanganlik uchun
javobgarlik choralarini kuchaytirish. Bunda:
qishloq xo‘jaligi uchun mo‘ljallangan yerlardan samarasiz
foydalanish oqibatida yer unumdorligining pasayishiga,
meliorativ holatining yomonlashuviga yo‘l qo‘ygan yerdan
foydalanuvchilarga hamda yer uchastkalarini o‘zboshimchalik
bilan egallab olganlik uchun javobgarlik choralarini
kuchaytirish;
foydalanishga 
kiritilgan 
yer 
uchastkasidan
foydalanuvchilarning faoliyatiga qonunga xilof ravishda
aralashish, shuningdek, yer uchastkasini asossiz ravishda
hokimliklar zaxirasiga qaytarib olish uchun javobgarlikni
kuchaytirish;
qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan sug‘oriladigan ekin yerlarni
boshqa maqsadlar uchun ajratib berishga yo‘l qo‘ygan
mansabdor shaxslarni ma’muriy va jinoiy javobgarlikka tortish;
suvdan tejamli va samarali foydalanishi, suvning qat’iy
ravishda belgilangan limit asosida ishlatilishi ustidan
nazoratni kuchaytirishni nazarda tutish.
O‘zbekiston
Respublikasining
qonuni loyihasi
2019-yil oktyabr
Agroinspeksiya,
Bosh prokuratura,
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Qishloq xo‘jaligi vazirligi,
Suv xo‘jaligi vazirligi, manfaatdor
vazirlik
va idoralar
20.
Yer va suv resurslaridan samarasiz foydalanishning oldini
olishni, yerlarning unumdorligini oshirish va suvni tejovchi
agrotexnik 
tadbirlarni 
amalga 
oshirishni 
(agrotexnik
reglament) huquqiy jihatdan tartibga solish.
Normativ-huquqiy
hujjat
2020-yil 1-mayga
qadar
Agroinspeksiya, Suv xo‘jaligi
vazirligi, “Davyergeodezkadastr”
davlat qo‘mitasi, manfaatdor
vazirlik va idoralar
21.
Iqtisodiy jihatdan samarasiz, kam hosilli bog‘ va
uzumzorlarni yaroqsiz deb topish va ekin yerlar toifasiga
o‘tkazish tartibini belgilash.
Vazirlar
Mahkamasining
qarori
2019-yil avgust
Qishloq xo‘jaligi vazirligi,
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
manfaatdor vazirlik va idoralar
22.
Shahar va shahar atrofidan chiqayotgan oziq-ovqat, xo‘jalik,
chorva hamda boshqa organik chiqindilarni to‘plash hamda
zamonaviy texnologiyalarni qo‘llagan holda organik o‘g‘itlar
ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yish va qishloq xo‘jaligi
mahsulotlari yetishtiruvchilariga yetkazib berish.
Kompleks
chora-tadbirlar
2019 — 2021-yillar
“O‘zkimyosanoat” AJ,
“O‘zagrokimyohimoya” AJ,
Ekologiya va atrof-muhitni
muhofaza qilish davlat qo‘mitasi,
manfaatdor vazirlik va idoralar
23.
O‘rmon fondi yerlaridan foydalanishda davlat-xususiy
sheriklik mexanizmini yo‘lga qo‘yish.
Normativ-huquqiy
hujjat
2019-yil sentyabr
O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi,
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Qishloq xo‘jaligi vazirligi, Moliya
vazirligi huzuridagi Davlat-xususiy
sheriklik agentligi
24.
Har bir hududning qishloq xo‘jaligi imkoniyatlaridan kelib
chiqib, mahalliy va xorijiy kompaniyalarga taqdimot qilish
maqsadida “qishloq xo‘jaligi bo‘yicha investitsiya xab”larni
yaratish.
Kompleks chora-
tadbirlar
2019 yil yakuniga
qadar
Qoraqalpog‘iston Respublikasi
Vazirlar Kengashi va viloyatlar
hokimliklari, Investitsiyalar va
tashqi savdo vazirligi
25.
Rentabelligi past bo‘lgan paxta va g‘alla maydonlari 50
foizdan 
yuqori 
bo‘lgan 
tumanlardagi 
barcha 
ekin
maydonlarini irrigatsiya va melioratsiya tarmoqlarini qurish,
rekonstruksiya qilish shartlari bilan paxta va g‘allani to‘liq
qayta ishlashni tashkil etuvchi klasterlarga berish.
Normativ-huquqiy
hujjat
har yili dekabr
oyida
“O‘zto‘qimachiliksanoat”
uyushmasi, Qishloq xo‘jaligi
vazirligi, Iqtisodiyot
va sanoat vazirligi

---

26.
Davlat geologiya va mineral resurslar qo‘mitasi tomonidan
qishloq xo‘jaligi ekin
�
arini sug‘orishga yaroqli bo‘lgan yer osti
suvlari zaxirasini aniqlash ishlarini amalga oshirish uchun
davlat budjeti hisobidan zarur mablag‘larni ajratish.
Normativ-huquqiy
hujjat
har yili dekabr
oyida
Moliya vazirligi, Iqtisodiyot
va sanoat vazirligi, manfaatdor
vazirlik
va idoralar
27.
Foydalanilmayotgan o‘rmon fondi yerlaridan foydalanish
uchun O‘zbekiston Respublikasining fuqarolariga davlat-
xususiy sheriklik asosida o‘rmon xo‘jaligi organlari tomonidan
50 yilgacha muddatga ijaraga berishni nazarda tutuvchi
qonun hujjatlariga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish.
O‘zbekiston
Respublikasining
qonuni loyihasi
2019-yil avgust
O‘rmon xo‘jaligi 
�
avlat qo‘mitasi,
Moliya vazirligi, manfaatdor
vazirlik
va idoralar
28.
Tuproq eroziyasi va degradatsiyasi, shamol va garmseldan
muhofaza qilish maqsadida biomeliorativ tadbirlarni
qo‘llashni kengaytirish, ixotazorlar barpo etish va qayta tiklash
hamda o‘rmon fondi yerlarida cho‘l-ozuqabop o‘simliklar
plantatsiyalari va ularni tashqi ekologik omillardan muhofaza
qiluvchi yaylovlarni yaratish.
Kompleks chora-
tadbirlar
2019 — 2023-yillar O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi,
manfaatdor vazirlik
va idoralar
29.
Namangan viloyatining Pop va Mingbuloq tumanida
foydalanishdan chiqqan sug‘oriladigan, foydalanilmayotgan
bo‘z va yaylov, shuningdek, o‘rmon fondi yerlarini
foydalanishga kiritish va ulardan samarali foydalanishni sinov
tariqasida davlat-xususiy sheriklik asosida tashkil etish.
Normativ-huquqiy
hujjat
2019-yil avgust
Qishloq xo‘jaligida yer va suv
resurslaridan samarali foydalanish
konsepsiyasini amalga oshirish
doirasida xalqaro moliya
institutlari bilan hamkorlik qilish
va davlat-xususiy sheriklikni joriy
etish bo‘yicha ishchi guruhi,
Namangan viloyati hokimligi
30.
Davlat o‘rmon fondi yerlarini yer toifalari va turlari bo‘yicha
(ekin yerlari, ko‘p yillik daraxtzorlar, yaylov va pichanzorlar)
to‘liq xatlovdan o‘tkazish, mazkur yerlardan maqsadli va
samarali foydalanish ahvolini muntazam o‘rganish. Bunda:
cho‘llanish va eroziyaga qarshi himoya o‘rmonzorlarini
ko‘paytirish;
bo‘sh turgan maydonlardan samarali foydalanish (dorivor
o‘simliklar, 
chorvachilik, 
mevali-manzarali 
daraxtlar,
shuningdek, pistachilik, yong‘oqchilik va boshqalar);
O‘rmon fondi yerlaridan olinadigan mahsulotlar hisobini
yuritishning yagona mexanizmini joriy qilish;
erlarning unumdorligini oshirish, samarali foydalanilishini
ta’minlash.
Normativ-huquqiy
hujjat
Kompleks
chora-tadbirlar
2019-yil sentyabr
2019 — 2021-yillar,
doimiy
O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi,
“Davyergeodezkadastr” qo‘mitasi,
Moliya vazirligi, Ekologiya va atrof-
muhitni muhofaza qilish davlat
qo‘mitasi,
Qishloq xo‘jaligi vazirligi, Suv
xo‘jaligi vazirligi,
manfaatdor vazirlik
va idoralar