C a n e r t a s L a m a n Big Bang Və Tanrı
Yüklə 70,94 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Big Bang-in nəticələri və Təktanrılı dinlər
- 1-Kainat və maddə yaradılmışdır, başlanğıcları vardır
- 2- Zamanda yaradılmışdır
159 “Hər şey Onunla (Tanrı) oldu. Və olmuş olanlardan heç bir şey Onsuz (Tanrısız) olmadı.” İncil-Yuhanna Bab 1-3 Xristian ilahiyyatının ən görkəmli simalarından olan Aqustin kainatın və zamanın yaradılmış olduğunu belə izah edir: “Filosoflar zamanla yaratmanın Yaradıcı üçün əzəli bir hərəkətsizlik olduğunu etiraz olaraq dilə gətirirlər, lakin haqsızdırlar. Onların səhvi yaratmadan əvvəl olan əzəliliyi sonsuz, uzun bir müddət saymalarıdır. Zaman, müddətdir. Elə isə yaratmanın xaricində nə məkan, nə zaman, bu halda nə də müddət vardır.” Müqəddəs kitablar içində yaradılışa ən çox toxunan ki- tab Qurandır. Qurandakı yüzlərlə ayə ilə kainatın və içindəki canlı-cansız bütün varlıqların Tanrı tərəfindən yaradıldığı izah edilir. Yaradılışı izah etmək üçün “halaka”, “bədaə”, “bəraə” kimi hərəkətlər istifadə edilir. Bu hərəkətləri real- laşdıran Tanrı isə bu hərəkətlərdən törədilən sifətlər ilə ad- landırılır: Əl-Xaliq, Əl-Mübdi, Əl-Bari kimi. Quranda yarat- mağı izah edən yüzlərlə ayəyə bu bir neçə ayə nümunədir: “O (Allah) göylərin və yerin yaradıcısıdır. O (Allah), bir işin olmasına qərar versə, ona yalnız “Ol” deyər, o da dərhal olar. “ Quran 2-Bəqərə surəsi-117 “Onun (Allahın) xaricində heç bir şeyi yaratmayan, üs təlik, özləri yaradılmış olan, öz mənliklərinə belə nə zərər nə fayda təmin etməyən, öldürməyə, yaşatmağa və yenidən dirildibyayma ğa gücləri çatmayan çoxlu ilahlara sitayiş etdi lər.” Quran 25-Furqan surəsi-3 160 “O Allah ki yaradandır, qüsursuz bir şəkildə var edəndir, şəkil verəndir. Ən gözəl adlar Onundur. Göylərdə və yerdə olanla rın hamısı Onu ucaltmaqdadır. O, Üstündür, Müdrikdir.” Quran 59-Həşr surəsi-24 Tövratda və İncildə Qurandakı qədər detallı şəkildə ka- inat elmi (kosmologiya) və kainatın mənşəyinə dair şərhlər yoxdur. Lakin Tövratda və İncildəki mövcud ifadələr və Tanrının şanına, ucalığına uyğun bir kainat cədvəli çəkmə səyinin yəhudi və xristianları çatdırdığı nöqtə müsəlmanlarla tamamilə eynidir. Big Bang-in nəticələri və Təktanrılı dinlər Bundan əvvəlki üç hissədə Big Bang-in nəticələrinin digər fikirləri necə təkzib etdiyi araşdırıldı və bu hissələrin sonunda Big Bang-in nəticələrinin araşdırılan fikirləri eti- barsız etməsi 5 punktda yekunlaşdırıldı. Bu hissədə isə Big Bang-in ortaya qoyduğu nəticələrin təktanrılı dinlərin tarix boyunca ortaya qoyduqları tezisləri dəstəklədiyi beş maddədə yekunlaşdırılacaq. Təktanrılı dinlərdən başqa bu maddələrin hamısını tamamilə müdafiə etmiş heç bir dini və fəlsəfi sistem göstərilə bilməz. Təktanrılı dinlər özləri xaricindəki hər kəsə qarşı bu tezislərini tarix boyunca müdafiə etmişdirlər. 1-Kainat və maddə yaradılmışdır, başlanğıcları vardır Big Bang-in ortaya qoyduğu məlumatlar ilə kainatın əzəli olub-olmadığı mübahisəsi yerini kainatın başlanğıcı- 161 nın nə vaxt olduğu məsələsinə buraxmışdır. Kainatın yaşı- nı hesablamaqda istifadə edilən müxtəlif üsullarının hamısı təxmini olaraq 15 milyard il əvvəli göstərməkdədir. Big Bang- in nəticələri içərisində ən əhəmiyyətlisi kainatın başlanğıcı olduğunu göstərməsidir. Tarix boyunca demək olar ki, bütün ateistlər kainatın əzəliliyini Tanrının varlığına alternativ ola- raq göstərmişdir. Fred Hoyl kimi astronomlar Big Bang-ə bu səbəbdən qarşı çıxmışlar. Hoyl Big Bang-in olmadığını iddia edir və əgər bu nəzəriyyə doğru olsaydı yoxdan yaradılışa uyğun gələcəyini qəbul edirdi. Hoylun fikrincə, Big Bang za- manda geriyə doğru gedildiyi təqdirdə hər şeyin başlanğıc nöqtəsində yoxluğa bağlanması nəticəsinə aparacaq. Qısa- cası, Big Bang-in düşmənləri belə onun yoxdan yaradılışın şərhi olduğunu görmüşdürlər. Yoxluq tərif edilə bilməyən deməkdir, elə isə kainatın başlanğıcı yoxluqdursa, kainatın başlanğıcının tərif edilə bilməz olmalıdır. Fizika qaydaları ilə aparılan hesablamalar kainatın başlanğıcında fizika qay- dalarının çökdüyünü göstərməkdədir. Bu, fizika qaydaları- na söykənərək fizika qaydalarının çökdüyü anı təsbit etmək deməkdir ki, elmin bizi belə bir nəticəyə aparacağını heç kim təxmin etmirdi. Vilyam Leyn Kreyq bunu belə açıqla- maqdadır: “Başlanğıcdakı təklik bir varlıq deyildir. Yəni bu təkliyin müsbət ontoloji bir statusu yoxdur. Əgər kosmosun genişlənməsini zamanda geriyə doğru aparsanız, təklik kaina- tın varlığının kəsildiyi nöqtəni təmsil etmiş olacaq. O, kainatın bir parçası deyildir, lakin geriyə çevrilmiş, zamanda büzülən kainatın yox olduğu nöqtəni təmsil etməkdədir. Kainatdan, təklikdən başqa mövcud olan heç bir xatirə yoxdur. Başlan- ğıcdakı təkliyin ontoloji statusu yoxluğa bərabərdir. Təklikdə fizika qaydalarının dayanması və mövcud təxmin edilə bilməzlik yoxluğun heç bir fiziki qayda tələb etməməsinin köməyilə aydın olur.” Nisbilik nəzəriyyəsi kosmosu, zama- nı və maddəni bir-birinə bağlayaraq maddənin başlanğıcı- 162 nın yoxluğa bərabər olduğunu göstərir. Kainatın başlanğıcı- na geri getdikdə bütün kosmosun bağlanması maddəni də varlıq olmaqdan çıxarmaqda, yəni maddənin yoxluğunu göstərməkdədir. Ateizmin minlərlə illik tezisi kainatın əzəli olduğunu bildirir. Big Bang-in rədd edilə bilməyəcəyi aydın olduqdan sonra Big Bang-ə yapışdırılmağa çalışılan ateist ya- naşmaların məcbur etmə olduğunu, tarix boyunca müdafiə olunan ateizm ilə əlaqəsinin olmadığını, nə olmasından asılı olmayaraq ateizmdən imtina etməmək üçün psixoloji bir çır- pınma olduğunu daha əvvəl də gördük. Big Bang minlərlə ildir müdafiə olunan ateist tezisləri darmadağın etmiş və ate- izmi mühakimə edərək axmaqlığa məhkum etmişdir. Beləcə, Tanrının varlığının kainatı açıqladığı yanaşması alternativsiz qalmış, təktanrılı dinlərin minlərlə ildir müdafiə etdiyi bu şərh dəstəklənmişdir. Beləcə, Tanrının varlığı qədər ən fun- damental tezisləri “Tanrının varlığı və kainatın yaradılması” olan təktanrılı dinlər də etibarlılıq qazanmışdır. 2- Zamanda yaradılmışdır Təktanrılı dinlər əsasən kainatın yaradılmış olduğu qənaətindədirlər. Bu görüşə əsasən, zamanın yaradılıb-yara- dılmadığı mübahisəsi Tanrıya inananlar ilə ateistlər arasında təməl bir ayrılıq nöqtəsi olmamışdır. Lakin yenə də zamanın da yaradılmış olması görüşü təktanrılı dinlərdə hakim olan görüşdür. “Tanrı əzəlidir” deyərkən bunun zamanda sonsuz bir geriyə gedişdə Tanrının var olduğu mənasına gəldiyini deyənlər olsa da, hakim olan görüş Tanrını “zamanxarici”, “zamanüstü”, “zamanın yaradıcısı” olaraq təsvir etməkdədir. Bu tip yanaşmalar isə kosmos-zamanın və ya Tanrının yara- dacağı hər hansı bir kainatdakı zamanın eynilə kainat kimi yaradılmış olmasıdır. Zaman hərəkət ilə vardır, hərəkət isə Yüklə 70,94 Kb. Dostları ilə paylaş:
|