Fuad Məmmədov
Yüklə 0,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
217 zırlanmış “kulturologiya piramidası” universal metodunun malik ola biləcə- yi innovativ əhəmiyyətə diqqət yetirmək istərdim. Bu metod milli insan ka- pitalının mahiyyəti, xüsusiyyətləri, tarixi və nailiyyətlərinin müqayisəli öy- rənilməsi, onun inkişafının ümumi qanunauyğunluqları və aktual tələbatları- nın dərk edilməsi, dünya sivilizasiyasının dialektik dəyişikliklərinə uyğun idarəçilik texnologiyaları və modellərinin işlənib hazırlanması üçün keyfiy- yətcə yeni imkanlar açır. Mənə elə gəlir ki, milli insan kapitalının təhlili və inkişafı, onun həyat qabiliyyəti, keyfiyyəti və səmərəliliyinin yüksəldilməsi üçün bu metodun praktik istifadəsi Azərbaycanın rəqabət qabiliyyəti səviy- yəsinin yüksəlməsinə, qloballaşma şəraitində onun zamanın çağırışlarına vaxtında və layiqli cavab vermək qabiliyyətinin güclənməsinə yardım edə- cəkdir. İnsan kapitalı strateji vəzifəsinin reallaşdırılması siyasi və iqtisadi sabit- sizlik, dünya sivilizasiyasının daimi dəyişiklikləri və çağırışları ilə müşayiət olunan qloballaşma şəraitində Azərbaycanın davamlı inkişafı üçün yeni im- kanlar açdı. Eyni zamanda o, vətəndaşların məsuliyyət mədəniyyətinə, mə- murların idarəçilik mədəniyyətinə, mütəxəssislərin hazırlanması və istifadə- si problemlərinə, gənclərin intellektual və etik mədəniyyətinin inkişafı mə- sələlərinə yüksək tələbkarlığı şərtləndirdi. Ölkənin yeni sosial-mədəni siyasət tendensiyaları istiqamətində, respublika- da insan kapitalının inkişafına yardım məqsədilə, 2010-cu ilin əvvəlindən “Si- murq” AMA Azərbaycan Dövlət televiziyası ilə birlikə, birinci kanalda ilk də- fə olaraq, “İdrak” stasionar kulturoloji elmi-maarifçilik verilişini aparmağa başlamışdır. Onun vəzifəsi respublikanın geniş əhali təbəqələri və xaricdə Azərbaycan diasporu arasında universal kulturoloji bilikləri yaymaq olmuşdur. “İdrak” verilişində aktual problemlər, innovativ kulturoloji texnologiyalar və Azərbaycanda insan kapitalının inkişafı imkanları müasir kulturoloya elmi, milli və dünya mədəniyyəti və sivilizasiyasının nailiyyətləri prizmasından təh- lil edilirdi. “İdrak” kulturoloji verilişi ölkədə və xaricdə yüksək reytinq qazanmış- dır. 2010-2014-cü illər ərzində Azərbaycan Dövlət televiziyası ilə birgə “Si- murq” AMA tərəfindən 200-ə yaxın “İdrak” televiziya kulturoloji elmi-maa- rifçilik verilişi aparılmışdır. Onların arasında: “Kulturologiya və Azərbayca- nın dövlət simvolları”, “Kulturologiya və insan kapitalı”, “Kulturologiya və idarəetmə mədəniyyəti”, “Azərbaycanda liderlik mədəniyyəti”, “Kulturolo- giya və tərbiyə”, “Azərbaycanda informasiya mədəniyyəti”, “Kulturologiya və biliklər cəmiyyəti”, ”İnsan və mədəniyyət”, “İnsan və cəmiyyət”, “Kultu- rologiya və etik mədəniyyət”, “Azərbaycan və Fransa: beynəlxalq münasi- bətlər mədəniyyəti”, “Mərakeş mədəniyyəti”, “Kuba mədəniyyəti”, “Kultu- 218 rologiya və Azərbaycanda hüquq mədəniyyəti” və digərlərinin adlarını çək- mək olar. Elə bu dövrdə milli insan kapitalının inkişafına yardım məqsədilə, “Ovqat”, “Səhər sovqatı”, “Qadın dünyası”, “Mühazirə”, Yeni gün” veriliş- lərində, həmçinin milli televiziya və radionun müxtəlif kanallarında, jurnal- lar, qəzetlər və internet səhifələrində kulturologiya problemləri üzrə çoxsay- lı elmi-maarifçilik çıxışları edilmişdir. 219 KULTUROLOGİYA VƏ ƏMƏK MƏDƏNİYYƏTİ Milli kulturologiyanın aktual vəzifələrindən biri, ictimai əmək məhsuldar- lığı və xalqın rifahının yüksəlməsi, dövlətin rəqabət qabiliyyəti və davamlı in- kişafı üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən elmtutumlu əmək mədəniyyətinin inkişafına elmi yardımdır. Əmək mədəniyyəti – insan həyatının tələbatlarının təmin edilməsi, qorun- ması və yaxşılaşdırılması üçün lazım olan dəyərlərin istehsalı məqsədilə, təbi- ətin və cəmiyyətin dəyişdirilməsinə yönəldilmiş biliklər, bacarıqlar, mütəşək- killik, etika və yaradıcı fəaliyyətdir. Əmək – mədəniyyətin fundamental tarixi institutlarından biri, insanın həyatı, əqli və mənəvi inkişafının zəruri şərtidir ki, onsuz insanın mövcudluğunu təsəvvür etmək olmaz. Bu zaman fiziki əmə- yin dəyəri onda olan, “ruhi istehsalın”, yəni təhsil, elm, incəsənət və yalnız in- san potensialının formalaşması üçün deyil, həm də iqtisadi istehsalın inkişafı üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən digər qeyri-iqtisadi kateqoriyalar sahəsin- də fəaliyyətin əsasını təşkil edən əqli əmək payından asılı olaraq artır. Elmtutumlu əməyin əhəmiyyəti bütöv uğurlu milli mədəniyyət sistemində intellektual mədəniyyətin aparıcı həlqə olması ilə şərtlənir. İnsanın, cəmiyyə- tin və dövlətin bərpaedici strateji inkişaf resursudur, ona əsaslanan elm isə təhlükəsiz və firavan həyat üçün lazım olan müdrikliyə aparır. Humanist mə- nəviyyatla şərtlənən yüksək intellekt insanın başlıca inkişaf mənbəyi, dünya sivilizasiyasının aparıcı qüvvəsidir. Kəşflər və ixtiraların düzgün dərk edilmə- si, qiymətləndirilməsi və vaxtında istifadəsi zamanı intellektual mədəniyyətin nailiyyətləri planetin milyonlarla insanının həyatı üçün əlverişli imkanları tə- min edir. Ruhi mədəniyyətdəki yüksək intellektə əsaslanan üstünlük yaşama- nın və inkişafın, hökmranlığın və qələbənin, məhsuldar istehsal və şüurlu is- tehlakın, mütərəqqi ideologiya və düşünülmüş siyasətin mütləq şərti olub, şər- tidir və olacaqdır. Elmi və texnoloji nailiyyətlərdən, təhsilin keyfiyyətindən son nəticədə dövlətin beynəlxalq reytinqinin də müəyyən edildiyi həyat keyfiyyəti asılıdır. Azərbaycan Respublikasında dövlət quruculuğu və idarəçiliyinin davamlı milli inkişaf maraqlarına cavab verən innovativ formalarının daimi kreativ ax- tarışları aparılır. Respublikanın idarəçilik sisteminin modernləşdirilməsi, ənə- nəvi modellərdən fərqli və vətəndaşların tələbatlarına yönəldilmiş, dövlət strukturlarının fəaliyyətində şəffaflığı və əhaliyə xidmət göstərən orqanlar arasında rəqabəti təmin edən müasir idarəçilik modellərinin yaradılması zəru- riliyini aşkar etdi. Bu modernləşmə prosesində dövlət idarəçiliyi mədəniyyəti- nin effektiv texnologiyalarıının tətbiq edilməsi, yeni tipli kadrların hazırlan- ması və istifadəsi hesabına peşəkar dövlət qulluqçularının formalaşdırılması Yüklə 0,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|