A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 3,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
170 Müstəntiq dik atılır. –Necə? –Hə, Kərimova Asiya, sonra... – Dayan, dayan, Kərimova Asiya da vardı? –Bəs necə, o ən fəal iştirakçılardandı. Başçılarından və təşkilatçılarından. –Yox, yox siz yanılırsınız... –Niyə? Onu tanıyırsınız ki? Müstəntiqin dili–dodağı əsir. O, dodağını çeynəyərək pıçıltıyla: – O mənim arvadımdır – deyir. O biri stolun arxasında oturan ikinci müstəntiq şübhəylə bu tərəfə baxır. Qəzavü–qədəri bilmək olmaz. Hər anın bir hökmü var. Ola bilsin ki, bir az sonra bu müstəntiqlərin biri o birini dindirəcək, onun özünün hamıya dediyi sözləri ona qaytaracaq: –Biz hamısını bilirik, yaxşısı budur boynuna al. Hələ bəlkə bir şillə də çəkəcək. Yox, lap yəqin mütləq çəkəcəkdir. İkincii müstəntiq otaqdan çıxır. Birinci müstəntiq yalvarıcı baxışla indicə şillələdiyi həkimə baxır: –Bəlkə, bu adı çəkməyəsən. Mən də yazığam. Ailəmi pozma. Bizə əmr belədir ki, onsuz da boynunuza təqsir qoyub göndərəcəyik. Nahaq yerə mənim evimi yıxma. –Yox, mən hər şeyi boynuma alıram, – deyə həkim cəlladından hayıf çıxır. Faciədən məzhəkəyə bircə addımdır – demişlər. Lakin dəmir barmaqlıqlar ardında xarüqələr də olurdu. Qocaqlıqları və iradələri tarixin ən böyük qəhrəmanlarını kölgədə buraxacaq igidlər də olurdu. Mühəndis Cavad göstərişlərinin hər sətrindən bir qol çəkmişdir. Bu o deməkdir ki, böhtanın hər sətrinə razı olmamışdan qabaq mühəndis şüurunu itirənəcən incidilirdi. Utancaqlığından beş adam yığılanda danışmağa çəsarət eləməyən qoca yazıçımız Seyid bütün işgəncələrə dözərək bir nəfərin də yalandan adını verməmişdir. Şair Müslüm ölümə "Beynəlmiləl" oxuya–oxuya getmişdir. O, axıracan bayrağına downloaded from KitabYurdu.org 171 sadiq qalmış, onu bulayan, bu bayraqla örtülən cinayətləri və dəhşətləri bilə–bilə bayrağını ləkəsiz görmüşdü. Həmişə bər–bəzəkli geyinən, yaraşıqlı gənc rəssam Əfrasiyab xaricdən alıb gətirdiyi və çox xoşladığı modalı ala– bəzək qalstukunu ilk dəfə türmədə taxmış, sonra özünü həmin o qalstukla asmışdır. Onun meyitini görənlər Əfrasiyabın vaxtilə qəşəng sifətinin eybəcərliyindən və tanınmazlığından dəhşətə gəlmişlər. Neftçi Beydulla silah tapmadığından damarlarını dişləyərək ölmüşdür. Beşinci ildən partiya üzvü, namuslu çekist və əsl kommunist Nuri Vəliyev həqiqətin yoxlanılması üçün bir məktub yazmış və günahsız olduğu haqqında Leninin qəbrinə and içmişdi. Lakin Leninin məqbərəsi susmuşdu. Onu iki tüfəngli əsgər qoruyurdu. Bütün bunlar Leninsiz olurdu. Leninsizlikdən olurdu. Böyük Leninin adıyla onun silahdaşlarını tələf edirdilər. Kommunist ideallarından danışa–danışa kommunistləri güllələyirdilər. Bu insanların, bu diri–diri basdırılmışların səsi qulağımdadır. Bu səs gecələr məni yatmağa qoymur. Kimdən intiqam alım? "Millət uğrunda" özlərinə şöhrət qazanıb üç otağını yeddi edənlərə əl çalan bu bədbəxt millət neçin onun qeyrəti yolunda təkcə otağını belə qara, soyuq, rütubətli məhbəs kamerasına dəyişənləri unudur? Məsələ onların adına küçə, ya su budkası qoymaqda deyil. Məsələ onların böyük faciələrindən dərs almaqdadır. Onların ulu igidlikləri qarşısında diz çökmək, inqilab yolunda çarpışa–çarpışa əksinqilabda ittiham olunaraq güllənənlərə pərəstiş etmək, iztirabın vicdanını bir dəqiqə, bir an susmağa qoymamaq... Birdən qonağım uşaq kimi məsum bir səslə dedi: –Yaxşı, mən istedadsızam, mən bir heçəm, zibiləm. Axı o istedadlı idi, onun gələcəyi vardı. O ədəbiyyata, mədəniyyətə, xalqa çox şey verə bilərdi. O gözəl sənətkar ola bilərdi. –Kim? Cavab vermədi. Susdu. Aralığa ağır, zindan kimi ağır, əzici, müdhiş bir sükut çökdü. Bir, iki, beş dəqiqə keçdi. Mən artıq downloaded from KitabYurdu.org 172 heç bir cavab gözləmirdim. Birdən o sonsuz bir həsrət duyulan ölü bir səslə: –O mənim arvadım idi, – dedi. Yenidən aralığa ağır, əzici, qatı bir sükut çökdü. Mən onun üzünə baxırdım. Üzü qırış–qırışdı. Sanki onun üzünü iztirabın kotanı şumlamışdı. Bayaqdan bəri min dəfə ifadəsi dəyişən bu çöhrə indi nə isə mənə agah olmayan, yalnız onun özünün duyduğu və yaşadığı xatirələr aləminin təsirilə yumşalır, işıqlanır, mehriban və nəvazişli olurdu. O danışmağa başladı, həzin, yumşaq, sevincli bir səslə danışmağa başladı. O, mənə müraciət eləmirdi. Sanki mən heç otaqda yox idim. Mənə elə gəlirdi ki, o, bəlkə heç danışdığını duymur. O eşidilməkçün danışmırdı. O xəyalına gələn dumanlı xatirələri sözlərlə bürümək, ifadələrlə, cümlələrlə aydınlaşdırmaq, konkretləşdirmək, duyulacaq etməkçün danışırdı. –Yağış yağırdı. Leysan deyildi. Amma hər halda güclü yağışdı. Kişi təzə ağ kostyum geymişdi. Bilmirəm zalım oğlu pencəyi nə cür tikdirmişdisə çiyinləri bax bu endə, köksü bax belə qabarıq durmuşdu. Di gəl ki, yağış başladı. Vallah, bu pencək islanıb bir cür büzüşdü, bir cür balacalaşdı. Kişi cücəyə döndü. Sən demə zalım oğlu elə arıq imiş ki, özü qəsdən elə pencək tikdirib pəhlivana oxşasın. Yağış bunu islatdı, döndü cücəyə. Hələ arvad necə islanmışdı. Gəlib poçtun içərisinə girəndən bir saat sonra da üstündən şorhaşor su axırdı. Vay allah, adamlar neçə qaçırdılar. Yağış birdən gəldi deyən heç kəs evinə çata bilmədi. Hamı görürsən birtəhər özünü poçta salıb gözlüyürdü. Mən elə əvvəlcədən poçtaydım. Gəldim görüm Bakıdan kağız-zad yoxdur ki, yağış başladı, bayıra çıxa bilmədim. Amma yağış adamları nə günə salırdı. Vallah, bir eybəcərləşdirirdi ki, nə deyim. Bilmirəm neçin bu xatirələr ona belə gülməli gəlirdi. Dəqiqəbaşı sözünü kəsib xəfif-xəfif gülümsünürdü. Uşaq kimi məsum və şən gülümsünürdü. –Hə, yağış hamını eybəcərləşdirmişdi, çirkinləşdirmişdi. downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 3,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|