Mövzu 2. G e n d er problem lərinin fəlsəfı m etodoloji
nəzəriyyələri.
(2
saat)
Cinslərin qarşılıqh m ünasibətinin tarixin müxtəlif
m ə rh ə lə lə rin d ə
inkişafı,
tip o lo g iy ası.
İlkin
nəzəri
k o n s e p s iy a ,
m e m u a r l a r d a
k iş i - q a d m
m ü n a sib ə tlə ri.
C ə m iy y ə td ə
cinslərin
m ü n a s ib ə tin ə
a n t i k
d ö v r
fılosoflarm m baxışı: Sokrat, P la to n , Aristotel, F ukidid.
A z ə rb a y c a n d a cinslərə y an a şm a tərzinin qədim abidələrdə
təsviri: A v e s ta , K ita b i D ə d ə Q o r q u d , d a s t a n , nağıl,
əsatirlər. O r t a əsr
dünyagörüşündə gender
dəyərləri.
İn tib a h dövrü re fo rm a la rm d a kişi və q a d m məsələsi.
İncildə, Q u r a n d a ,xristian və islam dinində kişi-
q a d m münasibətləri.
F ra n sız fılosoflan F .V olter, D .D id r o , C .C .R u sso ,
C .A .K o n d e r s e n in kişi-qadm h ü q u q bərabərliyi, nəzəri
sistemi.
M eri U o l l s t o u n k r a f t m " Q a d m l a r m h ü q u q u n u n
m üdafıəsi” M anifesti, Olimpiya de Q u c u n " Q a d m la n n
h ü q u q bərabərliyi" Deklarasiyası.
U to p ik sosialistlər: K .A .S e n -S im o n , Ş .F u ry e və
R .O u e n i n fəlsəfı fem inist nəzəriyyəsi. L . M o r q a n və
M .M id in baxışları. Əbədi d ü n y a görüşündə A .S tendal və
C .S an d u to p ik feministlərdir.
C .S t ü a r t M ill liberal fe m in iz m in y a ra d ıc ısıd ır.
M a rk siz m "q a d m məsələsi" h a q q m d a . A v q u s t Bebelin
"Q a d m və sosializm" əsəri.
C əm iy y ətd ə antifem inin b ax ışlarm fo rm a la şm ası
fıkri: P .P r u d o n ; C.M işIe; A .Ş o p e n h a u e r ;
F .N iştse ;
Z .F rey d in baxışları.
X I X
əsrin sonu və X X əsrin fem inist h ərək atı
k o n s e p s iy a la n : "fəhlə q a d m h ə r ə k a t l a n " , sufrajistlər.
Fem inist h ə rə k a tm in genişlənməsi.
Mövzu 3. M ü asir fəlsəfədə gender problemləri (2
saal).
F e m in iz m
fəlsəfı-m etodoloji
istiq am ətin
y a ra n m a s m m tarixi, şəraiti. M aarifpərvər
nəzəriyyələr:
liberal fəlsəfi feminist dünyagörüşü sistemi m ənbəsidir (C.
L o k k , C .C .R usso, S.T.Mil).
C .L a k a n ,
C .D e r r id a ,
M . F u k o n u n
fem inizmə
m üasir fəlsəfı baxışları.
Cəmiyyəti, cinslərin, psixoanalizin feminist tənqidi.
M övzu 4. G e n d e r t ə d q i q a t la r m m araşd irılm ası
mərhələləri
(2
saat)
G e n d e r tə d q iq a tla n n m obyekti cəmiyyətdə cinslərin
sosial ro llarm m tədqiqidir.
S eksologiya çərçivəsində cinslərin identilliyinin
öyrənilməsi (X X əsrin 50-ci illəri).
G e n d e r fərq in in sosial fəlsəfə və sosiologiya
m ətn in d ə feminist nöqteyi nəzərindən təhlili.,
X X
əsrin
70-80-ci
illəri:
C in slərin
bioloji
deterrainizminə qarşı mübarizə tarixində gender sistem
kimi.
G e n d e r münasibətlərinin sosial elmlər tərəfmdən
d ə rk olunması. G e n d er korluğu. M arksizm y anaşm a tərzi.
Fem inizm in və maskulinizmin fəlsəfı- sosioloji ölçüləri.
M övzu 5. Kişi q a d m m ü n a s ib ə tlə rin in m üasir
mərhələsi.
(2
saat)
Beynəlxalq q a d m h ə r ə k a tm m inkişafı. Q a d m
azadhğı, emansipasiyası, bərabərhüquqluluq, kişi-qadm
münasibətlərinin obyekti və subyekti kimi. Cəmiyyətin
p a tria rx a t nəzəriyyə sisteminə tənqidi yanaşm a.
Feminist hərəkatm X X əsrin 60-cı illərində
inkişafı. İngilis-Amerikan Feminist məktəbi (B.Fridan,
K.Miİlet). F ra n sız feminist fəlsəfı m əktəbi (L.İriqarey;
K .K Iem an , Y.Kristeva).
Mövzu
6
. G e n d e r problem lərinin sosiologiyası (2
saat).
G e n d e r sosioİogiyasmm obyekti, predm eti və əsas
anlayışları.
G e n d e r sosiologiyasm m metodologiyası. Kişi və
q a d m m sosial statu su və gender stratifıkasiyası gender
s o s io lo g iy a s m m əsasıdır, sosial cəm iy y ətd ə g en d e r
institutun bir q o lu d u r. G e n d e r problem lərinin sosioloji
nəzəriyyələri. Cinslərin cəm iyyətdə sosial rollarm ın və
s ta tu s u n u n fərqli və o x ş a r istiq am ətlə ri.
M ü x tə lif
nəzəriyyələrdə
g e n d e r stratifıkasİyası, funksionalizm ;
konfliktlər nəzəriyyəsi; interaksionalizm .
M a d d i rifah və gəlir sistem in d ə kişi və q a d m
mövqeyindəki əsaslı fərqlər. Kişi və q a d m mövqeyinin
idarəetm ədə fərqli cəhətləri;
siyasi və iqtisadi mühitdə
münasibətləi'in in k işa f d in a m ik a sm m ierarxiyası.
Mövzu 7. Cinsi differensiyanm psixoloji aspektləri
(2
saat)
Cəmiyyətdə cinsi rollarm , sosiallaşm anm mexanizm
və
p ro b lem lə ri.
C insi
m ü n a s ib ə tlə rin
stereotipləri:
mahiyyət və funksiyaları.
Cinsi fərqlərin psixoloji analizi.
Kişi və qadm ın
cəm iyyətdə q a rş ılıq h m ü n a s ib ə tin ə təsir edən am illər
(mentalitet, adət, ənənə, dil, mədəniyyət, ə tr a f rhühit).
Şəxsiyyətin özünün identikliyinin gender dəyərləri.
İd ra k d a gender tarazhğı.
Ailə, n ig ah m əsələrində g e n d e r y a n a ş m a tərzi.
Psixoloji düynagörüşündə cinsi fərqlərin təsnifatı.
Dostları ilə paylaş: |