114
damardaxili laxtalanmasının ağırlığını azaltmışdır ki, bu da trombinemiya
səviyyəsinin (daha aşağı FPA rəqəmləri) azalması və fibrin (D-dimer miqdarını
azalması) əmələ gəlməsi ilə təzahür edirdi.
Əməliyyatdan sonrakı 1-7 sutkalar ərzində birinci qrup xəstələrdə OS göstəricilərinin
dinamikası. Cədvəl 5.6
N
Göstərici
Norma
1-ci sutka
3-cü sutka
7-ci sutka
1
Plazmada
MDA
səviyyəsi, mkM/l
1,7±0,3
1,9±0,5
3,5±0,6*
3,6±0,8*
2
ZKQ, nmol/mq
0,72±0,16
1,32±0,22*
2,43±0.25*
1,92±0,28*
3
ZSQ, mMol
0,421±0,064 0,245±0,058* 0,251±0,073* 0,317±0,071*
*-p<0,05 normal göstəricilərlə müqayisədə.
I qrupda KP xəstələrin AO sistemi göstəriciləri
50
100
150
200
250
300
350
MDA
ZSQ
ZKQ
1 sut
3 sut
7 sut
%
115
Əməliyyatdan sonrakı 1-7 sutkalar ərzində dördüncü qrup xəstələrdə OS
göstəricilərinin dinamikası.
Cədvəl 5.7.
N
Göstərici
Norma
1-ci sutka
3-cü sutka
7-ci sutka
1
Plazmada
MDA
səviyyəsi,
mkM/l
1,7±0,3
1,9±0,6
2,5±0,8***
2,5±0,7***
2
ZKQ,
nmol/mq
0,72±0,16
1,07±0,24
1,26±0,26***
1,18±0,29***
3
ZSQ, mMol 0,421±0,064 0,307±0,062 0,325±0,062*** 0,374±0,065***
*-p<0,05 normal göstəricilərlə müqayisədə.
**-p<0,05 birinci qrupla müqayisədə (cədvəl -yə bax).
IV qrupda KP xəstələrin AO sistemi göstəriciləri
70
90
110
130
150
170
190
MDA
ZSQ
ZKQ
1 sut
3 sut
7 sut
%
116
Nəticələrə əsasən göstərilmişdir ki, OS şəraitində OAF təsiri altında zülalların
zədələnməsi baş verir. Oksidləşdirilmiş zülallar daha çox proteolitik deqradasiayaya
məruz qalırlar. Məlumdur ki, laxtalanma faktorlarının əksəriyyəti zülali struktura
malikdir və damar mənfəzində profermentlər şəklində sirkulyasiya edir. Faktorların
aktivasiaysı üçün məhdud proteoliz lazımdır, hansının ki, dərəcəsi OS şəraitində artır.
Buna görə də, ağır vəziyyətdə olan xəstələrdə hemostaz pozğunluqlarının
korreksiyası üçün antioksidantların istifadəsi patogenetik olaraq əsaslandırılmışdır və
hemostaz sistemi faktorlarının oksidləşdirici modifikasiyasının azalması ilə
əlaqəlidir.
Tərəfimizdən aparılmış eksperimental və kliniki tədqiqatlar yayılmış irinli
peritonit və destruktiv pankreatit səbəbindən ağır vəziyyətdə olan xəstələrdə
hemokoaqulyasiya pozğunluqlarının korreksiyası üçün heparinin dozasını və optimal
yerdilmə üsullarını müəyyən etməyə imkan vermişdir.Əldə etdiyimiz məlumatlardan
aydın olur ki, antikoaqulyant terapiyanın effektivliyini artırmaq üçün heparinin
permanent venadaxili yeridilməsi ilə birlikdə antioksidantların (meksidol) bolyus
təyininə əsaslanmış kombinəolunmuş müalicə aparmaq lazımdır.
Birinci və dördüncü qrup xəstələrində POÇ ağırlıq dərəcələrinin müqayisəli
araşdırılması zamanı müəyyən etdik ki,daimi olaraq 250 V/kq/sut.dozada heparinin
venadaxili meksidolla kombinasiyada təkcə heparin almış xəstələrdə POÇ
əlamətlərinin daha sürətli reqressiyası (şəkil 6.), orta molekullar səviyyələrinə görə
qiymətləndirilmiş endogen intoksiksiya azalması müəyyən edilmişdir. Birinci qrup
xəstələrində SOFA şkalasına görə POÇ ağırlıq dərəcəsi üçüncü və beşinci sutkalar
müvafiq olaraq 5,6±0,5 bal və 4,8±0,4 bal, 4-cü qrup xəstələrdə isə 3,4±0,3 bal və
2,8±0,3 bal təşkil etmişdir(*-p<0,05 qruplar arasında).
117
Verilmiş başlığı yekunlaşdırarkən qeyd etmək lazımdır ki, əldə olunmuş
nəticələr antikoaqulyasion və antioksidant terapiyanın kombinasiyası qanın
damardaxili laxtalanması hallarını daha effektiv olaraq azaldır. Ağır vəziyyətdə olan
cərrahi xəstələrdə POÇ-nın müddətinin və ağırlıq dərəcəsinin azalmasına gətirib
çıxaran orqan və toxumalarda metabolizmin və mikrosirkulyasiyanın yaxşılaşması
göstərilənlərin nəticəsidir.
50
100
150
200
250
300
350
MDA
ZSQ
ZKQ
3 sut
5 sut
7 sut
%
I qrup
IV qrup
I qrup
IV qrup
I qrup
IV qrup
Dostları ilə paylaş: |