88
xarabalıqları olan dağ seçdilər. AfĢin on larla tanıĢ idi və Əbu Səid in arxasında
adam göndərdi, o da hə min gün geri qayıtdı. Ġki gündən sonra o özü ilə su
doldurulmuĢ tuluqlar, həmçin in suxarı
1
ilə təhciz o lunmuĢ iĢçi dəstəsi götürüb,
öz düĢərgəsindən Rud ər-Ruda endi. Onlar Rud ər-Ruda çatanda o, Əbu Səidin
arxasınca adam göndərin əmr etdi ki, yenidən irəlidə oldu, belə ki, birinci gün
necə davranmaq haqqında o, təlimat vermiĢdi. O, hə mç inin iĢçi a layına buyruq
verdi ki, daĢ daĢıyıb, həmin dağlara gedən yollar istehka m halına düĢ ənədək
bərkitsinlə r. O, üstəlik ə mrlər verd i ki, hər bir yolda lap yu xa rıya kimi daĢların
araxasında səngərlər qazsın lar və hər dağa yaln ız bir yolu [açıq] saxlasınlar.
Daha sonra o, Əbu Səidə qayıtmağ ı əmr etdi, əmri yerinə yetirərək o, ö z
düĢərgəsinə qayıtdı.
Onun yanına Babə k tərə findən çapar gə ldi və özü ilə xiya r, ye miĢ və b.
tərəvəz gətirib söylədi ki, deyild iyinə görə indi AfĢin yo xsul günlər keç irir, o və
onun adamalrı yalnız suxarı və savik
2
yeyirlər, ona görə də Babək a licənablıq
göstərib bu hədiyyələri ona göndərmiĢdir.
―Mən bilirə m ki, bununla mən im qardaĢım nəyi nə zrdə tutur, deyərə k
AfĢin çapara cavab verdi, - onun istəyi odur ki, ordunun sayını öyrənsin və mən,
əlbəttə, onun səxavətli d iqqətini razılıq la qəbul edirəm. Mən onun ən güclü
istəyini anlayıra m, o mənim ağ ır günlər keçirdiy imi söyləmə kdə haqlıdır. Sənə
gəldikdə isə, - deyə o, çapara ü z ttutdu, s ən heç bir Ģeydən qorxmaya b ilə rsən.
Sən yu xarı qalxıb bizim mövqelərimizə ba xa bilərsən. Özü mü zdə o lanları
səndən artıq görmüsən, indi isə a rxada o lanlara ba xa bilərsən‖. Sonra o, ə mr
etdi ki, çapara at vərsinlər, onların səngərlərini, həmçin in Kalanrud və
Bərzənddəki səngərləri görə bilməsi üçün dağa çıxa b isin. O, səngərlərin hər
üçünə baxıb onları yaxĢıca gözdən keçirdi. Öz ağasına məlu mat verə bilmək
üçün ondan heç nə gizlədilməmiĢdi. Bu əmrlərin hamısına çapar Bərzəndə
çatana kimi əməl o lundu, o, AfĢinin yanına qayıtdı, [AfĢin] onu buraxıb dedi:
―get və Babəkə məndən salamlar yetir‖.
AfĢin tələsmədən hərə kət edirdi; dağlıla r onu [yeni] xəbər gətird ikdə o,
bir az aralı dayandı, beləliklə, Rud-ər Rud iıə Bəzz arasındakı 6 fəsəxlik
məsafəni hava iĢıqlaĢandan günortayadək qət etdi. Ötən il döyüĢ baĢ vermiĢ
sıldırım qayaylara doğru yollan maq istəyərkən, o, öz yolunu qorumaq və bir
nəfərlə də olsun xü rrə mini xilas olmağa qoyma maq üçün Buara xudatı min nəfə r,
altı yü z p iyada ilə dağın baĢında saxlad ı.
1
Suxarı (ka`k)-qurudurmuĢ Misir çörəyi, il boyu saxlamaq olurdu.
2
Savik –su və ya siylə qarıĢdırılmıĢ qidalı içki; qayı maye Ģəklindədir., ona görə də onu
qurtum-qurtum içirdilər. (bax: Буниятов З.Азербаиджан в. VII-IX вв., с.300)
89
Babək ordunun yaxınlıqından keçdiyin i öyrəndikdə özünün [piyada]
ordularından birini dərəyə, zirvəsində Bu xaraxudat dayanan dağın ətəyinə
göndərdi və xürrəmilər onların yolunu kəsmək istəyənlərdən gizlənə bildilər.
AfĢin Bu xa ra xudatı bu dağ yolunu qormaq üçün sa xladığı halda, Bab ə k
də öz növbəsində əsgərlərini AfĢinə qarĢı hə min yolu kəs məyə göndərmiĢdi.
Bu xaraxudatı AĢfin Bəzz sıldırım qalxana kimi o rada dayanmaq tapĢırılmıĢdı.
AfĢin Bu xaraxudata əmr etdi ki, onunla Bəzz arasındakı səngərə bənzər
dərənin üstündə dayansın. Əbu Səid Məhəmməd ibn Yusifə ə mr etdi ki, ö z
adamalrından ibarət bölüklə həmin dərəni keçsin. Cəfər əl-Xəyyata əmr etd ki,
o da ö z adamlarından ibarət bölüklə keçsin və Əh məd ibn əl-Xəlilə baĢqa bir
bölüklə keçməy i tapĢırdı; beləliklə, dərənin bu hissəsində 3 bölük Bəzz
tikililərinin ətrafına çatdı. Babək A zin in baĢçılığı a ltında Bə zzdən kənarda, bu 3
alayın qarĢısındakı təpəyə dəstələr göndərdi ki, AfĢinin hər hansı bir dəstəsini
Ģəhər qapılarına yaxınlaĢ mağa qoymasınlar.
AfĢin Bə zz qapılarına ya xınlaĢ maq niyyətində idi və öz qoĢunlarına
əmr etdi ki, [dərəni] keçsinlər, sonra isə xürrəmiləri təkləmək üçün dayansınlar.
Babək AfĢin qoĢunlarının art ıq s əngərlərdən ona doğru yerdiyini bild ikdə öz
adamlarını pusquda oturtdu və onun yanında yalnız az sayda [adam] qald ı.
Bundan AfĢin xəbər tutdu, lakin onların gizləndiyi yerləri bilməd i. Sonra ona
xəbər verd ilə r ki, xürrə milə r [qalanı] tə rk et miĢlə r və Babə klə ço x az ada m
qalmıĢdır.
AfĢin öz mövqelə rinə qalxd ı və oturt maq üçün dəri döĢənək üzərində
kürsü qoydular və o, Babək qalası qapılarının önündəki təpənin baĢında
əyləĢdi.onun sərəncamında olan süvari alaylar dərənin b ir tərəfindən dayanıb
gəözləyirdilər; o, ə mr etdi ki, onlar dərənin o biri tayında olan Əbu Səid, Cə fər
əı Xəyyat və onların adamları kimi atdan ensinlər, ancaq Əhməd ibn Xəlilin
[adamları] düĢmənə ya zxın olduğu üçün özünün p iyada dağlılarını gönd ərib,
dərəni yo xla mağı ə mr etdi.
Be lə yo xla mala r [hər gün] günortaya kimi keç irilirdi, eyni za manda
xü rrəmilər Babəklə birlikdə nəbiz
1
içir, zurna ça lır və təbil döyürdülər. Sonra
AfĢin günorta namazın ı qurtarıb, aĢağıya, özünün Rud ər-Rudakı səngərinə endi.
Əvvəlcə Əbu Səid, onun ardınca Əh məd ibn Xəlil, axırda Cəfər in Dinar aĢağı
endilər. Sonra AfĢin yenidən geri qayıtdı və onun gəlib-getməsi Babəkdə elə
qəzəb oyatdı ki, onla r geri qayıdan va xt xürrə milər öz təbillə rin i döyüb, istehza
ilə ucadan danıĢırd ıla r. Bu xra xudata gəldikdə isə o, bütün qoĢun onun yanından
ötüb keçənədək dağ yolunu əsla tərk etmir, yalnız onların arxasınca geri
qayıdırdı. Bir dəfə xürrəmilər bu yeknəsəklikdən və onları güdənlərin
axtarıĢından təngə gəldilər, AfĢin öz adəti üzrə geri qayıdarkən süvari layları da
1
Nəbiz-tez kefləndirilən içki kimi istifadə edilmiĢ palma çaxırı.
Dostları ilə paylaş: |