Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Lənkəran Dövlət Universiteti

108 
 
tapın: 


2
5
,
0
9
,
1
20
17
6
,
1
46
,
0
:
22
10
5
,
2
:
16
9
1
25
,
0
:
125
,
0














x
. 
b) Bir taxtanın uzunluğu 
3
2
6
 m, eni isə uzunluğunun 
80
3
 hissəsi qədərdir. Uzunluğu 
3
2
6
 m, eni 
isə 
4
1
5
m olan otağa döşəmə vurmaq üçün bu taxtadan neçəsi lazımdır? 
28 
a) Hesab əməllərini komponentləri ilə nəticələri arasındakı asılılıqlardan istifadə edərək 
x
-i 
tapın: 
6
11
10
2
1
1
75
,
2
5
,
1
4
3
2
875
,
1
2
1
2
75
,
3



















x
. 
b) İki ədədin fərq 7-dir, böyük ədədi kiçik ədədə bölərkən alınan qismət 
3
2
5
-dir. Bu ədədləri 
tapın. 
29 
a) İki natural ədədin ən kiçik ortaq bölünəni 420, ən böyük ortaq böləni 10 və bu natural 
ədədlərdən biri 60-dır. O biri natural ədədi tapın. 
b) Hesab əməllərini komponentləri ilə nəticələri arasındakı asılılıqlardan istifadə edərək 
x
-i 
tapın: 
11
64
,
0
5
,
12
0925
,
0
:
300
37
25
,
0
:
3
1
3
2











x
. 
30 
a)  p  və 
1
8
2

p
 sadə ədədlərdir.  p -ni tapın. 
b) Fermer təsərrüfatının bütün sahəsinin 
5
3
 hissəsində taxıl əkilmişdir. Qalan sahənin 
36
13
 hissəsi 
otlaq, qalanı isə meşəlikdir. Taxıl əkilən sahə meşəlikdən 217 hektar çoxdur. Taxılın 
məhsuldarlığı orta hesabla bir hektardan 20 s-dir. Məhsulun 
3
2
 hissəsi 3 tonluq və 5 tonluq 
128 maşınla dəyirmana göndərildi. Neçə 3 tonluq və neçə 5 tonluq maşın lazım oldu? 
 
XI. Imtahan sualları  
1. 
Natural ədədlərin ortaq böləni.  
2 
Ən böyük ortaq bölən (ƏBOB) anlayışı. 
3 
Ən böyük ortaq bölənin sadə vuruqlara ayırma üsulu ilə tapılması. 
4 
Ən böyük ortaq bölənin tapılması üçün evklid alqoritmi. 
5 
Natural ədədlərin ortaq bölünəni.  
6 
Ən böyük ortaq bölünən (ƏKOB) anlayışı. 
7 
ƏBOB(a;b) və ƏKOB(a;b) arasında əlaqə. 
8 
İki ədədin ƏKOB-nun tapılması. 

---

109 
 
9 
Kanonik ayrılışları verilmiş natural ədədlər üzəridə əməllər. 
10  Həqiqi ədədin tam və kəsr hissəsi olan funksiyalar.   
11  n! şəklində hasilin kanonik yazılışı. 
12  Eyler funksiyası. 
13  Müsbət rasional ədədlər çoxluğu. 
14  Ədəd anlayışınin genişlənməsi haqqında ilkin təsəvvürlər. 
15  Ədəd anlayışınin genişlənməsi haqqında ilkin təsəvvürlər. 
16  Kəsrlərin bərabərlik şərti. Kəsrlərin müqayisəsi. 
17  Kəsrin əsas xassəsi və ixtisarı. 
18  Kəsrlərin ortaq məxrəcə gətirilməsi. 
19  Kəsrlərin vahidə nəzərən növləri. 
20  Rasional ədəd anlayışı.  
21  Müsbət rasional ədədlər üzərində toplama və çıxma əməlləri. 
22  Müsbət rasional ədədlərin toplanması. 
23  Kəsr ədədlərin cəminin xassələri. 
24  Kəsr ədədlərin çıxılması. 
25  Kəsr ədədlərin fərqinin xassələri. 
26  Müsbət rasional ədədlər üzərində vurma əməli. 
27  Kəsrlərin vurulması. 
28  Ədədin kəsrə və kəsrin ədədə vurulması 
29  Ədədin kəsrə və kəsrin ədədə vurulması 
30  Ədədin hissəsinin tapılması. 
31  Müsbət rasional ədədlər üzərində bölmə əməli. 
32  Kəsrlərin bölünməsi. 
33  Kəsr ədədlərin qismətinin xassələri. 
34  Kəsrin natural ədədə bölünməsi. 

---

110 
 
35  Hissəsinə görə ədədin tapılması. 
36  Onluq kəsr, yazılışı və oxunuşu. 
37  Onluq kəsrlərin müqayisəsi. 
38  Onluq kəsrlər üzərində əməllər. 
39  Adi kəsrin onluq kəsrə çevrilməsi. 
40  Dövri kəsrlər. 
41  Dövri kəsrlərin növləri. 
42  Dövri kəsrlərin adi kəsrə çevrilməsi. 
43  Dövri kəsrlər üzərində hesab əməlləri. 
44  Faiz anlayışı. Faizin ədədlə və ədədin faizləifadə edilməsi. 
45  Faizə aid əsas məsələlər. 
46  Mürəkkəb faiz düsturu. 
47  Müsbət həqiqi ədədlər çoxluğu. 
48  Müsbət irrasional ədəd anlayışı. 
49  Müsbət həqiqi ədədlər çoxluğunun xassələri. 
50  Təqribi hesablamalar. 
51  Müsbət həqiqi ədədlər çoxluğunun xassələri. 
52  Təqribi ədədin onluq işarələri və ədədlərin yuvarlaqlaşdırılması. 
53  Mütləq və nisbi xəta anlayışları. 
54  Təqribi ədədlər üzərində əməllər. Əməl nəticələrinin qiymətləndirilməsi. 
55  Rəqəmlərin sayılması ilə təqribi hesablamalar. 
56  Həqiqi ədədlər üzərində toplama və çıxma əməlləri. 
57  Həqiqi ədədlər üzərində vurma və bölmə əməlləri 
 
 
XII. Fənn üzrə tələblər, tapşırıqlqar 
Təlim nəticəsində tələbələrin əldə etməli olduqları təsəvvür, vərdiş və bacarıqları: 
-İnovasiya  mənbəyi  ilə  işin  bacarıq  və  vərdişi;-Əsas  amilin  təhlili  və  ayıra  bilməsi; 
müqayisə  ümumiləşdirmə  və  sistemləşdirmə;  konkretləşdirmə,  sübut  və  rəddetmə, 
ziddiyyətləri 
görmə 
bacarığı;-Təfəkkürlün, 
bacarıq 
və 
vərdişlərin 

---