111
yeridilməsi zamanı hemostaz aktivasiyası əlamətləri erkən aradan qaldırılır.
Müəlliflər bunu heparinin qanda daha tez konsentrasiyaya çatması ilə əlaqələndirir.
Beləliklə, əldə etdiyimiz nəticələrə əsasən belə nəticə çıxarmaq olar ki, FOH
permanent yeridilməsi hemokoaqulyasiya aktivasiyasının qarşısını daha tez alır ki, bu
da ağır vəziyyətdə olan xəstələrin olduğu belə ağır kateqoriya üçün xüsusilə
vacibdir.
Öncəki başlıqda kəskin destruktiv pankreatitlər zamanı OS-in hemostaz
sisteminə mənfi təsirini göstərən özəl nəticələr tərəfimizdən əldə edilmişdir.Dördüncü
qrup xəstələrdə FOH və antioksidant terapiyanın POÇ gedişinə hemokoaqulyasiyanın
əsas göstəricilərinə müştərək təsirini öyrənmişdik (cədvəl 5.5).
Əməliyyatdan sonra 1-7 sutkalarda dördüncü qrup xəstələrdə hemostaz
göstəricilərinin dinamikası.
Cədvəl 5.5.
N Göstəricilər
Norma
1-ci sutka
3-cü sutka
5-ci sutka
7-ci sutka
1 1
mkl-də
trombositləri
n sayı
275245±
26321
241983±24561
*
244329±2509
6***
262091±2681
8***
268157±2798
2***
2 ADF-
trombositləri
aqreqasiaysı,
%
65,4±6,9 71,9±7,7*
62,5±6,3**
65,7±6,9
66,5±7,1
3 R+K,mm
37,3±3,6 63,4±6,5***
60,9±6,1***
65,1±6,9***
66,5±6,3***
4 AHTZ, c
34,3±3,5 45,3±4,5***
39,9±4,2***
45,7±4,7***
43,2±4,8***
5 Fibrinogen,
q/l
2,8±0,3 3,9±0,3*
5,5±0,7*
5,1±0,5*
4,5±0,4*
112
*-p<0,05 normal göstəricilərlə müqayisədə.
**-p<0,05 birinci qrup xəstələri ilə müqayisədə (cədvəl 4).
***-p<0,05 üçüncü qrup xəstələri ilə müqayisədə ( cədvəl 14).
Xronometrik
göstəricilərin
və
hemostazın
trombositar
bəndinin
yerdəyişmələrinin analizi zamanı üçüncü və dördüncü qruplar arasında fərq müəyyən
olunmamışdır. Lakin, FOH-ə əlavə olaraq meksidol alan xəstələrdə birinci sutkadan
başlayaraq üçüncü qrupla müqayisədə HFMK (0,53±0,05 ekstr.vahid və müvafiq
olaraq 0,62±0,06 ekstr.vahid ) və FPA (2,5±0,5 nq/ml və müvafiq olaraq 3,1±0,3
nq/ml) miqdarının əhəmiyyətli dərəcədə azalması müşahidə olunmuşdur. Bundan
başqa, dördüncü qrup xəstələrində üçüncü qrup xəstələrinə nisbətən FDM və D-
6 PTİ, %
96,8±7,4
93,9±9,1
92,9±9,8**
93,8±9,2**
95,1±9,7
7 HFMK, ekstr.
vahid
0,42±0,0
4
0,53±0,05***
0,73±0,10*** 0,61±0,07*** 0,47±0,08***
8 FPA, nq/ml
1,8±0,3
2,5±0,3***
4,5±0,5***
3,7±0,4***
2,0±0,3***
9 FDM,
mkq/ml
4,7±1,8
8,3±0,9***
24,7±3,1***
21,2±2,9***
11,1±2,7***
1
0
D-dimer,
nq/ml
233,3±6
4,5
514,3±108,6**
*
621,5±107,4*
**
512,8±99,3**
*
511,5±87,6**
*
1
1
AT-III,%
98,3±9,7 95,4±9,2
93,7±10,4*** 93,9±9,0***
95,6±9,7
1
2
QFA,%
44,9±5,2 42,9±5,1
43,5±4,2***
42,8±4,1
43,4±4,15
113
dimerin səviyyəsi (p<0,05) aşağı olmuşdur. Qruplar arasında FPA və D-dimer
səviyyəsi görə olan bariz fərq şəkil 3 və 4-də müvafiq olaraq görünür.
Tərəfimizdən əldə olunmuş məlumatlar antikoaqulyant terapiya alan xəstələrə
əlavə olaraq antioksidant təyin olunan xəstələrdədə qanın laxtalanma sisteminin
aktivasiyasının azalmasını və fibrin lizisini təsdiq edir. Qeyd etmək lazımdır ki, bütün
müşahidə dövrü ərzində dördüncü qrup xəstələrdə HFMK və FPA daha aşağı
rəqəmləri qeyd etmişdik. FDM və D-dimerin miqdarı əməliyyatdan sonra beş sutkaya
qədər qruplar arasında fərqlənirdi. Eyni zamanda dördüncü qrup xəstələrində 3-5-ci
sutkalar ərzində AT-III daha yüksək rəqəmləri qeydə alınmışdı.
Əlavə olaraq kəskin destruktiv pankreatitlər zamanı meksidol alan xəstələrdə
OS ağırlıq dərəcəsi azalmışdır. Cədvəl 5.6 və 5.7-də göstərilən məlumatlar bunu
təsdiq edir. Cədvəl 5.6-da birinci qrup xəstələrdə OS xarakterizə edən göstəricilər
verilmişdir, qeyd etmək lazımdır ki, onlar üçüncü qrup xəstələrinin müayinə
nəticələrindən fərqlənmirdi. Heparinin yeridilmə üsulu OS göstəricisinə əhəmiyyətli
təsir göstərmirdi. Ilk sutkalardan başlayaraq, meksidol alan xəstələrdə birinci qrup
xəstələrinə nisbətən ZKQ miqdarı aşağı, ZKQ isə yüksək olmuşdur (*-p<0,05 qruplar
arasında).
Sonralar bu nisbət qorunub saxlanmışdı. Birinci və dördüncü qrup xəstələri
arasında ZKQ miqdarının müqayisəli dinamikası şəkil 5-də göstərilmişdir. Bundan
başqa, üçüncü sutkadan başlayaraq antioksidantların istifadəsi zamanı biz MDA daha
aşağı rəqəmləri qeydə aldıq. Beləliklə, antioksidant terapiyanın təsiri altında
xəstələrdə qanın laxtalanma sisteminin aktivasiyasının və fibrinin əmələ gəlməsinin
və lizisinin azalması müşahidə etdik. Antioksidant terapiya alan qrupların
xəstələrində AT-III daha yüksək rəqəmləri qan laxtalanmasının aktivləşdirilmiş
faktorlarının neytralizasiyası prosesində AT-III istehlakının azalmasını göstərir.
Beləliklə, kəskin destruktiv pankreatitlər zamanı OS təsiri altında hemostaz
sistemi aktivasiyasını təsdiq edən eksperimental məlumatlarımız (başlıq 4-ə bax) öz
klinik təsdiqini tapmışdır. Həqiqətən də, meksidol antioksidantının təyini qanın
Dostları ilə paylaş: |