Filasofiya az: filosofia qxd

Françesko Petrarkanın
(1304-1374-cü illər) yaradıcılığı ilə ayrıl-
maz şəkildə bağlıdır. Petrarka “İnsanın özünün və başqalarının
nadanlığı haqqında” pamfletdə təkcə averroist azadfikirliliyə
qarşı deyil, bütövlükdə Orta əsrlərin fəlsəfi bilik sisteminə qarşı
çıxış edir, çünki o, praktiki fəlsəfəni sxolastik fəlsəfədən üstün
tutur. “Rahiblərin asudə vaxtı haqqında” traktatda Petrarka insa -
nın varlığı problemlərinə, etika məsələlərinə müraciət edir. Onu,
ilk növbədə, nəcib insan ruhunun “daxili istəkləri” maraqlandırır. 
Petrarka “Mənim sirrim” əsərində iki personajın – humanist
Fransiskanın və xristian ənənələrinin tərəfdarının dialoqunu
təsvir edir. Bu dialoqda o, insanın Yer üzündə həyatının “ən yaxşı
sevinclərinə”, özünün xeyirxah həyat idealına bəraət qazandırır:
“Ehtiyaca dözməmək və izafiliyə malik olmamaq, başqalarına
əmr etməmək və tabelikdə olmamaq”. Petrarkaya görə, Yer üzün -
dəki qayğılar insanın ən birinci borcudur və onlar heç bir hal da
ölümdən sonrakı xoşbəxtlik naminə qurban verilməməlidir.
Niderlandlı mütəfəkkir