Buxoro davlat universiteti

1.2.1-jadval - Turizm biznesini korxona rentabelligini ko`rsatuvchi 
ko`rsatkichlar. 

---

24 
Turistik korxona xarajatlarining tarkibi va tuzilishi tahlili xarajatlarini 
kamaytirish binobarin, ularning xizmatlari narxini oshirish holda foydani oshirish 
qobiliyatiga ta'sir qiladi. Ushbu tahlil shuningdek, turizm sanoatining korxonasiga 
samarasiz xarajatlarni kamaytirish uchun zahiralarni aniqlash imkonini beradi. 
Turizm samaradorligi quyidagilardan iqtisodiy natijalarni olishni 
anglatadi: 
- turizmni tashkil qilish; 
- sayyohlik xizmatlari; 
- turistik korxonaning ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatish jarayoni. 
Turistik rivojlanishning miqdordagi iqtisodiy samaradorligi turistik 
xizmatlar miqdori va ularning sifat jihatlarini aks ettiradigan iqtisodiy 
ko'rsatkichlar tizimi bilan tavsiflanadi: 
- sayyohlar oqimining miqdori; 
- turistik xarajatlar miqdori; 
- moddiy-texnik bazaning holati va rivojlanishi; 
- moliyaviy-iqtisodiy faoliyat ko'rsatkichlari; 
- xalqaro turizmni rivojlantirish ko'rsatkichlari. 
Turistik 
korxonaning 
moliyaviy-xo'jalik 
faoliyati 
ko'rsatkichlari 
quyidagilardan iborat: 
- sayyohlik mahsulotlarini sotishdan tushadigan daromadlar; 
- mehnat resurslaridan foydalanish ko'rsatkichlari; 
Asosiy vositalar va joriy aktivlardan foydalanish ko'rsatkichlari; 
- mehnat unumdorligi ko'rsatkichlari va ish haqi fondi ko'rsatkichlari; 
- turistik korxonaning moliyaviy ahvoli ko'rsatkichlari. 

---

25 
1.2.1-rasm. Turizm faoliyatining iqtisodiy va ijtimoiy ta'sir ko'rsatkichlari 
Manba: Daniela, F., Human Resources in Tourism (p.101), University Publishing House, 
Bucharest,2005 
1.2.1. - rasmdan ko'rib chiqaylik, turizmning iqtisodiy va ijtimoiy ta'sir 
ko'rsatkichlari funktsional sayyohlik kompaniyasining iqtisodiy samaradorlik 
ko'rsatkichlari, iqtisodiy va ijtimoiy samaradorligi sayyohlik sohasidagi foydali 
bo'ladi. 
 
Sayohat 
agentligining 
moliyaviy-xo'jalik 
faoliyati 
ko'rsatkichlari 
quyidagilardan iborat:
• turizm xizmatlarini sotish hajmi yoki turizm xizmatlarini sotishdan tushgan 
daromadlar;
• mehnatdan foydalanish ko'rsatkichlari (mehnat unumdorligi, mehnat haqi 
va hokazo); 
- ishlab chiqarish aktivlaridan foydalanish ko'rsatkichlari (aktivlar bo'yicha 
daromad, aylanma mablag'lar aylanmasi);