Azərbaycanın böyük şairi Xəlil Rzanın bizim xalqın mədəniyyətinin inkişafında böyük
Yüklə 2,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- DƏNƏ GƏLƏN TOYUQLAR
- XƏLİL RZA ULUTÜRK
- Türkan, 1983 ALİM DÜŞÜNCƏLƏRİ
227 DƏNƏ GƏLƏN TOYUQLAR Evimizə gəlmişəm, başımın dostlarıyla. Şadlanır Susay anam: Xoş gəlmisiz, ay bala! Qurbandır dostlarına bütün xoruzbeçəmiz. Dənə gələn, gəlməyən toyuğumuz, cücəmiz. Şadlanır Susay anam, Günəş anam, ay anam. Sığmır evəeşiyə. Gedir, təzədən gəlir. Ətəkləri paraşüt, ətəyində dən gəlir. Ay İlqar, qoyma aşsın o çil xoruz çəpəri. Ağzını döndər bəri. Qoyma, qaçdı... qoyma, güd. Düd! Düd! Düd! Düd! Vallah, billah bəs etmir ikisi bir nəfərə. Yazıxırlar, azırlar. Çəpərləri aşırlar. Çaşırlar, dolaşırlar. Vaxt olur, bircə sıxma dən üstə dalaşırlar. Birbirilə didişir, Al qana bulaşırlar. Ay Gülbahar, ay gəlin, ocaq keçir, bunu üt. Düt! Düt! Düt! Düt! Gör necə yürüyürlər. Tamaşadır hərəsi. Yaz beçəsi qaçır, heyf... gəlir payız fərəsi. Eşələnir küllükdə çinadanı boş fərə, Ları xoruz, ac xoruz, yoluq fərə, loş fərə. Gəlin, dən yeyin bir az, qapılar gəzənlərim. Burnuyla təzək eşən, eşməkdən bezənlərim! Qaçıb təziyənlərim, arpadan küsənlərim! Oğurluq, ya doğurluq... qarın otaranlarım! Oğlumun dostlarının 228 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Qurbanı olanlarım! “Bismillah!” de, ay İlqar, döndər üzün qibləyə. Vallah bircəsini də qoymaram bu süfrəyə. Yu başını, təmiz yu... Yazıq necə çırpınır. Necə də qəşəng imiş başındakı papılı. Dən səpir Susay anam, ətəkləri paraşüt. Toyuq qanırmı öyüd: Düd! Düd! Düd! Düd! Səpir həndəvərinə ovucovuc arpanı. Əl atıb birdən tutur uzunboyun çolpanı. Göy çəməni qızardır qırmızı qan, isti qan. Axan kimi qaralır yaşıllığın üstə qan. Dalıram bu lövhəyə, aparır xəyal məni. Açıqaşkar görürəm. Addımbaşı qurulan yüzyüz toru, tələni. Çoxu gözləyir dəni... Azı görür tələni. Düşür, dalbadal düşür Kimi sərvət toruna, kimi şöhrət toruna. Ömrü boyu gəzsə də hey qorunaqoruna, Günlərin bir günündə düşür qəflət toruna. ...Dən səpir Susay anam, birdən nurlanır üzü: Nə yaxşı gəldi çıxdı bu dəyirman xoruzu. Pipiyi qan qırmızı... bəsidir bir qazanın. İlqar balam, sən canın. Bu yoluğa toxunma, qoy bir azca dirçəlsin, Kökəlsin, cana gəlsin. Rəhm edir yoluqlara mənim rəhimdil anam. İnsafına qurbanam, insaflı, adil anam. Radionun milini, azca bururam yana, Efirdə cürbəcür səs... Döşüyür neçə diktor. Boğaz yırtır, hayqırır. 229 Tövşüyür neçə diktor. həpsi tələ, həpsi tor. Uzaqlarda buludlar. Yarı nur, yarı kölgə. ABŞ dən səpir yenə, Tehran ram ola bəlkə. Tehran dən səpir yenə, Təbriz xam ola bəlkə. Düşünürəm.... Dolaşır ildırımlar qanımda Bu hüdudsuz, bu dibsiz fəza okeanında Yer kürəsi az qala nəhəng tora oxşayır. Ekvator biləyində, minmin qandal daşıyır. Sərhədlərin altında zəlzələlər yaşayır. Təyyarələr, qatarlar harasa dən daşıyır. ...Neçin sildi gözünü görəsən Susay anam? Bircə toyuğun başı kəsiləndə ah çəkən Dözməyən Susay anam! Görəsən bilirmi ki, yer üzündə nə qədər İnsafsızlar yaşayır?! Toyuğun yox, bir xalqın başını kəsmək üçün Cürbəcür dən daşıyır. İlqar yuyur bıçağı, silib qoyur kənara. Torpaq atır üstünə qana batmış otların. Bircə qan ləkəsinə dözə bilməyən uşaq Görəsən bilirmi ki, elə indi... hardasa Dünyanın sinəsində insan qanı göllənir. Növbənöv... gizliaşkar bəşər qanı sellənir. Anam ocaq başında... eyni açıq, üzü şən. Düşünürmü görəsən Hayandasa indicə səpir kimsə başqa dən. Dəndən kar aşmayanda, Bomba çıxır cibindən, raket çıxır cibindən! Maskalanıb, vaxt olur, maskasını götürür, Çolpanı yox, bir yurdu içəriyə ötürür. 230 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Əmr edir aramaram: Dən ye! Əgər yeməsən, bil ki, səninlə varam. Dən yeməsən, yurdunu tanklar ilə şumlaram! Toplar ilə şumlaram! Dən yeməsən, dənlərəm ayıq oğullarını! Tələ qıran, tor kəsən sayıq oğullarını! ...Siz ey dövlətim, varım – Siz ey bu salondakı əziz oxucularım! Mənim zərim, gövhərim – Bayaqdan bu şeirimə diqqət kəsilənlərim! Görürəm, qaranlıqda alovdur gözləriniz. Hardansa səda gəlir, hardansa dəvət, öyüd: Düd! Düd! Düd! Düd! Sakit dinləmirsiniz. Kaman kimi, yay kimi gərilir hissləriniz. Mənə açıq deyin siz: İşdir, dən səpən olsa, dənə gələrmisiniz?!
Söndürüb çırağı girdi yatağa, Gördü yata bilmir, uyuya bilmir. Köksün qayasına çırpılan dalğa Qabarır, çəkilir, bir an dincəlmir. Otaq zil qaranlıq, beyin işıqlı! Başının üstündə ağ ipək pərdə. Açsa pəncərəni, baxsa göylərə, Ulduzlar görünər ənginliklərdə. Ulduzlar parılparıl, Ulduzlar bərəlbərəl.
231 Hər ulduzu yandırıb sanki qələm tutan əl, Hər ulduz – can yanğısı, ürək adlı bir məşəl. Canın şirəsini, gözün nurunu İçdikcə içən. Daşlaşan, qocalan, mirvariləşən Zərrələr sayrışır hardasa şanşan. Odur, saman yolugümüş kəhkəşan Göyü tən ortadan bölüb gedir düz, Xəzərin üstündə beş qardaş ulduz. Odur, lap ucada xeyli qəlbidə Nizami ulduzu – bütün bürclərin Fövqündə dayanan ən parlaq çıraq! Xaqani ulduzu – bütün mərdləri Sahildən tufana səsləyən mayak! Nəsimi ulduzu – keşməkeşlərin Ovcunda yetişən sədəf – ağappaq. Könül, yardım elə, bu sirri açaq, Bəşərə nə qədər ülkər verib gör Gül yarpağı boyda bu kiçik torpaq?! Bəs neçin saralmış üzlər var hələ? Bəs neçin kölgəli gözlər var hələ? Neçin o dan yeri qızıl dan deyil? Neçin dirəyimiz qızıldan deyil? Göylər ruhumuzun xəritəsidir, Göylər əzmimizə ən parlaq dəlil. Bəs neçin görəsən Səhənd, ya Qoşqar Hələ özü boyda cəvahir deyil! Bəs neçin görəsən Ərk qalasının Zolzol, şırımşırım, qanlı köksünü Gürşadlar, sellər də soyuda bilmir, Fikirlər ümmandır... geri çəkilmir. Yüklə 2,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|