Azərbaycan tarġXĠ ÜZRƏ qaynaqlar
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
96 elçin i müəyyən olunmuĢ yerə aparmaq üçün üç nəfər adam göndərdi. Sonra onlar onun yanına qayıtdılar. Babək ərzağ ı qurtarana kimi bu bataqlıqda qaldı. Sonra o, əsgərlərin qoruduğu yaxın yola çıxd ı. Bu ra dağda su tapımayan bir yer id i; su baradan uzaqda olduğundan istər-istəməz qoĢun burada dayanmayaraq oranı tərk etmiĢ və su olan yerə getmiĢdi. Bununla be lə, onla r iki nəfə r dağlını iki atla yolda keĢik çəkməyə qoy muĢdular. Yo l ilə dəsətlərin olduğu yer arasında mil yarıma kimi məsafə vard ı. Hər gün iki atlı və iki dağlı yola nəzarət edird i. Bir dəfə günorta üstü yolu yoxladıqdan sonra Babək və onun yoldaĢları çıxıb , heç kəsi- nə iki atlını, nə də iki dağlını görmədilər. Buna görə də on lar be lə düĢündükləri dəstələr yolda yoxdur. Odur ki, Babək ö zünü iki qardaĢı-Əbdüllah və Müaviyə, öz anası, arvadlarından Ġbnət əl-Kalandaniyyə adlı biri ilə yola çıxdı və Ərmən iyyə səmtə yollandı. Ġki atlı və iki dağlı onla rı gördü, [bu barədə] Əbu Sac ın baĢçılıq etdiy i dəstələrə xəbər çatdırdılar: ― Biz yolda atlılar keçdiyini gördük, a mma onla rın kim olduğunu bilmədik‖. Sonra b ir neçə ada m atlıların keçdiyin i gördük, a mma onların kim olduğunu bilmədik‖. Sonra bir neçə adam atların ı səyirdib [onları] o vaxta kimi izlədilər ki, onların bulaq baĢında dayanıb çə rəz yediklə rin i u zaqdan gördülər. Lakin onlar adamları gördükdə, o dinsiz [Babək] və yanındakılar vaxt itimədən atlarıa sıcrad ıla r və xilas ola bildilər. Lakin, Müaviyə, Babəkin anası və onunla birlikdə o lan arvadı ələ keçirdilər. On larla birlikdə [hə mçin in] Babəkin qulla rı da əsir a lındı. Əbu Sac Müaviyəni və iki qadın ı geri, düĢ ərgəyə göndərdi, Babək isə yoluna davam edərək Ərməniyyə dağlarına gəlib çatdı, orada [da] gözə görünmədən hərəkətini dava m etdirdi. O, ərzağa çox ehtiyac duyurdu, lakin bütün erməni knyazları [batriklər] ö z mü lklərin i və ö z hüdudlarını sayıq qoruyurdular. Onlar öz əsgərlərinə əmr etmiĢdi ki, tutub saxlamadan və Ģəxsiyyətini ayırdlaĢdırmadan heçkəsin keçməsinə icazə verməsinlər. Bütün dəstə baĢçıları sayıq idilər. Babək ac ımıĢdı. O b iri təpənin belində ikən birdən dərələrin birində ö z fəddanını 1 Ģumlayan bir nəfə r cütçü gördü. O, öz quluna dedi: ―AĢağı, o cütçünün yanına en, özünlə dinarlar və dirhəmlər götür, əgər onun çörəyi varsa, pul verib ondan al‖. Cütçünün [Ģərik] yoldaĢı var idi, bu va xt onun yanıdan hara isə aralan mıĢdı. Qu l cütçüyüə yanaĢan vaxt onun Ģ əriki u zaqdan qulu görüb, əcnəbidən qorxaraq gö zləməyə baĢladı ki, onun yoldaĢına yaxınlaĢan yadellinin nə etdiyini görsün. Qul cütçüyə tərəf nə isə uzatdı, o da ya xın gəlib uzatd ığı çörəyi ona verdi. Onun [cütçünün] yoldaĢı isə uzaqda da tamaĢa etdi və öz- özünə düĢündü: ―ġübhəsiz, bu yad adam onun çörəyini zorla əlindən alır‖, çünki, öz əvəzində qulun ona nə isə verdiyin i bilməd i. O, əsgərlərə doğru tələsin onlara 1 Fəddan-orta əsrlərdə sahə ölçüsü olub, 5 min 883,5 kv.m-ə barəbərdir. 97 dedi ki, onların yanına, qılınclı, yaraqlı bir ada m gəlib onun dərədəki yoldaĢının çörəyini əlindən aldı. Dəstə baĢçısı dərhal atın ı çapdı və bu əhvalat ibn Su mbatın dağlarında baĢ verdiyindən o, Səh l ibn Sunbata 1 xəbər göndərdi ki, o da bir neçə nəfərlə tələsik atını çapıb özünü onlara yetirdi. O, cütçüyə çatanda qul hələ də onun yanında idi O soruĢdu: ―Burada nə baĢ verir?‖. Cütçü dedi: ― Bu ada m mənim yanımdan keçirdi, məndən çörək xahiĢ etdi, mən də verdim‖. ―Sənin ağan hanı?‖- deyə ibn Su mbat quldan soruĢdu.O, cavab verdi: ―Orada‖ və baĢı ilə həmin səmti göstərdi. Ġbn Sunbat onun ardınca gedib [dağdan] enən Babəkə çatdı, üzünə baxan kimi onu tanıdı və atdan düĢərək ona yaxınlaĢıb əlin i öpdü. Sonra dedi: ―Eyvah mənim ağam! Yolun hayanadır‖. Babək cavab verdi: ― Ru m torpağına getmə k istəyirə m‖. ―Sən elə bir münasib yer və ada m tapa bilmə zsən ki, səni mənim kimi baĢa düĢsün, -deyə ibn Sumbat cavab verdi, -baĢqa ibr kəs sənə mənim kimi qulluq göstərməyə layiq ola bilərdi ki, sən onun yanında qalasan. Sən mən im vəziyyətimi b ilirsən. Mənimlə hökü mət [xə lifə] a rasında heç bir münasibət yoxdur. Sən hökmüətə ya xın olan lardan heç birin in yanına ged ə bilmə zsən. Sən mə im iĢlərimlə, ö lkə mlə və buradakı bütün batriklərlə tanıĢsan. Həqiqətən də, onlar sənə yaxın ada mlard ır, sənun onlardan oğlanların vard ır‖. O, bununla onu nəzərəd tuturdu ki, Babək batriklərdən hər hansı birin in gözəl q ızı və ya bacısı olduğunu eĢidəndə o, adam göndərib onu istəyirdi. Batrik onun istədiyini göndərsəydi, hər Ģey yaxĢı o lurdu, imtina etdirsəydi, onda Babək gecə ikən onun üzərinə hücum edib qadını, bütün əmlakın ı zəbt edir və onları zo rla ö z ma likəsinə aparırd ı. ―Mənimlə mən im qala gedək‖, -deyə ibn Sumbat ona m mürac iət etdi. –Axı, bu sənin öz evindir, mən isə sənin qulunam. Bu qıĢı burada qalarsan, sonra nə edəcəyini özün bilə rsən‖. Ehtiyac və yorğunluq Babəki əldən salmıĢdır; o, Səhl ibn Sunbatın təminatına inanıb dedi: ― Ya xĢı düĢmə z ki, mən və qardaĢım b ir yerdə qalaq, əgər kimsə bizim b irimizə iliĢərsə, o birmiz salamat qalsın. Mən özü m səninlə qalara, qardaĢım Abdullah isə ibn Ġstifanusun yanına gedər, çünki nə baĢ verə biləcəyin i biz bilmirik və bizim süla ləni sonra davam etdirə biləcək varsimiz yoxdur‖. 1 Səhl ibn Sunbat -IX yüzilin birinci yarısında Arranla ərəblərin asılı feodal hökmdarlarından biri olan ġəkinin hakimi. M. Kağanqatlıya gör, aran Ģahlardan biri, kökcə alban padĢah sülaləsindən olan Zarmixin nəslindəndir.Onun əsas iqamətgahı-ġəki qalası Sünikin Ģimal tərəfindən indiki Sisian rayonunda qeydə alınmıĢdır. Səhl ibn Sunbat Babəkin müt əffiqi olmuĢ, hələ 822-ci ildə Araması qarət edən ərəblərin üzərinə qəflətən basqın edərək bir çoxunu qırmıĢ, qalanlara qaçmağa məcbur etmiĢ, minə qədər əsiri azad etmiĢdi.(M. Kağanqatlı, s. 164) Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|