68 Avtomatsko upravuvanje I programiranje IV alb indd

Udhëheqja dhe programimi automatik
Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
54
Teknik i makinerisë
4.3.5. Modi EDIT
Ky mod më së tepërmi është në funksion me shtypjen e sustës PR-
GRM. Me këtë mod bëhen operacionet e ardhshme: 
-   Futja manuale e programit me tastaturë në njësinë udhëheqë-
se, 
-   Bartja e programeve me DATA (informatave) kabllo prej bartës-
ve ekstern në memorien e njësisë udhëheqëse, 
-   Bartja e programeve me DATA (informatave) kabllo nga memo-
ria e njësisë udhëheqëse në bartës ekstern të programit, 
-   Kërkimi dhe korreksioni i programeve ekzistuese në memorien 
e njësive udhëheqëse, dhe
-  Kërkimi dhe fshirja e programeve ekzistuese në memorien e YE. 
Gjatë përdorimit të këtij modi çelësi për mbyllje duhet të jetë në 
pozitën e hapur. 
Shembuj të përdorimit të modit EDIT: 
Shembulli 1: Regjistrimi i programit të ri (futja e emrit të pro-
gramit): 
a.) Selekto modin EDIT, 
b.) shtyp në butonin PRGRM,
c.) shtyp në shkronjën О, 
d.) shkruaj numrin e programit, 
e.) shtyp butonin INSRT për regjistrim të emrit në memorie.
Kujdes: Programi përbëhet prej dy pjesë, shkronjës O dhe pjesën 
numerike prej 4 numrash (shembull: О1234).   
 
 
 
Shembulli 2: Futja e pjesëve të programit apo tërë programin. 
Pas futjes së emrit të programit pason futja e rendeve programu-
ese në këtë mënyrë: 
a.) selektim i modit EDIT, 
b). shtype butonin PRGRM, 
c).  futja e numrit të rendit - N0005 (gjithmonë shkronja N dhe nu-
mri i rendit). Më së miri është numrat e rendeve të jenë me in-
tervale me vlerë 5: N0005, N0010, N0015….., që nëse ka nevojë 
mes tyre të futen rende të reja, 
d.) futja e përmbajtjes së rendit, 

---

Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
Udhëheqja dhe programimi automatik
Teknik i makinerisë
55
e.)  shtypet susta EOB me të cilën në fund të rendit futet simboli 
pikëpresje (;) me çka defi nohet fundi i rendit, e pastaj pason 
futja e rendit të ri. 
Shembull: G01 X100.0 Z-125. 0 F0.15; 
Vërejtje: Fshirja e vlerave të gabuara bëhet me butonin DEL, deri-
sa kthimi në fi llim të programit bëhet me butonin RESET. 
Shembulli 3: Kërkimi i programit në memorie të njësisë 
udhëheqëse
a.) Selektim me modin EDIT, 
b.) shtype butonin PRGRM, 
c.) futet emri i programit që duam ta gjejmë shembull: O0001, 
d.)  shtypet susta CURSOR   , gjatë së cilës programi tregohet me 
monitor. 
Shembulli 4: Fshirja e programit 
Procedura është identike si në shembullin e mëparshëm vetëm se 
nën d.) shtypet susta DEL. 
Shembulli 5: Futja e programit të kompjuterit në memorie me 
kabllo informative DATA 
a.) selekto me EDIT (apo AUTO), 
b.) shtype PRGRM, 
c.) shtype INPUT, 
d.) shtype ENTER
e.)  programi bartet në memorie derisa paraqitet shenja % që tre-
gon se transferimi është bërë. 
Për komunikim mes kompjuterit personal dhe njësisë FANUC SYS-
TEM – OTE, domosdo duhet të bëhet adaptimi i parametrave për komu-
nikim të kompjuterit, njësisë dhe makinës. 
Kompjuteri duhet të posedojë softuer të veçantë për komunikim 
C-MAKINAT NUMERIKE apo çfarëdo softuer për komunikim serik. Gjatë 
asaj është e nevojshme adaptimi i parametrave komunikues të kom-
pjuterit për portin e përshtatshëm ku bashkëngjitet kablloja e komuni-
kimit edhe atë: 

---

Udhëheqja dhe programimi automatik
Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
56
Teknik i makinerisë
 
Baudrate = 48000
 
Parity = EVEN
 
Stopbit = 2
 
Databit = 7
Në kompjuter gjedhet porta adekuate serike COM1 apo COM2 në 
të cilën bashkëngjitet kablloja për komunikim serik (DATA – RS 232) dhe 
lidhet me portën serike adekuate që gjendet në njësinë udhëheqëse, 
Në njësinë FANUC SYSTEM – OTE, në mënyrë standarde mund të 
memorizohen 63 programe apo, deri maksimum 123 programe. Gjene-
ratat e reja të njësive udhëheqëse kanë memorie më të madhe në të 
cilën mund të ruhet një numër më i madh i programeve, simulacioneve 
etj. 
4.3.6. Modi AUTO 
 
 
 
HOME
JOG
AUTO
EDIT
MDI
0.001
0.01
0.1
TAPE
START
STOP
STOP
1. Ⱥɤɬɢɜɢɪɚʃɟ 
ɧɚ AUTO ɦɨɞ 
2. ɋɟ ɩɪɢɬɢɫɤɚ 
START ɬɢɩɤɚɬɚ 
Në këtë mod startohet me programin që na duhet, me çka bëhet 
realizimi automatik. Kjo bëhet në këtë mënyrë: 
a.) selektohet modi AUTO, 
b.) zgjidhet programi i duhur, 
c.)  shtypet susta START në panelin operacional me të cilin pro-
grami fi llon të realizohet,
d.)  pas përpunimit e fundit të programit, shtypet RESET prej ku 
kursori kthehet nga fundi në fi llim të programit, me çka bëhet 
edhe startimi i tij. 
Çka bëhet me programin pas startimit të tij?
1.  Rendi i parë programues lexohet. 
2.  Rendi programues dekodohet. 
1. Aktivizimi i 
modit AUTO
2. Shtypet 
butoni START

---

Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
Udhëheqja dhe programimi automatik
Teknik i makinerisë
57
3.  Realizohet rendi i njëjtë programues. 
4.  Njësia rregulluese gjithmonë lexon dhe dekodon përpara disa 
rende programuese, por jo para se të përfundojë me rendin e mëpar-
shëm e pastaj ai i ardhshmi. 
Ekzistojnë tri mënyra për ndaljen e programit gjatë realizimit të tij: 
1. Për situata të paparishikuara kur ka mundësi të rënies së pakon-
trolluar të veglës në lëndë apo ndonjë avarisë së makinës shtypet EMER-
GEMAKINAT NUMERIKEY STOP. 
RESET
7
C
8
N
9
G
4
X
5
Z
6
F
ALTER
INSRT
RESET 
ɬɢɩɤɚ 
 
 
 
STOP
NUMERIKEY STOP
2. Për ndalimin e lëvizjes kryesore apo ndihmëse shtypet 1, për 
stopim pakusht të kohës së punës dhe veglës. Për ndalesën e vetëm lë-
vizjeve ndihmëse të veglës lënda vazhdon të rrotullohet, shtypet 2 për 
stopim pa kusht të mbajtësit të veglës në - FEED HOLD. Në të dy rastet 
për vazhdim të lëvizjeve, e me atë edhe vazhdim të programit shtypet 
START. 
3. Për ndalesë të programit, për gabim shtypet RESET. Me shtyp-
jen e tij ndalen apo resetohen gjitha operacionet automatikisht, por pas 
dhënies së korreksioneve programi duhet të startojë nga fi llimi.  
Susta
RESET

---