C a n e r t a s L a m a n Big Bang Və Tanrı
Yüklə 70,94 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5 - kainatın başlanğıcı kimi sonu da vardır
- Big Bang-in apardığı digər düzəlişlər
166 sistemimizdən atomaltı dünyaya, elementlərin kimyəvi qu- ruluşundan canlılar dünyasına qədər bir çox yerdə bu sü- butun (və ya sübutlar ailəsinin) saysız məlumatları vardır. Big Bang ilə yaranan müddətlər də bu saysız məlumatlara dəstək verməkdədir. Məsələn, Big Bang-in başlanğıcındakı partlamanın şiddəti kainatın genişlənmə sürətini təyin edir. Bu genişlənmə bir az daha yavaş olsaydı, bütün maddə cazibə qüvvəsi ilə yenidən bağlanacaq və kainat meyda- na gələ bilməyəcəkdi. Əgər genişlənmə daha şiddətli ol- saydı, kainatın maddəsi tamamilə dağılacaq və dərhal Böyük Donma (Big Chill) müddətinə giriləcək və kainat artıq meydana gələ bilməyəcəkdi. Aydın olur ki, kainatın genişlənmə sürəti inanılmayacaq qədər həssas bir şəkildə hazırlanmışdır. Big Bang təsadüfi bir partlama deyil, şüur- lu bir şəkildə bir məqsədə görə (teleoloji) hazırlanmış, çox yaxşı hesablanmış və reallaşdırılmış bir partlamadır. Kai- natın başlanğıc anının aşağı entropiyada başladılması və beləcə qalaktika sistemlərinin, ulduzların və canlılığın orta- ya çıxmasına imkan verilmiş olması da çox əhəmiyyətlidir. Kainatın hər mərhələsində kritik dəyərlər güdülmüş və bu, canlılığın irəlidə ortaya çıxmasına səbəb olmuşdur. Ato- maltı dünyada ortaya çıxan hissəcik və anti-hissəciklərin nisbətində, atomun içindəki nüvə qüvvətinin və elektro- maqnetik qüvvətin dəyərində, protonların və elektronların bir-birlərinə görə nisbətlərində həmişə bu kritik dəyərlər qorunmuşdur. Bütün bu kritik dəyərlərin təmin edilməsi isə ancaq Big Bang-in başlanğıcındakı dizayn və nizamla- ma ilə mümkündür. Big Bang-in təqdim etdiyi bu sübut- ların bir çoxunu ehtimal hesablamaları çərçivəsində riyazi olaraq ifadə etmək mümkündür. Bunu sonra daha detallı bir şəkildə açıqlayacağam. 167 5 - kainatın başlanğıcı kimi sonu da vardır Təktanrılı dinləri özləri xaricindəki bütün düşüncə sistemlərindən, dinlərdən və fəlsəfələrdən ayıran digər əhəmiyyətli bir nöqtə də kainatın bir sonunun olacağını söyləmələridir. Big Bang-in fəlsəfi nəticələri üzərinə edilən mübahisələrdə bu nəticənin üzərində də kifayət qədər daya- nılmamışdır. Halbuki bu nəticənin də tarix boyunca edilmiş çox təməl bir mübahisədə kimin haqlı olduğunu göstərməsi baxımından böyük bir əhəmiyyəti var. Genişlənən kainatın qarşılaşacağı iki cür son ssenarisi vardır: 1 - Ya kainat daim genişlənəcək və sonunda bir istilik ölümü yaşanacaq. Buna Böyük Donma (Big Chill) deyilir. 2 - Ya da cazibə qüvvəsi bir nöqtədə genişlənəcək və ka- inat büzülməyə başlayıb sonunda bir təklikdə itəcək. Buna isə Böyük Çöküş (Big Crunch) deyilməkdədir. Bu ssenarilərdən hansı doğru olursa olsun, kainatın bir sonunun olduğu qaçılmazdır. Min illərdir təktanrılı dinlərə qarşı ateistlər və digərləri kainatın sonsuza qədər var ola- cağını iddia etmiş və sanki öz ölümlərinə qarşı təsəllini ka- inatın əbədi varlığında axtarmışlardır (Bu təsəllinin özünü aldatma olduğu çox açıqdır). Big Bang təktanrılı dinlərin qarşısındakı bütün bu sistemlərin səhvini ifşa etmişdir. Tarix boyunca bu çox əhəmiyyətli mövzudakı doğru te- zisi müdafiə etməyin imtiyazı da təktanrılı dinlərə aiddir. İnsanların ölümlərindən sonrası ilə əlaqədar izahatlarda (eskatologiyada) Yerin və kainatın sonunun gələcək olma- sı əhəmiyyətli bir yerə malikdir. Məsələn, kainatın həm əzəldən bəri var olduğunu, həm də sonsuza qədər var ola- cağını söyləyən hind inancındakı reinkarnasiya fikrini araş- 168 dırsaq, bunu görərik. Hind inancında sonsuza qədər var olacaq bir kainata inanıldığı üçün ruhların sonsuza qədər bu planetin içindəki bədənlər arasında gəzdiyi deyilir. İn- sanların tamamilə yox olmasını həzm edə bilməyən bu anlayış artan insan kütləsinin, müəyyən saydakı ruhların qarşılamasındakı çətinliyi də gözardı etmişdir. Bu anlayı- şın meydana gəlməsində sonsuza qədər var olacaq kainat dizaynı çox əhəmiyyətli bir rol oynamışdır. Big Bang-in kainatın başlanğıcı olduğunu göstərməsi hind fəlsəfəsini kökündən yıxdığı kimi, Big Bang-in kainatın sonu olduğu- nu göstərməsi isə onsuz da çökmüş olan hind fəlsəfəsinin reinkarnasiya inancını etibarsız etmişdir. Təktanrılı dinlərin insanın ölümündən sonrakı müddətlə əlaqədar izahat- ları kainatın və Yerdəki həyatın sona çatması ilə başlayır. Big Bang-in təktanrılı dinlərin bu iddiasını təsdiqləməsi təktanrılı dinlərin ölümdən sonrakı müddətlə əlaqədar iza- hatlarına da etibarlılıq qazandırmışdır. Big Bang-in apardığı digər düzəlişlər Big Bang Tanrıya inanmayan sistemlərdə düzəltmələr etdiyi kimi, Tanrıya inanan bəzi fikirlərdə də düzəlişlər apar- maqdadır. Xüsusilə də mistika və tasavvuf məktəblərində və bəzi filosoflarda aparılan düzəlişlər buna nümunədir. İs- lam mistiklərinin bəziləri və xristian filosoflardan Berkeley kimi bəzi mütəfəkkirlər varlıq olaraq kainat anlayışının yal- nız zehində var olub, zehnin xaricində mövcud olmadığını müdafiə etmişdirlər. Halbuki təktanrılı dinlərin müqəddəs mətnləri Tanrının kainatı və maddəni yaratdığını açıq- ca söyləmişdir. Bu kəslərin Tanrının yaratmasından bəhs edərkən Tanrının yalnız zehnimizdəki xəyali yaratması oldu- ğunu söyləmələri tutarlı bir şərh olaraq görünməməkdədir. Yüklə 70,94 Kb. Dostları ilə paylaş:
|