217
Mikrafon gurlayır... Natiqlər odlu,
Atəş içindədir ürəyim, canım.
Duyuram, yüksəlir... öz keçmişindən
Qüvvət, qüdrət alan Azərbaycanım!
Səadət rənginə boyanmış kimi
Baxın qar nuruna boyananlara.
Fəxri qarovulda dayanmış kimi
Heykəlin yanında dayananlara!
İkicə nəfərdi cəlb edən məni,
Biri başıaçıq, biri kepkalı.
Biri yola salıb yüz qərinəni,
Biri yetmişində naşı, kal qalıb.
İgidin yanında ağciyər, nadan
Gizlədib başını. Sorma, nə işdir?
O, daim çəkinib qardan, borandan,
O, daim həyatda baş girləmişdir.
Titrəyir, qorxur ki, üşüyə, dona,
Qalın peysərinə yağa soyuq qar.
Əgər utanmasa girər yüz dona,
Kepkanın üstündən panama qoyar.
Oğlum, nədir vətən, soruş, söyləyim,
Bir az gec olsa da oyanmağımız.
Hətta ildırımlar enəcək gündə
Dahilər yanında, tarix önündə
Bizim başıaçıq dayanmağımız!
Türkan, 21 fevral 1980
218
XƏLİL RZA ULUTÜRK
SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
İKİ FƏSLİN AYRICINDA
Dizlər girdən düşür, gözlər işıqdan,
Sifət də əvvəlki yaryaraşıqdan. –
Büzüşüb yatmaq da bir az xoş gəlir,
Dərin yuxularda ürək dincəlir.
Sanki min qovğadan çıxmış bir aslan
Sakit yer axtarır, sakit bir məkan.
Qısalır deyəsən...
ekvator kimi
Bir vaxt uzun olan yollarım mənim.
Bükülür elə bil dörd okeanda
Dünən avar çəkən qollarım mənim.
Sanki iki fəslin ayrıcındayam,
Yazım heç solmamış, gəl deyir payız.
Cismim qocalığın, canım gəncliyin.
Qocalıq vəfalı, gənclik vəfasız.
Bir şair soruşur: “biləydim barı,
Niyə çox sevirlər vəfasızları?!”.
Lakin qəribədir: elə ki, dəyir
Burnuma dünyanın bahar qoxusu,
Qanımda yenidən təlatümlənir
Selsel, dənizdəniz məhəbbət, arzu.
Bir gözəl qarşımda cilvələnəndə
Sönən gözlərimə nur, işıq gəlir.
Hardasa bir türkü, nəğmə dinəndə
Dodağa əvvəlki qımışıq gəlir.
Yaz gəlir, cahana yaraşıq gəlir.
Çiçək dənizdəniz, gül adaada.
Pirani dünyanı növcavan görüb
Deyəsən könlüm də cavanlaşmada.
Ovuc qabarqabar, əl cadarcadar,
İçərim atəşli, əlim soyuqdur.
219
Qocalmış ceyrana bənzər üzümün
Pələng ürəyimdən xəbəri yoxdur.
Silkəyir Təbrizi qeyrət, ləyaqət,
Dəmir addımına göz qoyuram mən.
Nə üçün tez getdi ağ saçlı Səhənd?
Səhəndi az qala qınayıram mən.
Vətənin gəncliyi yaxınlaşırsa,
Qocalar səngəri tərk edə bilməz.
Yandır nəfəsinlə, sönübsə odun,
Qocalıq atəşi daha müqəddəs!
Yaz gəlir... güllərin qız qoxusunu
Göndərir az qala on bir iqlimə.
Bulaq gözlərdəki eşqin ovsunu
Dirilik gətirir bütün aləmə.
Milyard bahar görüb bu yer, bu ay, gün,
Çiçək dəryasıdır yenə çöl, bayır.
Bəs niyə görəsən insan ömrünün
Baharı getdimi, bir də qayıtmır?!
Burax, bu fəlsəfə səni sıxmasın,
Görünür, tükənir cismin növbəsi.
Təki bu dünyada əldən çıxmasın
Ruhun, təfəkkürün çiçəklənməsi!
Nə tunca bənzərik, nə lay dəmirə,
Bizim beynimizdə yüz kəhkəşan var.
Yarıda qırılan nakam bir ömrə
Yüz kişi ömrünü sığışdıran var.
Ürəyim bəsləyir eşq ümmanını,
İdrakım günəşə göndərir işıq.
Yaxşı ki, həyatın hər bir anını
Yüyənli at kimi cilovlamışıq!
220
XƏLİL RZA ULUTÜRK
SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
Cismin qocalırkən ruhun gənc isə
Yol vermə ürəyin yetim ahına.
Bahar bir mövsümə bağlıdır ancaq,
Sən iki eraya, yetmiş cahana.
Damarlarındakı son damlanı da
Dünyaya verməkdir dincliyin sənin.
Qocalmış əlinə qələm götür ki,
Keçsin miz dalına gəncliyin sənin.
Bakı, 1980
AZ İŞLƏNƏN SÖZLƏR
Yenə şeirimin üstdə düyünlənmiş yumruğun –
Xəzinənin üstündə başını dik qaldıran
bir əfi ilan kimi.
Əlyazmanı açırsan cinayət açan kimi.
Sən qaşqabaqlı, tutqun, baxışında zəhrimar.
Mənsə stol başından indicə qalxdığımdan
Gözlərimdə gülüş var.
Neyləmişəm, de görək?
Göz qoyuram, baxıram mənə tanış xəttinə.
Şeirimi neçə yerdən yaralamış xəttinə.
Misraların altından neçə cızıq çəkmisən,
Böyründə quş qoymusan, başında turp əkmisən.
Aha, bildim dərdini, kim səni cinlədib, kim?
Az işlənən sözləri çox işlətmək şakərim!
Məgər buna görə də qanqaralıq salarlar?
Bunca dilxor olarlar?
221
Mən “işıqfor” deyirəm, sənsə bir az başqa cür.
Bəlkə sənin dediyin daha doğma, dürüstdür?
Mən “ilnamə” deyirəm, sən də farsca: “salnamə”.
Kimdir kəsən dilini? Kimdir tutan əlini?
İstədiyin kimi yaz, ya da car çək aləmə,
Qoy yarışsın meydanda “ilnamə”ylə “salnamə”.
“Əlaqədar” deyirsən, “əlaqəli” deyirəm,
sənin yad şəkilçini
Öz doğma şəkilçimə qurban verib yeyirəm.
Kin, nifrət püskürürsən,
Şeirimdə “kurqan” sözü, “kapkan” sözü görəndə.
Doğma sözümdü bunlar, ey gözübağlı bəndə.
Mən “çimərlik” sözünü ilk dəfə işlədəndə,
Qarnına sancı doldu neçin ləpədöyəndə?
Sən mənə zəng edəndə sandım nizə udmusan,
Xörək, çörək yerinə əqrəb, gürzə udmusan.
Qəsdin başqadı bəlkə?
Ləkə vurmaqdı səyin, mərdə namərd bir ləkə!
Nərnər nərildəyərək ucadan bağırırdın,
Hiddətindən az qala naqilləri qırırdın.
Kimsə eşitsin deyə göbəyini yırtırdın.
“Biz qoymarıq pozalar Azərbaycan dilini!”
De, anlayan oldumu yarımnadan dilini?
Bir “malades” aldınmı?
Rütbən qaldırıldımı?
Yetər, xalası göyçək, indi başqadı növbə,
İndi pislik, dargözlük, satqınlıq güllələnir.
Söykəyirik divara, güllə dəyməmiş gedir,
İstədiyin yerə gir.
Dostları ilə paylaş: |